Polscy przedsiębiorcy mogą już tworzyć fundacje rodzinne

Właściciele firm rodzinnych mają od poniedziałku narzędzie przekazywania ich swoim następcom.

Publikacja: 22.05.2023 03:00

Polscy przedsiębiorcy mogą już tworzyć fundacje rodzinne

Foto: Adobe Stock

Po kilku latach prac wchodzi w życie ustawa o fundacji rodzinnej, która ma służyć budowaniu wielopokoleniowego biznesu zagrożonego przez śmierć przedsiębiorcy.

Celem fundacji rodzinnej jest gromadzenie mienia, zarządzanie nim w interesie beneficjentów, którymi najczęściej będą członkowie rodziny fundatora lub organizacje pożytku publicznego, oraz świadczenie np. na ich utrzymanie czy wykształcenie.

Fundację może powołać osoba fizyczna aktem założycielskim albo w testamencie notarialnym, wnosząc do niej mienie na fundusz założycielski o wartości określonej w statucie, nie niższy niż 100 tys. zł. W statucie fundator określa szczegóły funkcjonowania fundacji, ustalania listy beneficjentów i ich uprawnienia.

Fundacją kieruje zarząd powoływany i odwoływany przez fundatora, po jego śmierci przez radę nadzorczą, a przy jej braku – przez beneficjentów. Fundator może kierować do organów fundacji opinie lub zalecenia dotyczące jej działalności, ale nie odpowiada za jej zobowiązania.

Fundacja może wykonywać działalność gospodarczą w zakresie określonym w tej ustawie, np. dzierżawy mienia, przystępowania do spółek handlowych, nabywania i zbywania papierów wartościowych.

Spełnienie świadczenia na rzecz beneficjenta fundacji nie może zagrażać jej wypłacalności, a gdy nie ma możliwości wypłat dla beneficjentów w pełnej wysokości, zarząd ma dokonywać ich miarkowania. Gdyby któremuś wypłacono świadczenie wbrew przepisom lub postanowieniom statutu, będzie on zobowiązany do jego zwrotu.

Czytaj więcej

Ramirez-Wołkiewicz: Pułapka podatkowa czy wyczekiwane remedium

Ustawa ustanawia też odstępstwa od ogólnych zasad rozliczeń spadkowych, w szczególności zachowku dla najbliższych fundatora.

– Trzeba poważnie się obawiać, że nowe regulacje stworzą co sprytniejszym spadkodawcom okazję do omijania przepisów o zachowku. Elementem pozytywnym zmian jest dopuszczenie odroczenia terminu płatności zachowku, rozłożenia go na raty czy nawet obniżenia w wyjątkowych sytuacjach – ocenia prof. Bogudar Kordasiewicz, radca prawny.

Paweł Tomczykowski, partner w Kancelarii Ożóg Tomczykowski, wskazuje z kolei, że otoczenie podatkowe jest dla fundacji rodzinnej korzystne, gdyż jest zwolniona od podatku dochodowego od osób prawnych (spółki płacą standardowo 19 proc.) w zakresie dozwolonej działalności gospodarczej. Świadczenia przekazywane beneficjentom, zwłaszcza z najbliższej rodziny, będą korzystać z preferencji podatkowej. A za otrzymane aktywa nie będzie płacić podatku. Natomiast nie będą mogły być jej udziałowcami spółki z estońskim CIT.

Tomasz Budziak, wiceprezes Stowarzyszenia Inicjatywa Firm Rodzinnych, podsumowuje: – Ustawa o fundacji rodzinnej stworzy nowe perspektywy dla długoterminowego wzrostu i zarządzania kapitałem przez polskie rodziny. Poza preferencjami podatkowymi najważniejsza jest możliwość integrowania majątku, który na mocy dotychczasowych przepisów spadkowych musiał być dzielony. Fundator może w statucie wprowadzić reguły podejmowania decyzji przez zarząd fundacji, sposób inwestowania oraz dystrybucji świadczeń na rzecz beneficjentów. Redukuje to ryzyko rodzinnych sporów o sukcesję i majątek. Najważniejsza będzie codzienność funkcjonowania fundacji. Należy więc uważnie rozważyć: które składniki majątkowe warto w niej ulokować, czy będą one dochodowe czy jedynie przyniosą problemy.

Podstawa prawna: ustawa z 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (DzU poz. 326)

Czytaj więcej

Ustawa o fundacji rodzinnej nie weszła w życie, ale ministerstwo chce poprawek

Po kilku latach prac wchodzi w życie ustawa o fundacji rodzinnej, która ma służyć budowaniu wielopokoleniowego biznesu zagrożonego przez śmierć przedsiębiorcy.

Celem fundacji rodzinnej jest gromadzenie mienia, zarządzanie nim w interesie beneficjentów, którymi najczęściej będą członkowie rodziny fundatora lub organizacje pożytku publicznego, oraz świadczenie np. na ich utrzymanie czy wykształcenie.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego