Sąd Najwyższy: da się przedłużyć zajęcie konta

Jeśli egzekucja trafia na przeszkody, sąd może zmienić miesięczny termin na zajęcie rachunku.

Aktualizacja: 31.01.2022 10:13 Publikacja: 30.01.2022 19:32

Sąd Najwyższy: da się przedłużyć zajęcie konta

Foto: Adobe Stock

By tak się stało, wierzyciel musi jednak złożyć wniosek przed upływem miesiąca. To sedno najnowszej uchwały Sądu Najwyższego.

Nakaz nic nie da

Kwestia ta wynikła w sprawie, w której Bartosz M. uzyskał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym przeciwko spółce, na mocy którego komornik zajął jej rachunek bankowy jako zabezpieczenie na czas postępowania nakazowego jeszcze miesiąc po jego zakończeniu.

Taki termin przewiduje art. 7541 § 2 k.p.c., a jest on po to, by pieniądze pozwanego dłużnika nie zniknęły do czasu wydania prawomocnego wyroku (lub nakazu) i aby wierzyciel miał jeszcze czas na uruchomienie egzekucji. W ciągu tego miesiąca pieniądze leżą na odpowiednim koncie Ministerstwa Finansów, zresztą oprocentowane, aby wierzyciel mógł wszcząć egzekucję.

W tej sprawie po roku od wydania nakazu sąd wyższej instancji utrzymał go w mocy, i nakaz się uprawomocnił. Ale w międzyczasie wobec spółki dłużnika wszczęto postępowania układowe i nie było możliwości prowadzenia egzekucji z jej majątku, a upadek zajęcia może grozić jej nieskutecznością w przyszłości. Dlatego Bartosz M. wystąpił zawczasu do sądu o przedłużenie mu tego miesięcznego terminu. Sąd uwzględnił wniosek, wskazując, że w pewnych przypadkach może wskazać inny termin upadku zabezpieczenia, tak by nie zniweczyć celu zabezpieczenia. A taki przypadek zachodził w tej sprawie, gdyż w sytuacji wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego niedopuszczalne jest wszczęcie egzekucji objętych postępowaniem układowym wierzytelności.

Czytaj więcej

Jak wierzyciel może bronić się przed nieuczciwym kontrahentem?

Trafne stanowisko

Postanowienie to zaskarżyła spółka, a Sąd Okręgowy w Łodzi w osobie sędziego Pawła Hajdysa powziął wątpliwości, które zawarł w pytaniu prawnym do Sądu Najwyższego: – Czy dopuszczalna jest zmiana przez sąd terminu upadku zabezpieczenia, polegającego na zajęciu wierzytelności obowiązanego (dłużnika) z rachunku bankowego, postanowieniem wydanym po upływie miesięcznego terminu od uprawomocnienia się orzeczenia uwzględniającego roszczenie, jeśli uprawniony złożył wniosek o zmianę tego terminu przed jego upływem?

Sędzia wskazał na praktyczne problemy, które mogą dotknąć nawet sprawnie działającego wierzyciela, który zdany jest na sprawność sądu i szybkość poczty.

Sąd Najwyższy, pod przewodnictwem I prezes Małgorzaty Manowskiej przychylił się do tej argumentacji i podjął uchwałę, że dopuszczalna jest zmiana terminu upadku zabezpieczenia przez zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego, postanowieniem wydanym przez sąd po upływie miesięcznego terminu od uprawomocnienia się orzeczenia uwzględniającego roszczenie, jeśli uprawniony złożył wniosek o zmianę terminu przed jego upływem.

– To trafne stanowisko, bywają nierzadkie przypadki, że wierzyciel po uzyskaniu prawomocnego orzeczenia nie jest w stanie szybko uruchomić egzekucji, dobrze więc, że SN zapełnia niedopowiedzenie przepisów i pozwala dać mu więcej czasu – komentuje dr Jarosław Święczkowski, komornik z Pomorza.

Sygnatura akt: III CZP 65/22, wcześniej III CZP 60/21

Robert Drożdż radca prawny z Kancelarii Czapczyński

W celu uzupełnienia luki w przekształceniu postępowania zabezpieczającego w egzekucyjne Sąd Najwyższy przyjął karkołomną konstrukcję przyznającą sądowi powszechnemu prawo do zmieniania terminu, który jest sztywno określony w przepisie procesowym. Wydaje się, że wystarczyło dopuścić (dla utrzymania zabezpieczenia) złożenie przez dłużnika wniosku o czynności egzekucyjne w terminie wymaganym przez art. 7541 k.p.c., aby wstrzymać (przez zawieszenie) samo wykonywanie tych czynności przez komornika. Uzyskany zostałby i cel restrukturyzacyjny, i utrzymanie zabezpieczenia. Wprawdzie – ze względu na jawną lukę w przepisach – żadne rozwiązanie nie jest „eleganckie" pod względem argumentacji prawnej, ale to wybrane przez SN wykracza już poza granice wykładni przepisu i niepotrzebnie zmienia się w prawotwórczą działalność sądu.

By tak się stało, wierzyciel musi jednak złożyć wniosek przed upływem miesiąca. To sedno najnowszej uchwały Sądu Najwyższego.

Nakaz nic nie da

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Koniec 500+. Kiedy ostatnie wypłaty? 800+ na koncie już w grudniu?
Konsumenci
Nowy Sejm przyjął pierwszą ustawę. Dotyczy zakazu handlu w niedziele
W sądzie i w urzędzie
PESEL można już zastrzec. Jak to zrobić?
Prawo pracy
Szef może zablokować samowolną pracę po godzinach
Zdrowie
Ziobro na odchodne złożył wniosek do TK. Ma duże znaczenie dla lekarzy
Materiał Promocyjny
Razem dla Planety, czyli chemia dla zrównoważonej przyszłości