Darowizna nieruchomości dla obojga małżonków do odbioru tylko w całości

Gdy darowizna np. nieruchomości uczyniona została obojgu małżonkom, można ją odebrać tylko w całości

Publikacja: 21.02.2012 08:40

Darowizna nieruchomości dla obojga małżonków do odbioru tylko w całości

Foto: Fotorzepa, Jak Jakub Ostałowski

Ograniczenia przy zwrocie darowizny wymusza ochrona wspólności majątkowej małżeńskiej. To sedno wyroku Sądu Najwyższego (sygnatura akt: I CSK 284/11).

Kwestia ta wynikła w sprawie z wniosku Sławomira S., który domagał się wpisania go w księdze wieczystej jako współwłaściciela po 1/2 z synową, nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym, który wcześniej darował owej synowej i synowi. Z jakichś jednak powodów rodzinnych, a formalnie rażącej niewdzięczności (tego wymaga art. 898 kodeksu cywilnego), ojciec (i teść) odwołał tę darowiznę. Skutecznie wobec syna, gdyż ten odwołanie uznał, ale synowa nie, i w tej części spór trwa.

Nie czekając na końcowy wynik sporu o odwołanie darowizny, Sławomir S. wytoczył sprawę o wpisanie go w księdze wieczystej jako współwłaściciela 1/2 nieruchomości, a sądy niższych instancji uwzględniły jego wniosek.

Synowa w skardze kasacyjnej zarzuciła naruszenie jednej z podstawowych zasad prawa małżeńskiego (art. 35 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), która mówi, że w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego ani żadnego z przedmiotów do niej należącego. Uwzględnienie wniosku teścia oznaczało zaś, że jeden składnik majątku wspólnego małżonków S. został podzielony między żonę i teścia.

Sąd Najwyższy podzielił zarzut synowej.

– Mamy w tej sprawie do zważenia dwie wartości – powiedział w uzasadnieniu sędzia SN Wojciech Katner. – Trwałość i stabilność wspólności małżeńskiej, w trakcie której nie można dzielić składników wspólnego majątku, i prawa darczyńcy, który skutecznie odwołał darowiznę, do żądania powrotnego przeniesienia własności na jego rzecz – wskazał sędzia.

Gdyby odwołanie darowizny było skuteczne wobec obojga małżonków, to sprawa byłaby prostsza: można by żądać zwrotu przedmiotu darowizny. Ale co robić, gdy odwołanie uznał tylko jeden współmałżonek? SN przesądził, że w czasie trwania małżeństwa można na powrót przenieść własność z jednoczesnym jej podziałem tylko za zgodą obojga małżonków. Jeśli więc nie ma zgody obojga, to darczyńca zostaje na lodzie? Niezupełnie.

– W takiej sytuacji darczyńcy przysługuje roszczenie pieniężne – wskazał sędzia Katner. – Według zasad wskazanych w art. 893 § 2 zdanie 1 k.c. to jest według przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu – wyjaśnił.

SN miał też na względzie interesy wierzycieli: by nie dochodziło do wyprowadzenia majątku małżeńskiego, do czego wystarczyłaby zmowa obdarowanego z darczyńcą.


Ograniczenia przy zwrocie darowizny wymusza ochrona wspólności majątkowej małżeńskiej. To sedno wyroku Sądu Najwyższego (sygnatura akt: I CSK 284/11).

Kwestia ta wynikła w sprawie z wniosku Sławomira S., który domagał się wpisania go w księdze wieczystej jako współwłaściciela po 1/2 z synową, nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym, który wcześniej darował owej synowej i synowi. Z jakichś jednak powodów rodzinnych, a formalnie rażącej niewdzięczności (tego wymaga art. 898 kodeksu cywilnego), ojciec (i teść) odwołał tę darowiznę. Skutecznie wobec syna, gdyż ten odwołanie uznał, ale synowa nie, i w tej części spór trwa.

W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Świąteczne prezenty, które doceniają pracowników – i które pracownicy docenią
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"