Kwestia rozliczenia podatku VAT w związku z realizacją przez gminę inwestycji polegającej na dostarczeniu i montażu na nieruchomościach mieszkańców instalacji solarnych została rozstrzygnięta przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 19 maja 2017 r. (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012. 17.2017. 2.IR).
Wątpliwości gminy wzbudziła kwestia rozliczenia VAT w związku planowaną inwestycją polegającą na dostarczeniu i zamontowaniu instalacji solarnych na nieruchomościach mieszkańców gminy. Inwestycja miała przebiegać w ten sposób, że mieszkańcy zainteresowani zamontowaniem instalacji solarnej zawierali z gminą pisemne umowy regulujące wzajemne zobowiązania stron – formalne, organizacyjne i finansowe. Zgodnie z umowami, mieszkańcy byli zobowiązani do dokonania wpłaty na rachunek gminy, której wysokość była uzależniona od wielkości instalacji montowanej u danego mieszkańca. Dokonanie wpłaty było warunkiem koniecznym udziału w projekcie. Ponadto, z umów wynikało także, że po dostarczeniu i zamontowaniu instalacji, przez pięć lat pozostaje ona własnością gminy, która użycza ją nieodpłatnie mieszkańcowi. Po upływie tego okresu prawo własności ma przejść na mieszkańca. Gmina wskazała, że pobierane od mieszkańców wpłaty będzie wykazywała w rejestrach sprzedaży i składanych deklaracjach VAT.
Gmina zamierzała zrealizować ww. inwestycję korzystając z dofinansowania ze środków europejskich pozyskanych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 (dalej: „RPO"), którego wysokość ma wynieść maksymalnie 85 proc. kwoty całkowitych kosztów kwalifikowalnych inwestycji. Wobec tak zakreślonego stanu faktycznego, gmina zadała wiele pytań, m.in.: czy opłaty pobierane od mieszkańców tytułem uczestnictwa w projekcie będą podlegały opodatkowaniu VAT i czy należy uznać, że zawierają w sobie kwotę VAT, a także w zakresie prawa do odliczenia VAT z poniesionych przez gminę wydatków na realizację przedmiotowej inwestycji. Ostatnie pytanie dotyczyło kwestii czy użyczenie instalacji mieszkańcom a następnie przeniesienie prawa własności będzie podlegało opodatkowaniu VAT.
Przedstawiając własne stanowisko w sprawie, gmina stwierdziła, że pobierane od mieszkańców opłaty będą bezpośrednio związane z dokonywanymi przez nią czynnościami w postaci dostarczenia i montażu instalacji na rzecz mieszkańca, w związku z czym będą podlegały opodatkowaniu VAT. Gmina wskazała jednocześnie, że do podstawy opodatkowania należy zaliczyć wyłącznie kwoty otrzymane od mieszkańców, nie uwzględniając dotacji uzyskanej w ramach RPO.
Ponadto, gmina uznała, że wpłaty mieszkańców zawierają już kwotę podatku, zatem VAT należy wyliczyć metodą „w stu". Odnosząc się do kwestii prawa do odliczenia VAT, w ocenie gminy powinno jej przysługiwać pełne prawo do odliczenia VAT związanego z wydatkami poniesionymi na realizację ww. inwestycji. Natomiast w przedmiocie opodatkowania VAT czynności użyczenia instalacji mieszkańcom a następnie przeniesienia prawa ich własności, gmina uznała, że czynności te nie powinny podlegać opodatkowaniu VAT. Jej zdaniem, czynność nieodpłatnego użyczenia będzie wykonywana w związku z prowadzoną przez nią działalnością przez co nie zostaną spełnione przesłanki wskazane w art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT. Natomiast przeniesienie prawa własności instalacji po upływie 5 lat nie będzie stanowiło odrębnej dostawy towarów, gdyż zdaniem gminy prawo do rozporządzania towarem jak właściciel zostanie przeniesione na mieszkańca z chwilą montażu instalacji, a tym samym czynność ta także nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.