Dlaczego przedsiębiorcy mogą się interesować wycenami nieruchomości komunalnych albo tych należących do Skarbu Państwa? Informacje o wartości rynkowej działek, stawkach najmu oraz trendach na lokalnym rynku nieruchomości mogą być pomocne w prowadzeniu biznesu. Przypadki, kiedy w różnych sprawach jednym z istotnych dowodów są operaty szacunkowe, to np. wywłaszczanie działek pod drogi publiczne, naliczanie opłaty adiacenckiej (z powodu rozbudowy infrastruktury) albo renty planistycznej (po sprzedaży nieruchomości, której cena wzrosła w związku z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego) oraz inne.
Przykład
Przedsiębiorca posiada lokal użytkowy (sklep połączony?z częścią biurową) w kamienicy stojącej na gruncie należącym do miasta i będącym w użytkowaniu wieczystym. Otrzymał on wysoką podwyżkę opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste i chce zakwestionować ją, odwołując się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Ma więc prawo zapoznać się z operatem szacunkowym, zrobić sobie notatki, a nawet poprosić urzędników o możliwość wykonania kserokopii. Jest bowiem stroną w postępowaniu o ustalenie wysokości stawek rocznych.
Prawo strony postępowania
Przedsiębiorcy – zarówno osoby prawne (np. spółki z o.o.), jak i osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą – mają dwa sposoby, aby zapoznać się z operatami szacunkowymi, którymi dysponują urzędnicy. Po pierwsze – jest to możliwe, gdy są stronami postępowania administracyjnego lub podobnych. Dostęp do operatów szacunkowych przez strony postępowań administracyjnych gwarantuje art. 156 ust. 1a ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Przepis ten przewiduje, że organ administracji musi umożliwić osobie, której interesu prawnego dotyczy treść operatu szacunkowego, przeglądanie tego dokumentu oraz sporządzanie z niego notatek i odpisów. Można też wtedy żądać uwierzytelnienia sporządzonych przez siebie odpisów lub wprost wydania takich odpisów przez urzędników, o ile jest to uzasadnione ważnym interesem tej osoby. Wtedy też nie ma znaczenia, czego dotyczy operat – czy jest wycena mienia publicznego (komunalnego bądź Skarbu Państwa).