Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego

W 2023 r. wojewódzkie sądy administracyjne uwzględniły prawie 32 proc. skarg, choć wpłynęło ich o ok.10 proc. mniej. Za to wpływ skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego znów był większy.

Publikacja: 15.04.2024 15:50

Naczelny Sąd Administracyjny

Naczelny Sąd Administracyjny

Foto: Fotorzepa / Marta Bogacz

W poniedziałek w Naczelnym Sądzie Administracyjnym (NSA) odbyło się coroczne Zgromadzenie Ogólne Sędziów poświęcone informacji o jego działalności w 2023 r. Na liście gości oprócz przedstawiciela Prezydenta RP znaleźli się też Wiceprezes Europejskiego Trybunału Praw Człowieka sędzia Marko Bošnjak oraz jeden z jego polskich przedstawicieli sędzia Krzysztof Wojtyczek.

Z danych wynika, że w ubiegłym roku zaskarżenie do sądów administracyjny pierwszej instancji spadło, za to do NSA trafiło ponad 1,5 tys. skarg kasacyjnych więcej. 

Mniej skarg do WSA

W 2023 r. do wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA) wpłynęło 62 160 skarg na akty i czynności polskich urzędników. Skarg na bezczynność i przewlekłość było zaś aż 7998 skarg. I choć mogłoby się wydawać, że to bardzo dużo, to w porównaniu z 2022 r. wpływ skarg zmniejszył się o 6960 spraw, co stanowiło prawie 10 proc. ogółu.

Z danych wynika, że w ubiegłym roku na rozprawach sądy administracyjne pierwszej instancji uwzględniły 10 431 skarg, a na posiedzeniach niejawnym uwzględniły ich 8667. Łącznie orzekły co do ponad 70 tys. skarg. Tak jak latach ubiegłych najwięcej pracy miał warszawski WSA, do którego wpłynęło aż 37 proc. ogółu spraw. 

Kolejny rok z rzędu statystyki nie są dobre dla administracji, bo znów więcej ich rozstrzygnięć trafiło do kosza. WSA wyeliminowały z obrotu prawnego średnio prawie 32 proc. decyzji i innych czynności organów administracji publicznej. W 2022 r. ten współczynnik wynosił niecałe 31 proc., w 2018 r. było to 25 proc. a w 2017 r. zaledwie 22 proc. 

Jeszcze gorzej w statystykach wypada skarbówka, której działalność jest najczęściej przedmiotem orzeczeń sądów administracyjnych.  Na 14 216 załatwionych skarg  w sprawach podatkowych WSA uwzględniły 4875 skarg, co stanowiło aż 34,29 proc. Dla porównania w 2022 r. do kosza trafiło niecałe 30 proc. rozstrzygnięć fiskusa, a w dwóch wcześniejszych okresach sprawozdawczych ten współczynnik utrzymywał się na poziomie ok. 25 proc. Ponadto WSA w 2023 r. uwzględniły aż 40 proc. skarg na bezczynność i przewlekłość. 

Rośnie lawina skarg kasacyjnych

Rok 2023 r. znów był bardzo pracowity dla NSA, bo liczba skarg kasacyjnych w porównaniu do roku poprzedniego zwiększyła się o 1666. W sumie do sądu kasacyjnego wpłynęły 19 492 skargi kasacyjne. Przy czym z poprzedniego okresu do rozpatrzenia zostało ich nadal prawie 38 tys. Wzrost zaskarżalności do ok 26 proc. i zaległości z lat poprzednich, zwłaszcza z pandemii powodują, że kolejka po sprawiedliwość w NSA z roku na rok się wydłuża.

Jak tłumaczył Prezes NSA Jacek Chlebny wzrost zaskarżalności to efekt wielu czynników. Jednym z nich może być przekonanie, że dopiero sąd drugiej instancji daje pełną gwarancję kontroli w sporze. Powodem masowego zaskarżania wyroków WSA do NSA może być też stosunkowo niskie wpisy od skargi kasacyjnej, które dodatkowo wynoszą połowę wpisu od skargi do WSA.

Prezes NSA Jacek Chlebny zauważył, że wpisy od skargi kasacyjnej nie były zmieniane od 20 lat. Skarżących czeka jednak zmiana. Z wystąpienia Prezesa Chlebnego wynika, że wystąpił w tej sprawie do Premiera i prace na zmianą przepisów wykonawczych już się toczą. 

W trakcie zgromadzenia odbyła się również dyskusja nad kolejną reformą procedury sądowo-administracyjnej, która ma m.in. usprawnić orzekanie i skrócić czas oczekiwania na załatwienie sprawy przez NSA. 

W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"