Pomoc w zatrudnieniu i nauce

Warunkiem uzyskania przez gminną jednostkę takiego statusu jest spełnienie warunków określonych w art. 29 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.

Status taki może otrzymać jednostka, jeżeli co najmniej 70 proc. ogółu zatrudnionych w niej osób stanowią niepełnosprawni zaliczani do znacznego stopnia niepełnosprawności oraz takie, których stopień niepełnosprawności został zakwalifikowany jako umiarkowany, u których stwierdzono autyzm, upośledzenie umysłowe lub chorobę psychiczną.

[srodtytul]Opieka medyczna i rehabilitacja[/srodtytul]

Dodatkowo, aby uzyskać status zakładu aktywności zawodowej, dana jednostka powinna legitymować się opinią starosty stwierdzającą potrzebę jej utworzenia. Ponadto obiekty i pomieszczenia użytkowane przez taki zakład powinny spełniać wymagania stawiane przez przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, a stanowiska pracy powinni być przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. W takiej jednostce powinna być również zapewniona doraźna i specjalistyczna opieka medyczna, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne.

Dochody uzyskane przez zakład przekazywane są w całości na zakładowy fundusz aktywności.

[srodtytul]Dofinansowanie tworzenia i działalności[/srodtytul]

Na utworzenie zakładu aktywności zawodowej gmina może uzyskać dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Maksymalna wysokość dofinansowania wynosi w roku 2009 i latach następnych 65 proc. kosztów utworzenia zakładu (art. 68c ust. 2 pkt 2 ustawy).

Ze środków funduszu dofinansowywana jest również działalność zakładów aktywizacji zawodowej, z tym że [b]maksymalny poziom udzielonej pomocy wynosi – od 2008 r. – 90 proc. kosztów jego działalności. Ponadto dofinansowanie udzielane jest ze środków samorządu województwa.[/b] Minimalną wartość dofinansowania ustawodawca ustalił na poziomie 10 proc., zastrzegając jednocześnie, że może być ono niższe, ale pod warunkiem znalezienia innych źródeł finansowania działalności zakładu aktywności zawodowej. Dofinansowanie przekazywane jest na podstawie zawartej umowy.

[srodtytul]Ograniczenia gospodarcze[/srodtytul]

Określając zasady tworzenia i finansowania zakładów aktywności zawodowej, ustawa o rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych ogranicza jednocześnie rodzaje działalności, jaką mogą one prowadzić.

I tak jednostki te nie mogą zajmować się wytwarzaniem wyrobów przemysłu paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego i piwowarskiego. Zakłady nie mogą w ogóle zajmować się produkcją wyrobów alkoholowych, jeżeli zawartość alkoholu miałaby w nich przekraczać 1,5 proc.

Zakłady aktywizacji zawodowej nie mogą również produkować wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem takich metali. Zabroniono im również zajmowania się handlem takimi wyrobami.

[srodtytul]Uczeń na wsi[/srodtytul]

Ponadto ze środków PFRON za pośrednictwem gmin uczniowie posiadający ważne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, którzy uczą się w szkołach podstawowych, gimnazjalnych lub w szkołach ponadgimnazjalnych, mogą uzyskać pomoc finansową na zakup przedmiotów umożliwiających lub ułatwiających naukę. Dofinansowanie uzyskane z tego programu może być również wykorzystane na pokrycie kosztów:

- uczestnictwa w zajęciach mających na celu podniesienie sprawności fizycznej lub psychicznej (w tym wakacyjne obozy rehabilitacyjne),

- związane z dostępem do Internetu (instalacja i abonament), z wyłączeniem zakupu komputerów,

- kursów doszkalających w zakresie programu nauczania oraz kursów językowych (w wypadku kursów organizowanych poza miejscem zamieszkania ucznia dofinansowaniu mogą podlegać również koszty dojazdu, zakwaterowania, wyżywienia),

- wyjazdów organizowanych w ramach zajęć szkolnych.

Korzystając z tego programu, dofinansowanie mogą uzyskać też gminy z przeznaczeniem na zakup fabrycznie nowych pojazdów (mikrobusów – pojazdów dziewięcioosobowych i autobusów) służących do przewozu uczniów niepełnosprawnych. Wysokość środków PFRON przeznaczonych na dofinansowanie może wynieść nawet 90 proc. wydatków na zakup pojazdu. Kwota ta nie może jednak przekroczyć 100 tys. zł na zakup mikrobusu i 200 tys. zł na zakup autobusu.

[ramka][b]Szczególna rola powiatów [/b]

[i][b]Komentuje Jacek Brzeziński, ekspert w zakresie spraw samorządowych i polityki społecznej, doktorant w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk[/b][/i]

Każda osoba z niepełnosprawnością może się zwrócić o pomoc do swojego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta czy też starosty w celu uzyskania informacji o rodzajach pomocy kierowanej do osób z niepełnosprawnościami. Organ administracji publicznej, pomimo że niekoniecznie zawsze będzie właściwy do załatwienia danej sprawy, winien w takim przypadku pokierować dalej.