Śmierć pilota nie zwalnia z odpowiedzialności za odwołany lot

Unijny Trybunał w Luksemburgu ma rozstrzygnąć trzy identyczne sprawy  dotyczące tego samego lotu ze Stuttgartu do Lizbony. Na dwie godziny przed odlotem drugi pilot został znaleziony martwy w hotelu. Śmierć była zaskoczeniem, bo zmarły był mężczyzną w średnim wieku, który bez trudu przeszedł wszystkie okresowe badania lekarskie. Wstrząśnięci tym zdarzeniem pozostali członkowie załogi uznali się za niezdolnych do lotu. A ponieważ personel zastępczy nie był dostępny, lot został odwołany.

Pasażerowie wystąpili do przewoźnika o rekompensaty przysługujące za odwołany lot. Sprawa znalazła jednak finał w sądzie. Ten, przed wydaniem orzeczenia, zwrócił się do Trybunału z pytaniem, czy nagłą śmierć członka załogi można uznać za „nadzwyczajną okoliczność" w rozumieniu art. 5 ust. 3 ww. rozporządzenia nr 261/2004, która zwalnia przewoźnika lotniczego z obowiązku zapłaty odszkodowania pasażerom odwołanego lotu.

Czytaj więcej

Konsumenci

TSUE orzekł, kiedy lot uznać za "odwołany"

Jeśli przewoźnik lotniczy przyśpiesza lot o ponad godzinę, to należy go uznać za "odwołany" - orzekł we wtorek Trybunał Unii Europejskiej. To niejedyny wyrok dotyczący praw pasażerów samolotów, który zapadł dziś w Luksemburgu.

W przedstawionej w czwartek opinii rzecznik generalna przypomniała, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału, „nadzwyczajne okoliczności" to takie, które ze względu na swój charakter lub źródło nie wpisują się w ramy normalnego wykonywania działalności danego przewoźnika lotniczego i nie pozwalają mu na skuteczne panowanie nad nimi. Warunki te muszą być spełnione łącznie.

Jak wskazała Medina, planowanie pracy załóg i sprawy pracownicze stanowią chleb powszedni przewoźników lotniczych. Stąd też nagła nieobecność członka załogi, takiego jak drugi pilot, powinna być w zasadzie przewidziana w planie pracy załóg. Jej zdaniem, przyczyna nagłej nieobecności drugiego pilota nie powinna mieć znaczenia przy kwalifikowaniu nieobecności jako zdarzenia wpisującego lub niewpisującego się w ramy normalnej działalności przewoźnika lotniczego.

- Zważywszy bowiem, że istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia takiego zdarzenia, powinno ono zostać uwzględnione w organizacji systemów obsługującego przewoźnika lotniczego i zarządzaniu nimi. Przewoźnik lotniczy musi podjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec wszelkim problemom, które mogłyby dotyczyć członków jego załóg, a w szczególności problemom, które mogłyby dotyczyć pilotów - wyjaśniła Medina.

Rzecznik generalna przyznała, że w tej konkretnej sprawie śmierć drugiego pilota była zdarzeniem  o niskim prawdopodobieństwie, a zatem  przewoźnik nie miała jak skutecznie nad nim zapanować.  Szczegółowe ustalenia w tej kwestii powinien jednak zrobić sąd krajowy. Np. ustalić , czy procedury bezpieczeństwa i wymagania dotyczące zdrowia drugiego pilota były przestrzegane przez obsługującego przewoźnika lotniczego, czy wymagane przepisami badania lekarskie były przeprowadzane prawidłowo i czy w trakcie badań kontrolnych nic nie wskazywało na to, że stan zdrowia danego drugiego pilota nie był wystarczająco dobry, aby mógł on wykonywać swoje obowiązki.

Sąd odsyłający zwrócił się do Trybunału z pytaniem, czy nagłą śmierć członka załogi można uznać za „nadzwyczajną okoliczność" w rozumieniu art. 5 ust. 3 ww. rozporządzenia nr 261/2004, która zwalnia przewoźnika lotniczego z obowiązku zapłaty odszkodowania pasażerom odwołanego lotu.

W przedstawionej dziś opinii rzecznik generalna przypomniała, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału, „nadzwyczajne okoliczności", o których mowa w przywołanym wyżej przepisie, definiuje się jako okoliczności, które ze względu na swój charakter lub źródło nie wpisują się w ramy normalnego wykonywania działalności danego przewoźnika lotniczego i nie pozwalają mu na skuteczne panowanie nad nimi. Warunki te muszą zostać spełnione kumulatywnie.

Jeśli chodzi o przesłankę zdarzenia niewpisującego się w ramy normalnego wykonywania działalności obsługującego przewoźnika lotniczego, rzecznik generalna Medina stwierdziła, że planowanie pracy załóg i sprawy pracownicze stanowią chleb powszedni przewoźników lotniczych. Dlatego nagła nieobecność członka załogi takiego jak drugi pilot, powinna być w zasadzie przewidziana w planie pracy załóg.

W ocenie p. Mediny, przyczyna nagłej nieobecności drugiego pilota nie powinna mieć znaczenia dla celów zakwalifikowania nieobecności jako zdarzenia wpisującego się w ramy normalnej działalności przewoźnika lotniczego. Zważywszy bowiem, że istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia takiego zdarzenia, powinno ono zostać uwzględnione w organizacji systemów obsługującego przewoźnika lotniczego i zarządzaniu nimi. Przewoźnik lotniczy musi podjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec wszelkim problemom, które mogłyby dotyczyć członków jego załóg, a w szczególności problemom, które mogłyby dotyczyć pilotów.