Spadki a dziedziczenie długów: prawo spadkowe czeka radykalna zmiana

?Nie będziemy już dziedziczyć więcej długów niż majątku. Prawo spadkowe czeka radykalna zmiana.

Publikacja: 23.09.2014 09:30

Spadki a dziedziczenie długów: prawo spadkowe czeka radykalna zmiana

Foto: Fotorzepa, Marta Bogacz

Na rozpoczynającym się w środę posiedzeniu Sejmu odbędzie się pierwsze czytanie nowelizacji kodeksu cywilnego, która znacząco zmienia prawo spadkowe.

Długi dziedziczone mają być tylko do wartości czynnej spadku, a więc spadkobierca będzie miał z czego spłacić zobowiązania spadkodawcy. Nie zostanie tylko z długami, gdy np. ojciec czy dalszy krewny zostawił niespłacony kredyt, o którym spadkobierca nawet nie wiedział.

Obecnie, jeśli spadek zawiera dług, prawo spadkowe zawiera swego rodzaju pułapkę na spadkobiercę. Owszem spadkobiorca może spadek w ogóle odrzucić, ale wtedy dziedziczą jego dzieci, a jeśli są dorosłe – z długami. Może także przyjąć spadek z tzw. dobrodziejstwem inwentarza – wtedy spłaca długi tylko do wartości spadku, ale musi złożyć w ciągu sześciu miesięcy stosowne oświadczenie przed sądem lub notariuszem.

Ponadto trzeba doprowadzić do sporządzenia przez komornika inwentarza, czyli spisu aktywów i długów spadkowych. Wymaga to prowadzenia postępowania, a nieraz znacznych kosztów. Wiele osób zwyczajnie o tym nie wie i nie podejmuje żadnych działań.Tylko w zeszłym roku do sądów wpłynęło 2,9 tys. spraw o uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

– Fikcja przyjęcia przez milczenie spadku z długami rozmija się z powszechnym poczuciem prawnym społeczeństwa – wskazywało wielu prawników, także ma łamach „Rz".

Nowelizacja ma wprowadzić jako zasadę dobrodziejstwo inwentarza, tj. ograniczoną odpowiedzialność spadkobiercy. By mógł w pełni z niego skorzystać, powinien – i to jest nowe narzędzie – sporządzić „wykaz inwentarza", na formularzu, który ma być wzorowany na zeznaniu składanym na użytek podatku od spadków i darowizn. Jego złożenie spowoduje ogłoszenie go przez sąd spadku, co umożliwi wgląd zainteresowanym, np. wierzycielom, i ewentualne jego uzupełnienie. W razie nieujęcia w spisie jakichś długów spadkobierca będzie musiał je spłacić, nawet ponad wartość spadku, ale tylko w takiej części, w jakiej by musiał, gdyby wszystkich wierzycieli wciągnął do inwentarza.

– Skoro zasadą ma być przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, to należy docenić, że spisu będzie mógł dokonać nie tylko komornik, ale także notariusz – ocenia notariusz Joanna Greguła, rzecznik Krajowej Rady Notarialnej.

KRN, ale także Naczelna Rada Adwokacka sugerowały wprowadzenie sankcji karnej za nierzetelne sporządzenie wykazu inwentarza, ale projektodawcy: Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego i prawnicy Ministerstwa Sprawiedliwości uznali, że wspomniane sankcje cywilne wystarczą.

etap legislacyjny: przed pierwszym czytaniem

Na rozpoczynającym się w środę posiedzeniu Sejmu odbędzie się pierwsze czytanie nowelizacji kodeksu cywilnego, która znacząco zmienia prawo spadkowe.

Długi dziedziczone mają być tylko do wartości czynnej spadku, a więc spadkobierca będzie miał z czego spłacić zobowiązania spadkodawcy. Nie zostanie tylko z długami, gdy np. ojciec czy dalszy krewny zostawił niespłacony kredyt, o którym spadkobierca nawet nie wiedział.

Pozostało jeszcze 84% artykułu
Sądy i trybunały
Ważna opinia z TSUE ws. neosędziów. Nie spodoba się wielu polskim prawnikom
Sądy i trybunały
Będzie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym. Ujawniamy plany reformy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
ZUS
Kolejny pomysł zespołu Brzoski: ZUS rozliczy składki za przedsiębiorców
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Prawo w Polsce
Od 1 maja rusza nowy program bezpłatnych badań. Jak z niego skorzystać?
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne