O dziale i zasiedzeniu w jednej sprawie

W sprawie o dział spadku sąd może też stwierdzić, że jeden ze spadkobierców nabył przez zasiedzenie własność nieruchomości należącej wcześniej do spadkodawcy

Publikacja: 14.05.2010 04:47

O dziale i zasiedzeniu w jednej sprawie

Foto: Fotorzepa, MW Michał Walczak

Rozstrzygnięcie takie może się znaleźć w postanowieniu wstępnym lub końcowym.

[b]Sąd Najwyższy w uchwale z 28 kwietnia 2010 r. (sygn. III CZP 9/10)[/b] wyjaśnił, że spadkobierca, który domagał się oddalenia wniosku o zasiedzenie, może wnieść apelację także od postanowienia wstępnego, w którym sąd takiego wniosku nie rozstrzygnął.

W sprawie chodziło o postanowienie wstępne ustalające skład spadkowego majątku. Sąd pominął w nim dwie działki gruntu, zakładając, że spadkodawca Józef S. utracił ich własność wskutek zasiedzenia ich przez jego siostry, ale zasiedzenia wprost nie stwierdził.

Józef S. zmarł bezpotomnie w maju 2005 r. Spadek po nim objęły zgodnie z regułami dziedziczenia ustawowego, obowiązującymi automatycznie, gdy zmarły nie zostawił testamentu, jego żona Barbara S. w 1/2 oraz dwie jego siostry, każda w 1/4.

Z wnioskiem o dział spadku wystąpiła do sądu żona. Na pierwszej rozprawie siostry zgłosiły wniosek o wydanie postanowienia wstępnego stwierdzającego, że nabyły przez zasiedzenie: jedna – działkę o pow. 0,1552 ha, a druga – o pow. 0,1522 ha.

Józef S. otrzymał od rodziców w 1965 r. nieruchomość obejmującą także te działki. W listopadzie 1974 r. uzyskał akt własności tej nieruchomości. Na początku lat 70. jego rodzice wybudowali na niej dom, ukończony w 1975 r. Zgodnie z porozumieniami rodzinnymi 1/3 tej nieruchomości z domem miała stanowić własność Józefa S., a reszta po połowie przypaść dwu jego siostrom. Siostry uprawiały przeznaczone im działki od 1974 r. i przekazywały bratu pieniądze na podatek rolny. Przeciwko ich wnioskowi o zasiedzenie oponowała żona zmarłego.

[wyimek]Zasiedzenie w złej wierze wymaga 30 lat samoistnego posiadania [/wyimek]

Sąd I instancji w postanowieniu wstępnym wydanym na podstawie art. 685 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=FA033C7D1189BB4B6FEFDCC3CB84514C?id=70930]k.p.c.[/link] uznał, że w skład spadku wchodzi tylko działka o pow. 0,1696 ha zabudowana domem i 1/2 udziału w samochodzie osobowym oraz 52 akcje imienne PZL Świdnik. W myśl wskazanego przepisu sąd może wydać postanowienie wstępne m.in. w razie sporu między współspadkobiercami o to, czy pewien przedmiot należy do spadku.

W uzasadnieniu sąd I instancji wyjaśnił, że skoro pozostałe działki objęte aktem własności z 1974 r. nabyły przez zasiedzenie siostry spadkodawcy, do spadku wchodzi tylko działka z domem. Sąd przyjął, że zasiedzenie to rozpoczęło bieg 31 grudnia 1974 r., a więc 30-letni okres samoistnego posiadania wymagany do zasiedzenia w złej wierze upłynął 1 stycznia 2005 r,. czyli przed śmiercią spadkodawcy.

Apelację od postanowienia wstępnego złożyła wdowa Barbara S. Domagała się jego zmiany i stwierdzenia, że w skład spadku wchodzą również działki, których własność według sądu I instancji Józef S. utracił na rzecz sióstr.

Sąd II instancji miał wątpliwość dotyczącą zasadniczej kwestii proceduralnej. Sprowadza się ona do pytania, czy apelacja od postanowienia wstępnego wydanego w sprawie o dział spadku, w której współspadkobierca zgłosił wniosek o zasiedzenie, jest dopuszczalna, jeśli w postanowieniu tym nie ma żadnego (pozytywnego lub negatywnego) rozstrzygnięcia w tej kwestii.

Sąd Najwyższy odpowiedział na nie twierdząco. Uznał bowiem, że od postanowienia wstępnego wydanego na podstawie art. 685 k.p.c., w którym nie rozstrzygnięto zgłoszonego w sprawie o dział spadku wniosku o zasiedzenie, uczestnikowi wnoszącemu o oddalenie tego wniosku apelacja przysługuje.

Rozstrzygnięcie takie może się znaleźć w postanowieniu wstępnym lub końcowym.

[b]Sąd Najwyższy w uchwale z 28 kwietnia 2010 r. (sygn. III CZP 9/10)[/b] wyjaśnił, że spadkobierca, który domagał się oddalenia wniosku o zasiedzenie, może wnieść apelację także od postanowienia wstępnego, w którym sąd takiego wniosku nie rozstrzygnął.

Pozostało 90% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów