Orzecznictwo sądowe w tym zakresie nie jest jednak jednolite. Stanowisko organów zostało potwierdzone w wyroku WSA w Opolu z 29 marca 2017 r. (I SA/Op 70/17). W sposób odmienny natomiast wypowiedział się WSA w Gliwicach w wyroku z 26 maja 2017 r. (III SA/Gl230/17). Wskazał, że zwolnienie dla procesów specyficznych ma charakter węższy od zwolnienia dla zakładów energochłonnych, a tym samym zwolnienia te mogą się wzajemnie uzupełniać.
Pomocne przepisy unijne
Za prawidłowością stanowiska zaprezentowanego przez WSA w Gliwicach niewątpliwie przemawia treść dyrektywy Rady 2003/96/WE z 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej. Z zakresu jej obowiązywania została bowiem wyłączona energia elektryczna wykorzystywana do celów redukcji chemicznej oraz w procesach elektrolitycznych, metalurgicznych i mineralogicznych. Państwom członkowskim pozostawiono swobodę w zakresie opodatkowania tej energii lub zastosowania zwolnienia. Dyrektywa ta przewiduje jednocześnie możliwość stosowania zwolnienia od akcyzy energii elektrycznej przez zakłady energochłonne, czyli energii elektrycznej zużywanej także w innych procesach. Stąd też, wydaje się, że dyrektywa 2003/96/WE przewiduje jednocześnie zwolnienie od akcyzy w stosunku do energii elektrycznej wykorzystanej w procesach specyficznych oraz w innych procesach odbywających się w zakładzie energochłonnym. Innymi słowy, te preferencje podatkowe nie wykluczają się. Poza tym należy przypomnieć, że celem wprowadzenia tych regulacji, określonym w preambule dyrektywy2003/96/WE, jest m.in. usuniecie ryzyka utraty konkurencyjności międzynarodowej. Również krajowy ustawodawca uzasadniał wprowadzenie tych przepisów zrównaniem pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw funkcjonujących w Polsce z przedsiębiorstwami działającymi w innych krajach UE, które nie ponoszą kosztów akcyzy od energii elektrycznej. Tym samym, zawężające podejście organów podatkowych co do możliwości kumulatywnego stosowania tych zwolnień wydaje się nieuprawnione. Tym bardziej, że literalna wykładnia tych przepisów na to pozwala.
Przykład 3:
Spółka z przykładu 1 zużywana 19 370 MWh energii elektrycznej w innych procesach niż procesy mineralogiczne. To zużycie stanowi 4 proc. wartości produkcji sprzedanej. W stosunku do tej energii elektrycznej spółka mogłaby otrzymać zwrot akcyzy w wysokości 73 446 zł, co wynika z następujących wyliczeń:
73 446 = 4% - 3% x (20 - 0,5 x 4,3132) x 19 370 x 0,85
4%
Przedstawione stanowisko organów podatkowych oznacza, że przedsiębiorcy, którzy są podatnikami akcyzy i nie chcą wejść w spór z fiskusem, muszą podjąć decyzję, które z tych zwolnień będzie dla nich korzystniejsze. Decyzja ta powinna być poprzedzona kompleksową analizą sytuacji danego przedsiębiorcy w zakresie spełnienia warunków zastosowania zwolnienia i oszacowaniem potencjalnych korzyści. ?
—Adam Bigas jest prawnikiem w Kancelarii ZIMNY Doradcy Podatkowi
—Marcin Zimny jest doradcą podatkowym w Kancelarii ZIMNY Doradcy Podatkowi
Podstawa prawna: art. 30 ust. 7a i art. 31d ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1114 ze zm.)