Przepisy umożliwiające zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych odnoszących się do środka trwałego otrzymanego w drodze darowizny przeszły w ostatnim czasie sporą rewolucję. Najpierw od 1 stycznia 2018 r. zaczęła obowiązywać nowelizacja przepisów w tym zakresie, która wyłączyła możliwość uznawania za koszt takich odpisów amortyzacyjnych, jeżeli z tytułu otrzymania takiego środka trwałego podatnik skorzystał ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, a następnie, w trakcie roku podatkowego, przepisy te zostały ponownie znowelizowane na korzyść podatników.
Czytaj także: Odliczanie odpisów amortyzacyjnych od nieruchomości otrzymanych w darowiźnie
Wahania ustawodawcy
Jeszcze do końca 2017 r. brak było w zasadzie ograniczeń uniemożliwiających zaliczanie do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych otrzymanych w drodze darowizny. Sytuacja ta zmieniła się od 1 stycznia 2018 r., gdy zaczął obowiązywać nowy przepis – art. 23 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z nim nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych nabytych nieodpłatnie, jeżeli nabycie to korzysta ze zwolnienia od podatku od spadku i darowizn.
W praktyce regulacja ta zamknęła możliwość przekazywania sobie zamortyzowanych składników majątku między członkami najbliższej rodziny, a w zasadzie przestali oni odnosić z tego tytułu korzyści podatkowe, polegające głównie na możliwości wielokrotnej amortyzacji tego samego środka trwałego. Jednak, przy okazji, uderzyła rykoszetem w firmy rodzinne, w których te środki trwałe przekazywano sobie w ramach sukcesji pokoleniowej, a przekazanie to nie miało na celu czerpania korzyści podatkowych z wielokrotnej amortyzacji tego samego środka trwałego.
Zmiany te spotkały się z dużą krytyką już na etapie prac legislacyjnych. Sam resort finansów przyznał, że są one zbyt daleko idące. Dlatego ledwie je uchwalono, a już zaczęto pracować nad ich zmianą. Niemniej do czasu ogłoszenia zmian podatnicy musieli stosować powyższe zasady w 2018 r. Przy czym należy zaznaczyć, że te niekorzystne zmiany nie objęły środków trwałych otrzymanych w darowiźnie do końca 2017 r.