Procesy na odległość jeszcze w tym roku

Ministerstwo Sprawiedliwości ma już gotowy projekt rozporządzenia, który pozwoli uruchomić całą operację. Obecnie trwają uzgodnienia międzyresortowe. Przepisy powinny wejść w życie w ciągu dwóch – trzech miesięcy.

Przeprowadzanie postępowań dowodowych na odległość ma być możliwe początkowo tylko w niektórych sądach.

– W latach 2007 – 2009 ministerstwo wyposażyło 45 sądów okręgowych i 20 rejonowych w sprzęt umożliwiający przeprowadzanie wideokonferencji. Istniejące regulacje prawne pozwalają na korzystanie z tego środka na gruncie procedury karnej, a rozporządzenie ma umożliwić stosowanie takich środków w procedurze cywilnej – tłumaczy Wioletta Olszewska z biura prasowego MS.

W ten sposób będzie można przeprowadzać czynności procesowe z udziałem m.in. strony, świadka, biegłego czy tłumacza. Wideokonferencje mogą być szczególnie przydatne w wypadku sporów transgranicznych – podkreśla MS. Świadka będzie można przesłuchać w sądzie właściwym ze względu na swoje miejsce zamieszkania, a jego zeznania za pośrednictwem łączy w czasie rzeczywistym dotrą na salę rozpraw.

Taką współpracę między sądami w Unii gwarantują od kilku lat przepisy wspólnotowe. Możliwość zastosowania wideokonferencji została przewidziana w [b]rozporządzeniu Rady UE w sprawie współpracy sądów w sprawach cywilnych i handlowych z 28 maja 2001 r.[/b]

[srodtytul]Krytyków nie ma[/srodtytul]

Środowisko prawnicze jest zgodne: rozprawy na odległość to korzyści dla wszystkich.

[b]– Zdarzyło się, że sędzia musiał jechać przesłuchać świadka, tracąc cały dzień. Teraz taką czynność będzie mógł przeprowadzić w dwie godziny, będąc w sądzie i wykonując też inne czynności.[/b] To ogromna oszczędność czasu – chwali rozwiązanie sędzia Bogusław Trocicki z Sądu Okręgowego we Wrocławiu.

– Dla sądu oznacza to również ograniczenie wydatków związanych z koniecznością wypłacania świadkom zwrotu należnych im kosztów. Z kolei dla podmiotów działających przez pełnomocników profesjonalnych – oszczędności w postaci kosztów podróży i pracy pełnomocników, którzy obecnie, chcąc uczestniczyć w przesłuchaniu świadka, muszą się stawiać na posiedzeniach wyznaczanych często w odległych miejscowościach – dodaje Anna Flaga-Martynek, radca prawny w WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr.

Na jeszcze inną zaletę zwraca uwagę adwokat Paweł Pietkiewicz, partner w CMS Cameron McKenna. – Zapisanie środka dowodowego na nośniku zapewni możliwość odtworzenia go w dowolnym czasie, co usprawni i polepszy jakość toczącego się postępowania – twierdzi.

I przypomina, że przeprowadzanie dowodu z przesłuchania w ten sposób nie jest obligatoryjne. Sąd może nadal zrobić to w dotychczasowy sposób: przez wezwanie osoby do osobistego stawiennictwa lub w drodze pomocy sądowej. Stosowanie takich urządzeń obniży koszt postępowania, gdyż będą one służyły w wielu sprawach. Przyspieszenie postępowania przekłada się na ograniczenie kosztów procesu – mówi adwokat.

[srodtytul]W karnych się sprawdziły[/srodtytul]

Tego rodzaju wideokonferencje już od kilku lat sprawdzają się w sprawach karnych. Niezbędne zestawy audio-wideo są zamontowane we wszystkich większych zakładach karnych. [b]Dzięki temu przesłuchania świadków czy podejrzanych mogą się odbywać bez konieczności organizowania kosztownych konwojów.[/b] – Widzimy w tym same plusy. Mamy w sądzie salę, gdzie odbywa się przekaz za pośrednictwem specjalnych łączy. Wszystko funkcjonuje bez zarzutu – mówi sędzia Marcin Ozimek z Sądu Okręgowego w Lublinie.

[ramka][b]Skąd taka możliwość[/b]

[b][link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5A3F4A211DF7FA888BF201C8F2AB13D7?id=70930]Ustawa z 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (DzU nr 234, poz. 1571)[/link] znowelizowała m.in. art. 235 k.p.c.[/b] Regulacje zawarte w nim zdecydowały o dopuszczalności przeprowadzania dowodu z użyciem urządzeń technicznych umożliwiających dokonanie tej czynności na odległość (§ 2 i 3 w art. 235 k.p.c.).

Rozporządzenie przygotowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości stanowi wykonanie delegacji ustawowej zawartej w art. 235 § 3 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem minister sprawiedliwości został upoważniony do określenia w drodze rozporządzenia rodzajów urządzeń i środków technicznych umożliwiających przeprowadzenie dowodu na odległość. Bez tych przepisów wykonawczych uruchomienie rozpraw na odległość nie było dotąd możliwe.[/ramka]

[i]Masz pytanie, wyślij e-mail do autora [mail=t.pietryga@rp.pl]t.pietryga@rp.pl[/mail][/i]