Inwigilacja i Pegasus w Polsce: MSWiA zabrało głos. 23-stronicowa odpowiedź

Z 23-stronicowej odpowiedzi nadesłanej przez MSWiA wynika, że obecny model inwigilacji spełnia standardy, a postulaty rzecznika praw obywatelskich i trybunałów w tej kwestii nie zasługują na uwzględnienie.

Publikacja: 04.08.2022 14:29

Inwigilacja i Pegasus w Polsce: MSWiA zabrało głos. 23-stronicowa odpowiedź

Foto: PAP/Radek Pietruszka

W styczniu 2022 r. rzecznik praw obywatelskich wysłał premierowi obszerne wystąpienie w sprawie inwigilacji, m.in. w kontekście dopuszczalności korzystania z oprogramowania szpiegowskiego Pegasus.

Jak pisał, do Biura RPO wpływają pytania obywateli w sprawie dopuszczalności wykorzystywania w toku kontroli operacyjnej oprogramowania szpiegowskiego Pegasus. RPO już wielokrotnie sygnalizował konieczność podjęcia prac legislacyjnych w związku z niezgodnością przepisów inwigilacyjnych ze standardem konstytucyjnym określonym przez Trybunał Konstytucyjny. Przepisy te są również niezgodne ze standardami międzynarodowym i unijnym (określanymi przez orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości UE).

- Brak jakichkolwiek działań naprawczych w tej sferze wymaga kolejnej interwencji RPO. Stąd prośba do premiera o przyjęcie i uwzględnienie tych uwag i zaleceń – wskazywał Marcin Wiącek w wystąpieniu do prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego.

Do dziś nie dostał odpowiedzi. A jak zauważa, w tym czasie zapadł ważny wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ws. retencji danych telekomunikacyjnych. - Ponadto finalizowane są prace nad zmianami prawa, które nie tylko nie zmniejszają, ale wręcz rozszerzają zakres zatrzymywanych tych danych w Polsce - dodaje RPO.

Czytaj więcej

Inwigilacja w Polsce poza realną kontrolą. RPO pisze do premiera

Z 23-stronicowej odpowiedzi nadesłanej przez MSWiA wynika, że obecny model inwigilacji spełnia standardy, a postulaty RPO i trybunałów w tej kwestii nie zasługują na uwzględnienie.

W piśmie MSWiA wskazano, że obowiązujący obecnie model pracy operacyjnej, takich jak kontrola operacyjna czy uzyskiwanie danych telekomunikacyjnych, spełnia standardy określone w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 30 lipca 2014 r. (K 23/11).

Podniesiono, że w dotychczasowym orzecznictwie TK nie podważył dopuszczalności stosowania czynności operacyjno-rozpoznawcze w demokratycznym państwie prawa. Przeciwnie, wyraźnie podkreślił, że niejawne pozyskiwanie przez organy władzy publicznej informacji o obywatelach, w toku kontroli operacyjnej ukierunkowanej na zapobieganie przestępstwom, ich wykrywanie oraz zwalczanie, jest nieodzowne. Jawność tych czynności powodowałaby bowiem ich nieskuteczność, a to z kolei rzutowałoby na poziom bezpieczeństwa państwa i jego obywateli.

W piśmie MSWiA wskazano, że RPO w swoim wystąpieniu zdaje się nie zauważać funkcjonujących obecnie w przepisach mechanizmów zabezpieczających przed nieprawidłowościami w procesie zarządzania oraz stosowania kontroli operacyjnej, tj. przede wszystkim kontroli prokuratury i sądu. Organy te z jednej strony stanowią gwarancję zgodnego z prawem zarządzenia kontroli operacyjnej, z drugiej zaś – właściwego wykorzystania materiałów zawierających dowód przestępstwa (w postępowaniu przygotowawczym) oraz procedurę postępowania z materiałami, które takich informacji nie zawierają (niezwłoczne zniszczenie).

Podkreślono także, że funkcjonujące obecnie rozwiązania prawne dotyczące procedury postępowania przygotowawczego, gwarantujące podejrzanemu prawo do końcowego zaznajomienia się z materiałami sprawiają, że w przypadku włączenia do akt materiałów uzyskanych w wyniku stosowania kontroli operacyjnej (a temu celowi właśnie działania te służą), w istocie oznacza przekazanie takiej osobie również informacji o objęciu jej tym rodzajem czynności operacyjno-rozpoznawczych. Podniesiono również, że sugerowane przez RPO zmiany w przepisach pragmatycznych podmiotów uprawnionych do stosowania kontroli operacyjnej negatywnie wpłyną na możliwość zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom, dekonspirując działania podmiotów uprawnionych.

Nauczyciele
Godziny czarnkowe po nowemu. Oto, co się zmieni dla nauczycieli
Prawo karne
Sąd Najwyższy nie posłuchał TK ws. prawa łaski dla Kamińskiego i Wąsika
Sądy i trybunały
Prof. Andrzej Zoll: premier zachowuje się w sposób niedopuszczalny
Prawo karne
Komisja wystawi wilczy bilet do pełnienia funkcji państwowych
Sądy i trybunały
TK ma wesprzeć PiS w odblokowaniu Trybunału