Podobnie było w sprawie kobiety, która dostała pokaźną kwotę od ciotki będącej kilkanaście lat wcześniej jej rodzicem zastępczym. Fiskus potwierdził, że za zstępnych uważa się zarówno osoby, które są w rodzinie zastępczej, jak i były w niej w przeszłości. „Skoro, zgodnie z postanowieniem sądu, od 2006 r. do 2009 r. przebywała Pani w rodzinie zastępczej, którą utworzyła dla Pani ciotka, to zgodnie z art. 14 ust. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn ciotka może zostać uznana za Pani wstępną (a Pani za jej zstępną)” – czytamy w interpretacji nr 0111-KDIB2-3.4015.164.1.AD.
ABC darowizn: wszystko o umowie i podatku
Powodów wsparcia kogoś w rodzinie może być wiele. Może to być konieczność życiowa związana np. z czyjąś chorobą lub kłopotami finansowymi. Przekazanie komuś darowizny może wynikać również po prostu z chęci podzielenia się swoim majątkiem z najbliższymi. Niezależnie od powodów, jakie stoją za darowizną, trzeba pamiętać o obowiązujących przepisach kodeksu cywilnego oraz ustawy od spadków i darowizn.
Tak więc osoby z rodzin zastępczych nie muszą płacić podatku od darowizny. Oczywiście muszą być spełnione formalne warunki zwolnienia. Jeśli darowizna przekracza 10 434 zł, trzeba ją zgłosić do urzędu skarbowego. Potrzebny jest do tego formularz SD-Z2. Na jego złożenie obdarowany ma sześć miesięcy od spełnienia świadczenia, czyli otrzymania darowizny. Uniknie tego obowiązku, jeśli umowę zawarto w formie aktu notarialnego (a tak jest przy przekazywaniu własności nieruchomości). Dodatkowy warunek mamy przy darowiźnie pieniężnej. Jeśli przekracza 10 434 zł, musi być potwierdzona, przepisy mówią o udokumentowaniu jej dowodem przekazania na rachunek lub przekazem pocztowym.
Zgodnie z art. 14 ust. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn za zstępnych uważa się również osoby, które przebywają lub przebywały w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, o których mowa w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Odpowiednio wstępnymi są osoby prowadzące rodzinny dom dziecka lub pracujące z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej.
Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 4 ustawy za rodziców uważa się również przysposabiających, a za zstępnych także przysposobionych i ich zstępnych.
Czy będą zmiany w rozliczeniach?
Od 1 lipca 2023 r. mają obowiązywać wyższe kwoty wolne w podatku od spadków i darowizn. Tak wynika z tzw. ustawy deregulacyjnej. To dobra wiadomość dla podatników, podwyżki bowiem są znaczne, np. w pierwszej grupie kwota wolna wzrośnie z 10 434 zł do 36 120 zł.
Nowelizacja obecnie (na dzień 25 lutego 2023) znajduje się w Senacie. Jej dalsze losy są jednak niepewne, ponieważ jest w niej też kontrowersyjny przepis nakazujący sumować darowizny od wielu osób. Może on uderzyć w beneficjentów charytatywnych zbiórek. Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział, że nowelizacja zostanie zmieniona, nie wiadomo jednak, czy uda się to zrobić w trakcie dalszych prac legislacyjnych.
