Przy spadku z długami fiskus musi orzec o odpowiedzialności

Jeśli nabywamy spadek z dobrodziejstwem inwentarza i wiadomo, że istnieją inne długi niż zaległości podatkowe, organ podatkowy poprzestaje na orzeczeniu o zakresie odpowiedzialności

Publikacja: 06.07.2009 07:00

Przy spadku z długami fiskus musi orzec o odpowiedzialności

Foto: www.sxc.hu

rp.pl

[b]Tak wynika z wyroku WSA w Warszawie z 13 maja 2009 r., III SA/Wa 3444/08.[/b]

[srodtytul]Jaki był problem[/srodtytul]

Podatniczka nabyła spadek na podstawie testamentu. Twierdziła, że za zobowiązania podatkowe spadkodawcy powinna odpowiadać do wysokości masy czynnej spadku. Urząd skarbowy był innego zdania. Określił wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy w podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku od spadków i darowizn, VAT oraz podatku dochodowym od osób fizycznych oraz orzekł o odpowiedzialności za te zobowiązania podatkowe oraz odsetki za zwłokę. Jednocześnie organ stwierdził, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe w części czynnego majątku.

Podatniczka odwołała się do izby skarbowej. Twierdziła, że spadek przyjęła z dobrodziejstwem inwentarza, a to ma znaczenie dla zakresu odpowiedzialności za długi. Izba nie uznała jednak jej argumentów. Stwierdziła, że jeżeli długi przekraczają wartość czynną spadku, wówczas wierzyciele nie mają możliwości zaspokojenia pełnej kwoty długu. Podatniczka złożyła więc skargę do sądu.

[srodtytul]Skąd to rozstrzygnięcie[/srodtytul]

WSA stwierdził, że słuszne są zastrzeżenia podatniczki podniesione w odwołaniu i w skardze, iż zważywszy na rozstrzygnięcie zawarte w zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji może zostać od niej wyegzekwowana cała kwota odpowiadająca wartości stanu czynnego spadku, bez względu na konieczność zaspokojenia innych wierzycieli.

W ocenie sądu, [b]w sytuacji, gdy spadkobierca nabywa spadek z dobrodziejstwem inwentarza i wiadomo, że istnieją inne długi niż zaległości podatkowe[/b] (w tej sprawie wynikało to ze spisu inwentarza), [b]organ podatkowy nie powinien zobowiązywać do wpłaty całej kwoty stanowiącej wartość czynnego spadku, lecz poprzestać na orzeczeniu o zakresie odpowiedzialności spadkobiercy za zobowiązania podatkowe spadkodawcy[/b]. Takie rozstrzygnięcie odpowiada postanowieniom art. 100 § 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1A0E6DE1EB605A7AFB85F94221BBBFCA?id=176376]ordynacji podatkowej[/link], zgodnie z którym organy podatkowe właściwe ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy orzekają w odrębnych decyzjach o zakresie odpowiedzialności poszczególnych spadkobierców lub określają wysokość nadpłaty albo zwrotu podatku.

[b]Naczelnik urzędu skarbowego orzekł o zakresie odpowiedzialności skarżącej, ale dodatkowo zobowiązał ją do zapłaty określonej kwoty i w tej części rozstrzygnięcie zawarte w decyzji tego organu jest wadliwe[/b]. W tym samym zakresie wadliwe jest rozstrzygnięcie zawarte w zaskarżonej decyzji, jako że organ odwoławczy nie skorygował błędu organu pierwszej instancji.

Sąd zauważył również, że [b]rozpoznając ponownie sprawę, organ podatkowy zobowiązany jest sprawdzić, czy wystąpiły okoliczności przerywające bieg terminu przedawnienia podatku od spadków i darowizn za czerwiec 2001 r. Stwierdzenie braku takich okoliczności oznacza, że zobowiązanie to uległo przedawnieniu.[/b]