Terminy roszczeń z tytułu rękojmi za wady fizyczne

Kupujący występują z roszczeniami z tytułu rękojmi za wady fizyczne, np. mieszkania, po upływie trzech lat. Jednakże sprawy takie mają różne zakończenie.

Publikacja: 14.01.2013 08:05

Jeżeli więc np. klient supermarketu kupił pralkę z wadą, to ze swoim roszczeniem z tytułu rękojmi mo

Jeżeli więc np. klient supermarketu kupił pralkę z wadą, to ze swoim roszczeniem z tytułu rękojmi może występować wobec sklepu w ciągu roku od daty jej nabycia.

Foto: www.sxc.hu

Do Sądu Najwyższego w tej sprawie zwrócił się rzecznik praw obywatelskich. Chodzi o rozstrzygnięcie problemu związanego z terminami, o których mówi art. 568 § 1 kodeksu cywilnego.

Przepis dotyczy rękojmi za wady fizyczne rzeczy lub budynku. Przewiduje zaś, że uprawnienia z tego tytułu wygasają w wypadku rzeczy po upływie roku, a budynków –po trzech latach. Terminy te liczy się zaś od dnia, kiedy rzecz lub budynek (mieszkanie) został wydany kupującemu.

Jeżeli więc np. klient supermarketu kupił pralkę z wadą, to ze swoim roszczeniem z tytułu rękojmi może występować wobec sklepu w ciągu roku od daty jej nabycia.

W praktyce jednak z rękojmi korzysta się często także po upływie terminów, o których mówią przepisy. Wystarczy powołać się na naruszenie zasad współżycia społecznego z art. 5 k.c.

Nie wszyscy jednak uważają, że zastosowanie tego przepisu do przedłużania tych terminów jest prawidłowe. Świadczą o tym rozbieżności w wyrokach sądowych.

Niektóre sądy przyjmują, że termin roczny i trzyletni są terminami nieprzekraczalnymi, czyli zawitymi. Inne z kolei uważają inaczej. I nie chodzi tylko o sądy powszechne, ale nawet o Sąd Najwyższy.

Tak np. w swojej uchwale z 10 marca 1993 r. (sygn. III CZP 8/93) SN przyjął, że samo stosowanie art. 5, mającego charakter klauzuli generalnej, nie powinno podlegać daleko idącym ograniczeniom.

Przyznał też, że zawsze o nieuwzględnieniu upływu  konkretnego terminu powinna decydować jego natura. Terminy dotyczące zaś rękojmi ze swej natury są terminami przewidzianymi do dochodzenia roszczeń majątkowych. Dlatego zarzuty dotyczące ich upływu mogą być w wyjątkowych okolicznościach poddane ocenie w świetle art. 5 k.c.

Odmienne stanowisko w tej kwestii SN zajął w wyroku z 18 maja 2004 r. (sygn. II CK 270/03). Orzekł, że art. 568 § 1 k.c. ma na celu zapewnienie w razie kupna i sprzedaży niezbędnej dyscypliny.

Stosowanie zaś art. 5 k.c. wymaga uprzedniego przesądzenia, że stronie przysługuje określone prawo podmiotowe. Przepis dotyczy bowiem nadużycia tego prawa. Tymczasem art. 568 § 1 nie daje podstaw do konstruowania praw podmiotowych. Oznacza to, że nie powinno się stosować do niego art. 5 k.c.

Z powodu tych rozbieżności rzecznik praw obywatelskich zwrócił się do Izby Cywilnej SN, by podjęła uchwałę w składzie siedmiu sędziów. Chodzi o udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy dopuszczalne jest pominięcie skutków upływu terminu zawitego przewidzianego w art. 568 § 1 k.c. poprzez odwołanie się do konstrukcji nadużycia prawa podmiotowego z art. 5 k.c.

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów