Od 10 roku życia staną przed sądem

Gwałty, pobicia, kradzieże czy handel narkotykami to przestępstwa, do których dochodzi nawet na terenie szkoły podstawowej i gimnazjum (patrz ramka). Sprawców trudno surowo karać, trzeba raczej mądrze wychowywać. [b]Zespół ekspertów w Ministerstwie Sprawiedliwości przygotował projekt nowego prawa nieletnich. [/b]

[srodtytul]Krótsza ochrona[/srodtytul]

Przewidziano w nim kilka nowych środków wychowawczych. [b]Na szeroką skalę stosowane ma być warunkowe umorzenie postępowania, nawet w sprawach przestępstw zagrożonych karą surowszą niż trzy lata więzienia, a także mediacja.[/b] Ma służyć nie tylko sprawcy, ale i pokrzywdzonemu. Możliwe będzie też przekazanie do rodziny zastępczej.

– Środki wychowawcze muszą być bardzo zróżnicowane, bo w postępowaniu z nieletnimi trzeba je szczególnie indywidualizować – mówi "Rz" Janina Polkowska, sędzia rodzinny z Katowic.

[b]Zmienią się także warunki umieszczania nieletnich w zakładach poprawczych.[/b] Dziś mogą w nich przebywać do 21. roku życia. Ale kontakt ze starszymi i często zdemoralizowanymi już sprawcami źle wpływa na młodszych.

– [b]Chcemy skrócić czas przebywania w zakładzie do 18. roku życia[/b] – informuje nas prof. Andrzej Gaberle z Uniwersytetu Jagiellońskiego (jeden z członków zespołu przygotowującego projekt). – [b]Pełnoletni sprawca przestępstwa trafi do zakładu dla młodocianych i tam odbędzie karę[/b].

Ci jednak, którzy rokują nadzieję na przyszłość i się uczą (zdobywają zawód), będą mogli wystąpić o zgodę na pozostanie w starym miejscu.[b]W nowym prawie pojawi się także definicja osoby nieletniej.[/b] Zostanie w niej jasno zapisane: [b]nieletni to osoba od 10. do 18. roku życia[/b].

[srodtytul]Prościej i sprawniej[/srodtytul]

W postępowaniu przed sądem obowiązywać będzie jedna specjalna procedura. Dzięki niej postępowanie w sprawach nieletnich zostanie uwolnione od odwołań do rozwiązań procedury karnej czy cywilnej, które przysparzają sędziom wielu problemów. Poza tym nieletni nie mogą występować w roli oskarżonego (poza wyjątkowymi sytuacjami) ani też jako strona procesu w rozumieniu prawa cywilnego. Dzięki tym zmianom przepisy mają stać się jasne i jednoznaczne, a sprawy w sądach rodzinnych toczyć się dużo szybciej. Zasadą będzie rozpoznawanie spraw na posiedzeniu, a rozprawy będą się odbywały wyjątkowo.

Nieletni będzie też sam mógł wystąpić o zastosowanie wobec niego środków wychowawczych (instytucja podobna do dobrowolnego poddania się karze wśród dorosłych).

[ramka][b]Dzieci i młodzież też popełniają przestępstwa[/b]