Burmistrz nie umorzy opłat za mieszkanie zmarłego

Jeśli odmawiają ich spłacenia, a zaległości narastają, wspólnota może wystąpić do sądu o nakazanie sprzedaży mieszkania na licytacji.

W 2006 r. zmarł właściciel mieszkania należący do wspólnoty, który zalegał z opłatami za lokal – pisze jeden z czytelników. Także po jego śmierci nikt nie reguluje tych należności.

Zarządcą nieruchomości jest zakład gospodarki mieszkaniowej będący jednostką organizacyjną gminy w rozumieniu art. 24 ustawy z 30 czerwca 2005 r. (DzU nr 249, poz. 2104 ze zm.). Czytelnik pyta, czy burmistrz miasta może umorzyć ten dług na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.).

Moim zdaniem nie ma w tym wypadku podstaw do umorzenia tego długu. W myśl art. 30 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym do wójta (prezydenta, burmistrza) należy gospodarowanie mieniem komunalnym. Mieszkanie, z którym związany jest dług zmarłego właściciela, nie jest jednak mieniem komunalnym. Jest mieniem prywatnym – poprzednio zmarłego członka wspólnoty mieszkaniowej, a teraz jego spadkobierców.

Ci ostatni nabywają spadek z dniem otwarcia spadku, czyli z chwilą śmierci spadkodawcy. Jeśli jest ich kilku, stają się też automatycznie współwłaścicielami należących do niego przedmiotów majątkowych.

Jeżeli zmarły nie pozostawił testamentu, to spadek po nim nabyli prawdopodobnie tzw. spadkobiercy ustawowi. Dziedziczą oni automatycznie według sztywnych reguł określonych w kodeksie cywilnym, gdy nie ma testamentu lub jest on nieważny. Krąg tych spadkobierców jest stosunkowo szeroki. Gdy zmarły nie pozostawił dzieci, wnuków, małżonka, rodziców i rodzeństwa, dziedziczą po nim w następnej kolejności dzieci i wnuki jego rodzeństwa (siostrzeńcy, bratankowie i ich dzieci oraz wnuki). Dopiero gdy nie było testamentu ani wskazanych spadkobierców ustawowych, spadek po zmarłym dziedziczy, jako spadkobierca ustawowy, gmina.

Zaległe i aktualne opłaty eksploatacyjne są długiem spadkowym. Za te długi odpowiadają solidarnie spadkobiercy

.

Zakład gospodarki mieszkaniowej powinien więc przede wszystkim dotrzeć do spadkobierców, a gdyby się okazało, że ich nie ma, spowodować wniesienie do sądu cywilnego sprawy o stwierdzenie nabycia spadku przez gminę jako spadkobiercę ustawowego. Jeśli spadkobiercy nie uregulują związanych ze spadkowym mieszkaniem zaległych opłat eksploatacyjnych, wspólnota, w której zarządcą nieruchomości wspólnej jest zakład gospodarki mieszkaniowej, może skorzystać z przewidzianej w art. 16 ust. 1 ustawy z 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. DzU z 2000 nr 80, poz. 903 ze zm.) możliwości wystąpienia do sądu z żądaniem sprzedaży mieszkania na licytacji, przez komornika sądowego, w trybie art. 984 kodeksu cywilnego.

W tym trybie nabywcą mieszkania może się stać także wspólnota mieszkaniowa. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 10 grudnia 2004 r. (sygn. III CK 55/04)

. Kwestią zdolności wspólnoty do nabywania majątku własnego, odrębnego od majątku jej członków, właścicieli poszczególnych lokali, SN zajmie się jednak raz jeszcze. Na rozpatrzenie w składzie siedmiu sędziów SN oczekuje pytanie prawne pierwszego prezesa SN