Spadkobiercy zapłacą PCC, ale tylko od spłat i dopłat

Od działu spadku zapłacimy podatek od czynności cywilnoprawnej, ale tylko wtedy, kiedy ustanowione zostały spłaty lub dopłaty.

Publikacja: 16.06.2009 06:49

Spadkobiercy zapłacą PCC, ale tylko od spłat i dopłat

Foto: Fotorzepa, Seweryn Sołtys

Red

Nie ma natomiast konieczności zapłaty PIT, chyba że spłata lub dopłata przewyższa swoją wysokością wartość udziału spadkowego osoby, na rzecz której jest dokonywana.

Gdy spadek przypada kilku spadkobiercom, mamy do czynienia z instytucją wspólności majątku spadkowego.

Udziały uprawnionych we wspólności określone są przez ustawę lub testament, a potwierdzone sądowym postanowieniem stwierdzającym nabycie spadku. Formą zniesienia tej współwłasności jest dział spadku. Ten natomiast może nastąpić zarówno przed sądem, jak i w drodze umowy cywilnoprawnej, jeżeli wszyscy spadkobiercy osiągną konsensus.

Dział spadku podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, ale tylko w części dotyczącej spłat lub dopłat (wynika to wprost z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy o PCC). Ustanowienie spłat lub dopłat zależy od woli układających się stron. Równie dobrze spłaty lub dopłaty mogą zostać przewidziane, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby spadkobiercy, którzy zgodzili się otrzymać składniki majątku spadkowego o mniejszej wartości niż wartość swojego udziału spadkowego, zrezygnowali ze spłat lub dopłat.

Tym samym [b]dział spadku, w którym nie przewidziano spłat lub dopłat, nie podlega opodatkowaniu PCC[/b]. Takie stanowisko prezentują także organy podatkowe (przykładem jest [b]interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 27 maja 2008 r., ITPB2/436-62/08/ENB[/b]).

Czy od przewidzianych spłat lub dopłat jest podatek dochodowy? Czy możemy postawić tezę, że spłata lub dopłata otrzymana w związku z działem spadku podlega opodatkowaniu tym podatkiem? Moim zdaniem co do zasady – nie.

Inaczej jednak uważał [b]dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, który w interpretacji z 3 marca 2009 r. (IPPB2/415-1576/08-4/MK)[/b] stwierdził, że jeśli z działem spadku wiąże się obowiązek dokonania spłaty (interpretacja dotyczyła spłaty w wysokości nieprzekraczającej wartości udziału spadkowego spadkobiercy, na rzecz którego została dokonana), to spłata ta stanowi formę odpłatnego zbycia, wyczerpującą jednocześnie dyspozycję art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o PIT.

Stanowisko to jest jednak nieprawidłowe. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT jej przepisów nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. Majątek zmarłego przechodzi na spadkobierców tytułem dziedziczenia, a więc podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Spadkobiercy są podatnikami tego podatku stosownie do posiadanych przez siebie udziałów w majątku spadkowym. Dział spadku stanowi natomiast tylko tryb zniesienia wspólności majątku spadkowego, a więc jest on wyłącznie konsekwencją wcześniejszego nabycia majątku tytułem dziedziczenia.

[ramka][b] Uwaga[/b]

Jeśli spłata (lub dopłata) przekroczyłaby wartość udziału spadkowego osoby, na rzecz której jest dokonywana, to wówczas mielibyśmy do czynienia z przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Takie stanowisko zaprezentował [b]dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku w decyzji z 2 kwietnia 2008 r. (BI/415-0771/07)[/b].[/ramka]

[i]Autor jest radcą prawnym w Kancelarii Radców Prawnych Grzywacz-Zawada[/i]

W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"