Dla kogo wypłaty z Funduszu Sprawiedliwości? Komisja ds. pedofilii ma postulat

Postulat ten w niedawnej rozmowie w RMF FM podniosła adw. Karolina Bućko, przewodnicząca państwowej komisji ds. przeciwdziałania wykorzystywaniu seksualnemu małoletnich. Odnosząc się do działalności fundacji św. Józefa, oferującej pomoc wykorzystywanym seksualnie w Kościele, wskazała że podobne rozwiązania powinno wprowadzić państwo.

- Na spotkaniu z prof. Adamem Bodnarem, ministrem sprawiedliwości, sugerowałam, żebyśmy jako komisja zostali czynnie włączeni do prac nad ewentualną przebudową Funduszu Sprawiedliwości; żeby wyodrębnić coś na kształt funduszu dedykowanego osobom skrzywdzonym tego typ nadużyciami, przestępstwami (seksualnymi) – wyjaśniła przewodnicząca. - Chciałabym, żeby ewentualne środki finansowe, chociażby na pomoc psychoterapeutyczną, „szły” za osobą skrzywdzoną – wskazała.

Jak zwraca uwagę zastępczyni przewodniczącej, psycholog i psychoterapeutyka Justyna Kotowska, w najnowszym raporcie komisja opublikowała wyniki badań dotyczące wsparcia, jakie udzielane jest osobom wykorzystanym. - Chcieliśmy sprawdzić, na ile realnie czerpały one pomoc z Funduszu Sprawiedliwości – deklaruje w rozmowie z „Rzeczpospolitą”.

Czytaj więcej:

Sądy i Prokuratura

Pedofil bez przedawnienia

Mając na względzie dobro małoletnich dotkniętych koszmarem pedofilii, ustawodawca znacznie zmodyfikował przepisy o przedawnieniu karalności oraz wykonaniu kary.

Pro

Pomoc pokrzywdzonym z Funduszu Sprawiedliwości 

Uznaje się, że dziecku, które doświadczyło wykorzystywania i jego rodzinie zmagającej się również ze skutkami tego czynu – aby wyjść „na prostą” - potrzebne jest od 140 tys. do 900 tysięcy złotych. - Wyliczenia oparte zostały z uwzględnieniem wiedzy klinicznej, która jasno wskazuje na krótko- i długoterminowe skutki wykorzystywania. Te drugie mogą bowiem wystąpić kilka, kilkanaście lat od momentu zdarzenia, i w przypadku niektórych osób mogą być odczuwalne do końca życia – precyzuje wiceszefowa komisji.

Zdaniem samej komisji Fundusz ma zasoby, które można przeznaczyć konkretnie na pomoc osobom wykorzystywanym seksualnie w dzieciństwie. - Za kluczowe uważamy też prowadzenie szczegółowych rejestrów spraw, do których środki te trafiają – wyjaśnia wiceprzewodnicząca. - Zwracaliśmy się do resortu sprawiedliwości o szczegółowe dane dotyczące tego w jakiej skali osoby, które zostały wykorzystane seksualnie, korzystają ze środków Funduszu Sprawiedliwości. Takie informacje nie były nie sporządzane. A to dałoby możliwość prowadzenia rzetelnej ewaluacji i monitoringu. Walka o środki kompensacyjne, np. w postępowaniu cywilnym jest bardzo trudna, więc chcemy ją ułatwić – dodaje.

W ramach Funduszu Sprawiedliwości na konkretne cele — m.in. pomoc ofiarom przestępstw i wypadków, dofinansowywanie zakupu szpitalnych sprzętów, wspieranie działań strażaków ochotników — przeznaczane są pieniądze zasądzane od sprawców przestępstw. Jednak zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, w 2021 roku Fundusz przeznaczył ponad 60 procent środków na cele inne niż bezpośrednia pomoc. Ofiary niektórych czynów zabronionych mogą domagać się od państwa pomocy również na mocy ustawy o państwowej kompensacie. Jednak zdaniem Justyny Kotowskiej, ma ona „wiele ograniczeń”.

- Ze społecznego punktu widzenia najpoważniejszym jest to, że osoby pokrzywdzone po prostu o niej nie wiedzą. Z perspektywy klinicznej czas, przez który osoba z doświadczeniem wykorzystania seksualnego może ubiegać się o takie środki jest niewystarczająco długi, biorąc w szczególności pod uwagę wiedzę z zakresu rozwoju i dynamiki konsekwencji wykorzystywania seksualnego w dzieciństwie – tłumaczy psycholog. - Zatem osoby, które w życiu w dorosłym mierzą się z problemami wynikającymi z wykorzystania seksualnego, nie mogą korzystać z pomocy przewidzianej w ustawie o państwowej kompensacie – unaocznia ekspertka.

Czytaj więcej

Polityka

Wygrany konkurs Funduszu Sprawiedliwości. Tajemnicza inwestycja księdza

Fundacja kierowana przez ks. Michała O., zatrzymanego w sprawie śledztwa dotyczącego Funduszu Sprawiedliwości, miała pod Warszawą postawić centrum pomocy ofiarom przestępstw. Nie ma w tym obszarze żadnego doświadczenia.

Ustawa o państwowej kompensacie: komu przysługuje pomoc? 

Podobnie uważa adw. Grzegorz Wrona, specjalista od przeciwdziałania przemocy w rodzinie, który tłumaczy, że przepisy ustawy o państwowej kompensacie są tak skonstruowane, iż pozwalają dochodzić jej na każdym etapie postępowania karnego. Jednak wiedza o nich nie jest powszechna. 

- Problemem jest to, że bardzo niewiele pokrzywdzonych w ogóle o nią występuje; ze statystyk wynika że jest to jedynie kilka – kilkanaście osób rocznie. Główną przyczyną jest to, że organem odpowiedzialnym za przekazywanie informacji o możliwej kompensacie jest prokurator, z którym pokrzywdzony najczęściej nie ma do czynienia. Ten ostatni przesłuchiwany jest bowiem przez policję, a funkcjonariusze — co wynika z moich doświadczeń z prowadzenia szkoleń dla nich — nie wiedzą o takiej możliwości – tłumaczy ekspert.