Ważny dla frankowiczów wyrok TSUE: jak oddzielić kredyt konsumencki od niekonsumenckiego

W mieszanym kredycie frankowym cel gospodarczy nie może dominować. To sedno czwartkowego wyroku TSUE, ważnego dla sporej grupy kredytobiorców i dla sędziów orzekających w sprawach frankowych.

Publikacja: 08.06.2023 13:38

Ważny dla frankowiczów wyrok TSUE: jak oddzielić kredyt konsumencki od niekonsumenckiego

Foto: Adobe Stock

TSUE wskazał, że pojęcie „konsumenta” w rozumieniu dyrektywy konsumenckiej obejmuje osobę, która wspólnie z innym kredytobiorcą (będącym konsumentem) zawarła umowę kredytu do użytku częściowo związanego z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. O ile cel tej działalności gospodarczej lub zawodowej był tak ograniczony, że nie dominował w ogólnym kontekście tej umowy.

Wskazówki TSUE

W celu ustalenia, czy dana osoba jest objęta zakresem pojęcia „konsumenta” w rozumieniu dyrektywy o ochronie konsumentów, w szczególności, czy gospodarczy cel umowy kredytu zawartej przez tę osobę jest tak ograniczony, że nie jest on dominujący w ogólnym kontekście tej umowy, sąd krajowy jest zobowiązany uwzględnić wszystkie istotne okoliczności towarzyszące tej umowie, zarówno ilościowe, jak i jakościowe. Takie w szczególności, jak podział wykorzystania pożyczonego kapitału na działalność zawodową i pozazawodową, a w przypadku większej liczby kredytobiorców okoliczność, że tylko jeden z nich realizuje cel gospodarczy lub że kredytodawca uzależnił udzielenie kredytu przeznaczonego na cele konsumenckie od częściowego przeznaczenia pożyczonej kwoty na spłatę długów związanych z działalnością gospodarczą lub zawodową - wskazał TSUE.

Na co poszły pieniądze

O rozstrzygnięcie tej kwestii zwrócił się do TSUE Sąd Rejonowy dla Warszawy - Woli, w osobie sędziego Michała Ciby. Rozpatrywał on sprawę małżonków S., którzy domagali się od banku zapłaty bezpodstawnie pobranych, w ich ocenie, rat w oparciu o abuzywne postanowienia umowy kredytu indeksowanego do CHF w zakresie waloryzacji wysokości rat i zadłużenia. Bank wskazywał z kolei, że umowa kredytu została zawarta w celu gospodarczym, dokładniej refinansowania wcześniejszych zobowiązań powódki zaciągniętych w celu sfinansowania jej działalności gospodarczej, w formie spółki cywilnej zajmującej się sprzedażą mebli, zarówno w chwili składania wniosku o kredyt jak i zawarcia umowy. Jej mąż (drugi powód) nie prowadził działalności gospodarczej - pracował wtedy jako ślusarz na podstawie umowy o pracę. Jako cel kredytu wskazali oni przeznaczenie 96 tys. zł na refinansowanie kredytu, a 110 tys. zl na dowolny cel konsumpcyjny, a dokładniej remont domu.

Pytania polskiego sądu

W tym stanie sprawy Sad Rejonowy zwrócił się do TSUE o wskazanie, na jakich warunkach kredytobiorca, który zawarł umowę kredytu częściowo w celach gospodarczych lub zawodowych, a częściowo dla prywatnych potrzeb konsumpcyjnych, wraz z innym kredytobiorcą działającym wyłącznie dla prywatnych potrzeb konsumpcyjnych, może być uznany za konsumenta, o którym mowa w dyrektywy 93/13 o ochronie konsumentów. Z dotychczasowego orzecznictwa wynikają bowiem dwie możliwe wykładnie, które rzecznik generalny TSUE podsumował w swej opinii jako kryterium „marginalnego charakteru” i kryterium „braku dominacji” celu gospodarczego lub zawodowego nad celem związanym z prywatnymi potrzebami konsumpcyjnymi.

Komentarz

Tomasz Niewiadomski, szef Sądu Frankowego – XXVIII Wydziału Cywilnego SO w Warszawie

Takie mieszane kredyty, zaciągane w części dla celów konsumpcyjnych, a w części prowadzenia działalności gospodarczej, stanowią ok. 10 proc. wpływających do naszego sądu spraw, i już na etapie wstępnej kontroli pozwu pojawiają się ta kwestia i rozbieżności, czy daną sprawę traktować jako konsumencką, czy gospodarczą, co nieraz skutkuje skierowaniem jej do wydziału gospodarczego SO. Wskazówki TSUE w tym zakresie, tj. gdzie jest granica oddzielająca kredyt konsumencki od zwykłego mogą ułatwić i przyśpieszyć rozpatrywania takich spraw.

Sygnatura C-570/21

TSUE wskazał, że pojęcie „konsumenta” w rozumieniu dyrektywy konsumenckiej obejmuje osobę, która wspólnie z innym kredytobiorcą (będącym konsumentem) zawarła umowę kredytu do użytku częściowo związanego z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. O ile cel tej działalności gospodarczej lub zawodowej był tak ograniczony, że nie dominował w ogólnym kontekście tej umowy.

Wskazówki TSUE

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami