Całkowita niezdolność do pracy, a ochrona w wieku przedemerytalnym - wyrok SN

Całkowita niezdolność do pracy pozbawia ochrony przed zwolnieniem w wieku przedemerytalnym.

Aktualizacja: 28.01.2016 09:45 Publikacja: 28.01.2016 05:45

Całkowita niezdolność do pracy, a ochrona w wieku przedemerytalnym - wyrok SN

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Sąd Najwyższy zajął się w środę przepisami kodeksu pracy, które mają znaczenie dla co czwartego rencisty. Ze statystyk ZUS wynika, że obecnie renty pobiera prawie milion osób, z czego ok. 250 tys. to osoby, które zostały uznane przez ZUS za osoby całkowicie niezdolne do pracy.

Zdaniem sędziów Sądu Najwyższego kodeks pracy odmawia im prawa do ochrony zatrudnienia na cztery lata przed emeryturą także wtedy, gdy prawo do renty uzyskali wiele lat przed wejściem w wiek przedemerytalny.

Świadczenie sprzed wielu lat

Rencista, który odwołał się do sądu od decyzji o zwolnieniu z pracy cztery lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego, swoje świadczenie pobierał od ponad 30 lat. Gdy został zwolniony z lubelskiej Spółdzielni Niewidomych, wystąpił do sądu o przywrócenie do pracy i przyznanie pensji za cały czas trwania procesu.

Sąd rejonowy, do którego trafiła sprawa, nie miał wątpliwości, że na mocy art. 40 kodeksu pracy rencista całkowicie niezdolny do pracy nie ma prawa do ochrony przed zwolnieniem w wieku przedemerytalnym przewidzianej w art. 39 kodeksu pracy. Sąd okręgowy nie miał już tyle pewności i skierował pytanie prawne do Sądu Najwyższego.

W uchwale z 27 stycznia 2016 r. sędziowie stwierdzili, że nie ma znaczenia, od kiedy rencista pobiera świadczenie.

– Kiedyś emerytura była zwana starczą rentą, bo przyjmowano, że po osiągnięciu określonego wieku pracownik stawał się całkowicie niezdolny do pracy – powiedział w uzasadnieniu do orzeczenia Józef Iwulski, sędzia SN. – Taki sam jest cel renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Nie ma więc podstaw do stosowania ochrony przed zwolnieniem w wieku przedemerytalnym w stosunku do tych osób. Bez względu na to, czy nabyły prawo do tego świadczenia przed wejściem w okres ochronny, czy już w jego trakcie.

Niepełnosprawny pilnie poszukiwany

To, że lekarz orzecznik ZUS stwierdzi u rencisty całkowitą niezdolność do pracy np. w wyuczonym zawodzie, nie ogranicza mu pracy w innych. Mało tego, renciści należą do poszukiwanych pracowników, gdyż zatrudniając ich na etacie, przedsiębiorca może uzyskać niemałe dofinansowanie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

– Znam firmy, w których ponad połowa zatrudnionych to renciści całkowicie niezdolni do pracy – mówi Edyta Sieradzka, wiceprezes Ogólnopolskiej Bazy Pracodawców Osób Niepełnosprawnych. – Pracodawca, który zdecyduje się na zatrudnienie takiej osoby na etacie, może liczyć nawet na 1,6 tys. zł dofinansowania do jej wynagrodzenia.

Sygn. akt III PZP 9/15

Opinia dla „Rz"

prof. Arkadiusz Sobczyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego

Trudno nie zgodzić się z Sądem Najwyższym, że ochrona w wieku przedemerytalnym nie ma zastosowania do rencistów całkowicie niezdolnych do pracy, tym bardziej że przepisy są jednoznaczne i powinny być ściśle wykładane. Renciści mogą jednak gdzie indziej poszukać ochrony przed zwolnieniem. Nie mam najmniejszych wątpliwości, że zwolnienie takiej osoby tylko dlatego, że ma prawo do świadczenia z ZUS, stanowiłoby klasyczną dyskryminację. Rencista korzysta bowiem z takiego samego prawa do pracy jak osoby niepobierające świadczeń z ZUS. Pracodawcy, ustalając kryteria doboru do zwolnień, powinni też brać pod uwagę, że niepełnosprawnemu trudniej niż pełnosprawnemu będzie znaleźć nową pracę, a od tego będzie przecież zależeć wysokość jego emerytury.

Sąd Najwyższy zajął się w środę przepisami kodeksu pracy, które mają znaczenie dla co czwartego rencisty. Ze statystyk ZUS wynika, że obecnie renty pobiera prawie milion osób, z czego ok. 250 tys. to osoby, które zostały uznane przez ZUS za osoby całkowicie niezdolne do pracy.

Zdaniem sędziów Sądu Najwyższego kodeks pracy odmawia im prawa do ochrony zatrudnienia na cztery lata przed emeryturą także wtedy, gdy prawo do renty uzyskali wiele lat przed wejściem w wiek przedemerytalny.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
20 lat Polski Wschodniej w Unii Europejskiej