Choć art. 86a ustawy o VAT obowiązuje już ponad rok, a w wielu kwestiach jego treść pokrywa się z wcześniejszymi przepisami, to jednak wydaje się, że organy podatkowe zmianę przepisów wykorzystały do zaostrzenia swojego podejścia w zakresie rozliczania podatku przy przekazaniu klientom samochodów jako nagród.
Podstawowe zasady
Zasadniczo nie budzi wątpliwości, że przy przekazaniu prezentu przedsiębiorca może odliczyć VAT zapłacony przy jego nabyciu. Takie podejście dotyczy zarówno tych nagród, od których konieczne będzie odprowadzenie podatku należnego, jak i tzw. prezentów o małej wartości czy próbek (co mimo usunięcia z początkiem 2014 r. art. 86 ust. 8 pkt 2 ustawy o VAT jest potwierdzane przez ministra finansów na podstawie zasady ogólnej zapisanej w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).
Odliczenie VAT od towaru, który ma się wkrótce stać prezentem bądź nagrodą, wydaje się dość naturalne, jeśli spojrzymy na ten wydatek przez pryzmat działalności gospodarczej. Jej prowadzenie bez wsparcia promocji i marketingu wydaje się niemożliwe. Poniesiony koszt dotyczy przecież podstawowej działalności firmy i przyczynia się, w założeniu, do zwiększenia obrotu. Pośredni związek zakupu z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi w zasadzie jest wystarczający do odliczenia, co potwierdzają również organy podatkowe, np. w Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 9 lipca 2014 r. (IPPP3/443-328/14-2/LK), mimo że jeszcze kilka lat temu zdarzało się fiskusowi wątpić, czy odliczenie zawsze jest zasadne (por. stanowisko organu zaprezentowane w wyroku WSA we Wrocławiu z 20 maja 2008 r., I SA/Wr 126/08 lub interpretację Izby Skarbowej w Poznaniu z 30 marca 2012 r., ILPP1/443-1580/11-7/AI).
Dodatkowo, co istotne np. dla podatników zwolnionych z VAT, fiskus raczej pozwala odliczyć podatek, gdy przy wydaniu sprzedawca naliczy VAT należny w zw. z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Taki pogląd zasługuje na poparcie, gdyż odliczenie ma już bezpośredni związek z przekazaniem, tj. sprzedażą opodatkowaną (por. interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 8 czerwca 2012 r., IPPP1/443-436/12-2/ISz).
Według zaktualizowanej ceny
W rezultacie, jeśli prezent jest droższy niż 10 zł (lub 100 zł – gdy firma ewidencjonuje beneficjentów), to przedsiębiorca może odliczyć VAT przy zakupie, ale przy wydaniu powinien zapłacić podatek. Należy tutaj pamiętać o art. 29a ust. 2 ustawy o VAT, który wskazuje, że podatek przy wydaniu powinien być naliczany od ceny zaktualizowanej na moment nieodpłatnego przekazania (np. interpretacja IS w Katowicach z 25 listopada 2014 r., IBPP2/443-837/ 14/KO).