Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów ustawy o PIT oraz ustawy o CIT do przychodów wspólnika spółki osobowej nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez niego z tytułu likwidacji takiej spółki bądź wystąpienia z niej. Przy czym w tym drugim przypadku wyłączona z przychodów jest część odpowiadająca wydatkom na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce oraz uzyskana przed wystąpieniem nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania, pomniejszona o wypłaty z tytułu udziału w takiej spółce i wydatki niebędące kosztami uzyskania przychodów.
Nie jest wprost wyłączone
Likwidacja spółki osobowej bądź wystąpienie wspólnika ze spółki nie są jednak tożsame z przypadkiem, w którym wspólnik jedynie częściowo ogranicza swój udział w spółce, co wiąże się z częściowym zwrotem przez spółkę wkładu wniesionego do niej przez wspólnika. Otrzymanie w związku z tym środków pieniężnych, rzeczy lub praw nie zostało wprost wyłączone ze zdarzeń powodujących powstanie przychodu.
Organy podatkowe wskazują, że w takim przypadku należy odwołać się do ogólnych zasad opodatkowania. Zarówno ustawa o PIT, jak i ustawa o CIT wskazują, że przychodem podatnika są w szczególności otrzymane pieniądze oraz wartości pieniężne, a także wartość otrzymanych rzeczy lub praw bądź innych świadczeń w naturze. Organy podatkowe argumentują, że otrzymanie przez wspólnika częściowego zwrotu wkładu w spółce osobowej powoduje uzyskanie przez niego środków pieniężnych, rzeczy lub praw, a więc powinno stanowić dla niego przychód podatkowy.
Co z kosztami
W wydawanych obecnie na podstawie ustawy o PIT interpretacjach indywidualnych organy podatkowe wskazują jednocześnie, że wycofanie części wkładu ze spółki osobowej umożliwia również rozliczenie przez wspólnika kosztów uzyskania przychodu. Zgodnie z dotychczasowymi rozstrzygnięciami miałyby to być wydatki faktycznie poniesione na nabycie (objęcie) wycofanej części wkładu do spółki komandytowej, w szczególności wartość pieniędzy wniesionych do spółki proporcjonalna do wielkości obniżenia udziału (patrz interpretacja Izby Skarbowej w Łodzi z 5 lutego 2015 r., IPTPB1/415-628/14-2/MR, interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 16 czerwca 2014 r., IBPBII/1/415-228/14/JP).
Taka interpretacja nie jest jednak jedyną możliwą. Obie ustawy o podatkach dochodowych wskazują, że przychody uzyskane ze spółki oraz koszty uzyskania przychodu poniesione w związku z udziałem w spółce osobowej (z wyłączeniem spółki komandytowo-akcyjnej, do której zastosowanie mają specjalne zasady) podlegają opodatkowaniu na bieżąco u ich wspólników. Na tej podstawie nie podlega opodatkowaniu wypłata wspólnikom zysku osiągniętego przez spółkę. Został on już bowiem opodatkowany na wcześniejszym etapie.