Pośpiech na co dzień bywa złym doradcą. Jeszcze gorszym w podatkach. Przekonali się o tym wspólnicy, którzy wnieśli odwołanie od niekorzystnej decyzji fiskusa i postanowili rozwiązać spółkę cywilną. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że taki zabieg jest podstawą do umorzenia tylko postępowania odwoławczego.
Sprawa zaczęła się od tego, że organ pierwszej instancji określił spółce cywilnej wysokość zobowiązania w VAT za styczeń 2010 r. Wspólnicy nie zgodzili się z tym rozstrzygnięciem i wnieśli od niego odwołanie. W trakcie postępowania odwoławczego zgodnie postanowili rozwiązać spółkę z końcem 2013 r.
Kiedy informacje o likwidacji dotarły do organu odwoławczego, ten postanowił umorzyć postępowanie. Zauważył, że okoliczności jednoznacznie wskazują na ustanie bytu prawnego spółki cywilnej. Od tego momentu zatem nie może do niej zostać skierowana decyzja. Postępowanie odwoławcze stało się bezprzedmiotowe. A jak podkreślił organ odwoławczy w razie bezprzedmiotowości postępowania umorzenie ma charakter bezwzględnie obowiązujący. Gdy wystąpi ono w trakcie postępowania odwoławczego, organ podatkowy musi je umorzyć.
Wspólnicy nie zgadzali się z takim obrotem sprawy. Wskazywali, że wspólnicy spółki cywilnej ponoszą odpowiedzialność solidarną, subsydiarną, całym swoim majątkiem za jej zobowiązania podatkowe. W ich ocenie niespójność uregulowań procesu likwidacji spółki cywilnej na gruncie prawa podatkowego w zakresie VAT nie powinna pozbawiać możliwości weryfikacji decyzji wymiarowej w postępowaniu odwoławczym. Podkreślali, że w wyniku umorzenia postępowania odwoławczego w obrocie prawnym pozostaje decyzja wydana w postępowaniu kontrolnym, z którą się nie zgadzali od samego początku. Zostali w ten sposób pozbawieni możliwości jej kwestionowania. Uważali też, że właściwe byłoby umorzenie postępowania w całości bez ograniczenia się tylko do etapu odwoławczego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy nie podzielił tego stanowiska. Argumenty wspólników nie przekonały także sądu kasacyjnego. Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że spółka cywilna została rozwiązana w toku postępowania odwoławczego. Ordynacja podatkowa nie przewiduje w tym zakresie następstwa prawnego.
