Waldemar Żurek kazał usunąć z BIP oświadczenia prokuratorów, choć ich jawność wciąż wynika z ustawy

Chodzi o art. 103a ustawy – Prawo o prokuraturze nakładający na prokuratorów obowiązek składania oświadczeń o członkostwie w zrzeszeniach, w tym w stowarzyszeniu, o pełnieniu funkcji w organach fundacji oraz o członkostwie w partii politycznej przed powołaniem na stanowisko prokuratora. Wprowadziła go tzw. ustawa kagańcowa, która weszła w życie wiosną 2020 r., za rządów PiS, gdy prokuratorem generalnym był Zbigniew Ziobro. Przepis był ostro krytykowany m.in. przez stowarzyszenia i samorządy prawnicze oraz rzecznika praw obywatelskich. Ówczesny RPO Adam Bodnar alarmował, że taka regulacja to nic innego jak środek powszechnej lustracji aktywności publicznej sędziów i prokuratorów, który zagraża prawu do prywatności i jest sprzeczny z prawem do ochrony danych osobowych poprzez upublicznienie informacji dotyczących światopoglądu, przekonań, a nawet orientacji seksualnej. Analogiczne rozwiązania zawiera art. 88a ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, który został zakwestionowany w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 5 czerwca 2023 r. (sprawa C-204/21).

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

UODO zmienia stanowisko ws. oświadczeń sędziów i prokuratorów

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych Mirosław Wróblewski zmienił stanowisko procesowe poprzedni...

Mimo to po zmianie władzy jesienią 2023 r. przepis został utrzymany w nowelizacji Prawa o prokuraturze i obowiązuje do dzisiaj. Oświadczenia składa się w terminie 30 dni od dnia objęcia urzędu prokuratora. Nadal też istnieje obowiązek ich publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej Prokuratury Krajowej oraz BIP prokuratur regionalnych i okręgowych. 

„W istocie regulacja ta nie przyniosła zamierzonego przez ustawodawcę celu w postaci zwiększenia przejrzystości życia publicznego i wzmocnienia zaufania do wymiaru sprawiedliwości. Stworzyła natomiast ryzyko ujawniania wrażliwych informacji o aktywności sędziów i prokuratorów, poza sferą ich obowiązków zawodowych” – przekazała w czwartkowym komunikacie prok. Anna Adamiak, rzeczniczka prasowa Prokuratora Generalnego.

Czytaj więcej

Prawnicy

Lex Super Omnia daje żółtą kartkę prokuratorowi generalnemu

Stowarzyszenie Lex Super Omnia sprzeciwia się automatycznemu przywróceniu do zawodu byłych prokur...

Prokuratorzy mają nadal składać oświadczenia, ale nie zostaną one opublikowane

Prokurator Krajowy Dariusz Korneluk wykonał polecenie Prokuratora Generalnego Waldemara Żurka i 15 października 2025 r. wydał Zarządzenie nr 148/25 w sprawie usunięcia z BIP oświadczeń Zastępców Prokuratora Generalnego oraz prokuratorów Prokuratury Krajowej, prokuratorów Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, prokuratorów Biura Lustracyjnego, prokuratorów regionalnych, prokuratorów Wydziałów Zamiejscowych Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej, prokuratorów okręgowych oraz naczelników oddziałowych komisji i naczelników oddziałowych biur lustracyjnych złożonych w trybie art. 103a ustawy z 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze. Za realizację zarządzenia odpowiadają kierownicy jednostek organizacyjnych prokuratury.

„Tym samym Prokurator Generalny Waldemar Żurek i Prokurator Krajowy Dariusz Korneluk nie podzielili stanowiska przedstawionego w oświadczeniu Prokuratury Krajowej z 5 czerwca 2023 r. uznając, że ograniczenie przetwarzania danych osobowych zawartych w oświadczeniach składanych przez prokuratorów w trybie art. 103a ustawy – Prawo o prokuraturze służy ochronie ich prywatności oraz zagwarantowaniu standardów niezależności” – czytamy w komunikacie PK.

Jak wyjaśniła prok. Adamiak, wydanie przez Prokuratora Generalnego polecenia usunięcia oświadczeń z BIP „stanowi realizację obowiązku ochrony praw jednostki oraz przestrzegania prawa Unii Europejskiej i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE w sytuacji, gdy przepisy krajowe pozostają z nimi w sprzeczności”. Podkreśliła jednocześnie, że usunięcie oświadczeń „nie znosi obowiązku ich złożenia, lecz jedynie eliminuje ich publiczne udostępnienie, co stanowi środek proporcjonalny wobec celu – ochrony danych osobowych i prawa do prywatności”.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Sędziowie chcą jeszcze mniej władzy ministra w sądach

Jeszcze mniej władzy ministra sprawiedliwości w sądach, a więcej uprawnień dla samorządu sędziows...