TK w składzie Stanisław Piotrowicz (przewodniczący), Mariusz Muszyński (sprawozdawca), Krystyna Pawłowicz, Wojciech Sych i Andrzej Zielonacki rozpatrywał wniosek Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobry w zakresie "prawa do rzetelnego procesu".
Wniosek wpłynął do TK we wtorek 9 listopada, dzień po wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w którym stwierdzono m.in., że Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego nie jest niezależnym i niezawisłym sądem, bo system powoływania sędziów jest niewłaściwy.
Czytaj więcej
Tego samego dnia gdy Rosja ogłosiła, że opuszcza Radę Europy, polski Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że jeden z fundamentalnych przepisów Europejskiej Konwencji Praw Człowieka jakoby narusza konstytucję.
Minister kwestionował art. 6 ust. 1 zd. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Przepis ten mówi, że "Każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony ustawą przy rozstrzyganiu o jego prawach i obowiązkach o charakterze cywilnym albo o zasadności każdego oskarżenia w wytoczonej przeciwko niemu sprawie karnej".
sygn akt K 7/21
Czytaj więcej
Zbigniew Ziobro chce, by Trybunał Konstytucyjny zbadał przepisy Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności w zakresie "prawa do rzetelnego procesu".
Zdaniem polskiego TK, źródłem problemu jest "rażąco wadliwe działanie ETPC w procesie kreacji norm wywodzonych z art. 6 ust. 1 Konwencji, oparte na niezrozumieniu systemu prawnego Polski."
"ETPC stworzył treści
normatywne, które umożliwiają mu nieuprawnioną ingerencję w ustrój
państwa polskiego, w szczególności przedefiniowywanie treści instytucji
konstytucyjnych, tak w wymiarze materialnym (zasada trójpodziału władzy,
zasada praworządności, kompetencje organów państwa), jak i
instytucjonalnym (pojęcie sądu, pojęcie aktu prawnego, prerogatywa
prezydenta), czy kreowanie nieistniejących w jej treści – lub z tą
treścią sprzecznych praw podmiotowych jednostek." - uważa skład TK.
Trybunał wskazał, że skutkiem jego orzeczenia brak obowiązku wykonania czterech orzeczeń ETPC w Strasburgu. Chodzi o wyrok z 29 czerwca 2021 r. w sprawie Broda i Bojara v. Polska, wyrok z 22 lipca 2021 r. w sprawie Reczkowicz v. Polska, wyrok z 8 listopada 2021 r. Dolińska-Ficek i Ozimek v. Polsce oraz wyrok z 3 lutego 2021 r. w sprawie Advance Pharma sp. z o.o. v.
Zdaniem TK, nie wykonując tych wyroków Polska nie naruszy jednak prawa międzynarodowego, ponieważ wyrok TK nie dotyka samej treści przepisu Konwencji, jaki Polska przyjęła dokonując ratyfikacji aktu, lecz stanowi "wyznaczenie granicy w dynamice swobody prawotwórczej ETPC". Jak wyjaśnił TK, jego wyrok należy traktować jako sprzeciw Polski wobec próby ukształtowania zobowiązania międzynarodowego o nowej treści i narzucenia go metodą faktów dokonanych.
Skład orzekający uznał, że organy państwa odpowiedzialne za politykę zagraniczną powinny
ocenić, czy dla uniknięcia nieporozumień w zakresie postrzegania
międzynarodowych zobowiązań Polski, państwo nasze nie powinno poinformować "właściwych partnerów międzynarodowych, w
tym właściwych organów konwencyjnych", jak przebiegają konstytucyjne granice związania Polski treścią art. 6 ust. 1 EKPC.
