Sprawca wypadku drogowego uposażenia policjanta nie zwraca

Gwarantuje mu to art. 121 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=935F59721D0960CCFAF9FFD2CCC0E26D?id=185066]ustawy o policji[/link]. [b]Sąd Najwyższy w uchwale podjętej w składzie całej Izby Cywilnej uznał (sygn. III CZP 35/10)[/b], że Skarb Państwa, który wypłacił policjantowi na podstawie tego przepisu uposażenie za okres choroby wywołanej wypadkiem drogowym, nie może się domagać jego zwrotu od sprawcy tego wypadku.

[b]SN zastanawiał się nad tą kwestią trzykrotnie.[/b] Uchwała jest odpowiedzią na pytanie prawne przedstawione całemu składowi Izby Cywilnej przez siedmiu sędziów SN. Z kolei ten siedmioosobowy skład zastanawiał się nad odpowiedzią wskutek przekazania mu zagadnienia prawnego przez zwykły, trzyosobowy skład SN.

[srodtytul]Sąd ma wątpliwości[/srodtytul]

Zagadnienie to poddał mu pod rozwagę sąd II instancji, do którego wskutek apelacji Skarbu Państwa (wojewódzkiego komendanta policji) trafiła sprawa o zwrot uposażenia wypłaconego funkcjonariuszowi Marianowi G. za okres choroby wywołanej obrażeniami odniesionymi w wypadku drogowym w drodze na służbę. Sprawcą był kierujący samochodem Marcin D. Chodzi o niespełna 2,6 tys. zł.

[b]Sąd I instancji oddalił żądanie komendanta jako niemające podstaw prawnych. Zaznaczył, że nie podziela poglądu SN wyrażonego w uchwale z 21 października 1997 r. (sygn. III CZP 34/97)[/b]. Wtedy skład siedmiu sędziów uznał, że jeśli wypadek funkcjonariusza policji pozostający w związku z pełnieniem służby był jednocześnie wypadkiem powodującym szkodę wynikłą z ruchu pojazdu mechanicznego, Skarbowi Państwa przysługuje od sprawcy roszczenie o zwrot równowartości świadczeń wypłaconych w związku z tym wypadkiem funkcjonariuszowi.

Kwestią roszczeń regresowych, w tym roszczeń Skarbu Państwa, o zwrot uposażenia i innych świadczeń wypłaconych funkcjonariuszowi policji, który doznał obrażenia ciała wskutek bezprawnych działań, SN zajmował się już kilkakrotnie. Jego poglądy w tym zakresie nie są jednolite. Uzasadnienie pytania prawnego siedmiu sędziów, którym zajęli się wszyscy sędziowie Izby Cywilnej, zawiera obszerną analizę tych orzeczeń.

[srodtytul]Skarb Państwa nie odzyska [/srodtytul]

W uchwale z 1997 r. SN uznał, że brak wyraźnych przepisów przewidujących roszczenie regresowe nie oznacza, że należy je wykluczyć. Wchodzi bowiem wówczas w rachubę regres w szerszym znaczeniu. Pojęciem tym obejmuje się wszystkie przypadki, w których dłużnik po zaspokojeniu wierzyciela domaga się od innej osoby zwrotu takiego świadczenia, bez względu na tytuł uzasadniający to prawo. Wspólną cechą tych sytuacji jest to, że jedna osoba spełniła świadczenie, które w całości lub części obciążało inną.

[b]Podobne stanowisko zajął SN w uchwale z 27 marca 2008 r. (sygn. III CZP 13/08) w odniesieniu do zwrotu odszkodowania należnego[/b] – na podstawie art. 5 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0551E3BED40770F0E1AC0F2DE4D2B6C2?id=73237]ustawy z 1972 r. o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadku i chorób pozostających w związku ze służbą w policji[/link] – policjantowi, który doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w związku ze służbą. SN stwierdził w niej, że sprawca tego uszczerbku musi zwrócić Skarbowi Państwa to odszkodowanie.

[srodtytul]Względy słuszności[/srodtytul]

W uzasadnieniu zaś SN podkreślił, że [b]za uprawnionego do dochodzenia „regresu” w szerszym znaczeniu można uznać każdego, komu zwrot wypłaconego świadczenia powinien przysługiwać ze względu na zasady etyczne, słuszność, poczucie sprawiedliwości[/b] itd.