Reklama

Kolejne banki przegrały z PUODO. Chodzi o dane niedoszłych klientów

Banki i Biuro Informacji Kredytowej nie mogą przetwarzać danych osób, które wystąpiły z wnioskiem kredytowym, ale ostatecznie nie zawarły umowy - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Publikacja: 16.10.2025 11:34

Kolejne banki przegrały z PUODO. Chodzi o dane niedoszłych klientów

Foto: PAP/Tomasz Gzell

NSA podtrzymał stanowisko Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych w dwóch sprawach. Pierwsza dotyczyła niedoszłej klientki SKOK Stefczyka, druga – niedoszłego klienta Alior Banku. Obie instytucje finansowe sprawdzały dane we wnioskach kredytowych w Biurze Informacji Kredytowej SA, a kiedy do zawarcia umowy nie doszło, odmówiły usunięcia danych niedoszłych klientów.

Czytaj więcej

BIK nie może przetwarzać danych osobowych niedoszłych klientów banku. Precedensowy wyrok NSA

Gromadzą dane „na przyszłość” zasłaniając się prawem bankowym

Prezes UODO argumentował, że jeśli do zawarcia umowy nie doszło, nie ma już podstaw do przetwarzania danych. SKOK, Alior Bank i BIK skarżąc decyzję PUODO wskazywały, że takie prawo im przysługuje. Alior Bank powołał się na art. 70 Prawa bankowego i uprawnienia do pobrania w związku z tym danych z BIK w oparciu o art. 105 ust. 4 oraz art. 105a ust. 1 Prawa bankowego. NSA jednak zauważył, że te przepisy odnoszą się do przetwarzania danych przed powstaniem zobowiązania, w trakcie jego trwania oraz po wygaśnięciu. Natomiast w sytuacji, gdy nie dochodzi do zawarcia umowy kredytowej brak jest przesłanek legalizujących dalsze przetwarzanie danych wnioskodawcy o kredyt. Przesłanki takiej nie można też wywieść z art. 70a ust. 1-2 Prawa bankowego, które regulują prawo klienta do otrzymania od banku wyjaśnienia na temat oceny jego zdolności kredytowej. 

W sprawie SKOK NSA zauważył, że wszelkie regulacje znoszące ochronę danych osobowych muszą być odczytywane i wykładane ściśle, z uwzględnieniem funkcji, jakiej mają służyć. Przy udzielaniu kredytu instytucje finansowe mają podstawę prawną do przetwarzania danych. Muszą bowiem ocenić zdolność kredytową. Jednak w sytuacji, gdy w następstwie złożenia wniosku kredytowego nie dochodzi do zawarcia umowy kredytowej, brak jest ustawowych przesłanek legalizujących dalsze przetwarzanie danych osobowych.

Czytaj więcej

Czy banki mogą gromadzić dane byłych i niedoszłych klientów? Ważne wyroki NSA
Reklama
Reklama

Hipotetyczny klient, ewentualne roszczenia. PUODO i NSA blokują banki 

Skarżące banki powoływały się także na prawnie uzasadniony interes realizowany przez administratora danych, jakim jest ewentualne dochodzenie roszczeń powstałych w związku z wykonywaniem czynności bankowych oraz innych wynikających z przepisów powszechnie obowiązujących (art. 6 ust. 1 lit. f RODO). Tyle że zdaniem PUODO i NSA przesłanka ta dotyczy sytuacji już istniejącej, nie zaś takiej, gdy dane są przetwarzane w celu zabezpieczenia się przed ewentualnym roszczeniem.

- Na gruncie RODO niedopuszczalne jest – gdy nie zawarto umowy kredytowej – dalsze przetwarzanie danych osobowych wnioskodawcy „na przyszłość” w zupełnie innych celach niż je zebrano, gdy nie można zrekonstruować wyraźnej podstawy prawnej takich działań - wskazał NSA.

BIK zaprezentował w skardze kasacyjnej stanowisko, że pozyskanie danych na etapie złożenia wniosku kredytowego uprawnia SKOK do ich dalszego (dosyć długiego) przechowywania po odmowie zawarcia umowy kredytowej w celu budowy modeli scoringowych. To narzędzia wykorzystywane przez banki do oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego przez okres 5 lat od dnia złożenia zapytania, a w celach statystycznych i analiz przez okres 10 lat od dnia przekazania zapytania do BIK, a nawet 12 lat. - Gdyby podzielić takie stanowisko, to regulacje zawarte w art. 105a Prawa bankowego ograniczające w czasie przypadki przetwarzania danych klientów z umów kredytowych byłyby pozbawione wartości prawnej i skuteczności - uważa NSA.

To kolejne takie orzeczenia. W lipcu NSA uwzględnił dwie skargi kasacyjne Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych w sprawach Santander Consumer Banku, ING Banku Śląskiego oraz Biura Informacji Kredytowej S.A.   W jednej z nich organ stwierdził, że ewentualne przyszłe roszczenia byłego klienta banku nie uzasadniają przetwarzania jego danych osobowych. W drugiej zaś, że bank, jak i BIK są zobowiązane do zaprzestania przetwarzania danych osobowych dotyczących zapytań kredytowych, które nie zakończyły się zawarciem umowy.

sygn. akt III OSK 1552/22 i III OSK 1877/22

Praca, Emerytury i renty
O tym zasiłku mało kto wie. Wypłaca go MOPS niezależnie od dochodu
Materiał Promocyjny
MLP Group z jedną z największych transakcji najmu w Niemczech
Prawo drogowe
Koniec mandatów za zieloną strzałkę? Ministerstwo szykuje rewolucyjne zmiany
Sądy i trybunały
Fundacja Helsińska nie zostawia suchej nitki na projekcie resortu Waldemara Żurka
Nieruchomości
Nadchodzi rewolucja w spółdzielniach mieszkaniowych. Jest projekt ustawy
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Prawo w Polsce
Twoje dziecko jest ofiarą hejtu? Sprawdź, jakie kroki prawne możesz podjąć
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama