Podwójne obywatelstwo nie chroni od utraty prawa jazdy

Starosta wysłał na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami mężczyznę, który posiada jednocześnie obywatelstwo polskie i niemieckie, a jego miejscem stałego pobytu są Niemcy. Urzędnik stwierdził, że kierowca przekroczył w ciągu roku dopuszczalny limit dwudziestu czterech punktów punktów karnych za wykroczenia drogowe.

Zdaniem starosty to, że miejscem zamieszkania jest inny kraj europejski nie stanowiło okoliczności wyłączającej właściwość organów polskich. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego wskazuje bowiem, że wpisowi do ewidencji nie podlega jedynie kierowca niebędący obywatelem polskim i nieposiadający karty pobytu, chyba że dopuścił się naruszenia, za które może być orzeczony środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów.

Dalej urzędnik wskazał, że z uwagi na fakt, iż mężczyzna posiada również polskie obywatelstwo, podlega wpisom do ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Natomiast w związku z przekroczeniem limitu punktów, odnotowanym w ewidencji, wniosek komendanta wojewódzkiego Policji o wysłanie go na sprawdzenie kwalifikacji, do kierowania pojazdami, był zasadny.

To spotkało się z zarzutami złożonymi do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Mężczyzna wyjaśnił, że przed wszczęciem postępowania o skierowania na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji uczestniczył w szkoleniu skutkującym zmniejszeniem liczby punktów karnych o sześć, co powinno zostać uwzględnione w postępowaniu. Dodał również, że polskie organy nie miały prawa zatrzymać jego niemieckiego prawa jazdy, gdyż to naruszało przepisy Dyrektywy 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 roku w sprawie praw jazdy.

SKO utrzymało jednak w mocy decyzję starosty. W uzasadnieniu stwierdziło, że argumentacja odwołania jest nietrafna, gdyż zgodnie z rozporządzeniem w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego, odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego wobec osoby, która przed jego rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i wpisanych tymczasowo przekroczyła dwadzieścia cztery. Zdaniem Kolegium takie unormowanie ma na celu dyscyplinowanie i wdrażanie kierujących pojazdami, do przestrzegania przepisów ustawy oraz zapobiegania wielokrotnemu naruszaniu przepisów ruchu drogowego.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia Dyrektywy oraz zarzutu, że polskie organy nie miały prawa zatrzymać jego niemieckiego prawa jazdy w związku z faktem, kierowca posiada obywatelstwo polskie oraz obywatelstwo niemieckie, a jego miejscem zamieszkania są Niemcy, SKO stwierdziło, że taka argumentacja jest próbą obejścia obowiązujących w Polsce przepisów prawa ruchu drogowego i jej uwzględnienie prowadziłoby do sytuacji sprzecznej z przepisami prawa.

Prawem jazdy w rozumieniu ustawy Prawo o ruchu drogowym jest również dokument wydany przez państwo członkowskie Unii Europejskiej. Natomiast strona, również jako obywatel polski podlega wpisowi, do ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego, a organy mają prawo zatrzymać takiej osobie prawo jazdy, jak każdemu innemu obywatelowi.

Reasumując Kolegium stwierdziło, że strona będąc jednocześnie obywatelem niemieckim, posiadającym niemieckie prawo jazdy może zostać skierowana na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami w Polsce.

Mężczyzna złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim. W uzasadnieniu podniósł, że posiada wyłącznie dokument prawa jazdy, wydany przez organ niemiecki. Mieszka na terenie Niemiec, gdzie jest zameldowany wraz z rodziną, i tam znajduje się również jego centrum życiowe. Posiada podwójne obywatelstwo: polskie oraz niemieckie. Stwierdził, że jego pobyty w Polsce wiążą się z prowadzoną działalnością gospodarczą i nie przekraczają łącznie stu osiemdziesięciu pięciu dni w ciągu roku.

Kierowca dodał, że urzędnicy w sprawie, zaniechali zwrócenia się do Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego o stanowisko w sprawie możliwości skierowania na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami, gdyż taki egzamin, w przypadku posiadacza zagranicznego prawa jazdy, nie odzwierciedla się w praktyce. Zdaniem mężczyzny osoba nie władająca językiem polskim w ogóle lub władająca nim w sposób ograniczony, z uwagi na wieloletni brak więzi z krajem ojczystym, nie będzie miała możliwości odbycia szkolenia lub zdania egzaminu w warunkach praktykowanych przez WORD.

WSA 28 maja 2014 roku oddalił skargę i orzekł, iż ewidencja kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego prowadzona jest również w stosunku do kierowców będących obywatelami polskimi, choć zamieszkałych poza terenem polski. W stosunku do tych kierowców Komendant Wojewódzki Policji zachowuje kompetencje do złożenia wniosku o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji oraz do zatrzymania prawa jazdy.