Rabat dla klienta obniża podstawę opodatkowania VAT

Przy sprzedaży zestawów promocyjnych podstawą opodatkowania VAT sprzedawanego po obniżonej cenie towaru z zestawu nie jest jego cena pierwotna, tylko kwota rzeczywiście uiszczana przez klienta.

Aktualizacja: 06.06.2016 08:49 Publikacja: 06.06.2016 03:00

Rabat dla klienta obniża podstawę opodatkowania VAT

Foto: 123RF

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 20 kwietnia 2016 r. (I SA/Łd 166/16).

W celu zwiększenia sprzedaży oferowanych przekąsek spółka wprowadziła strategię marketingową. Polegała ona na sprzedaży przekąsek w zestawach promocyjnych z napojami (w tym napojami alkoholowymi), przy czym rabatowaniu w zestawie podlegała jedynie cena napojów.

Osią sporu z fiskusem było w związku z tym to, czy spółka jest uprawniona do określenia podstawy opodatkowania dla zestawu według ceny towarów wchodzących w skład zestawu faktycznie uzyskanej od nabywców, czyli z uwzględnieniem rabatu przyznanego w stosunku do pierwotnej ceny napojów.

Zdaniem podatnika podstawą opodatkowania VAT, ustalaną odrębnie dla każdego z towarów tworzących zestaw promocyjny, będzie w przypadku zarówno przekąski, jak i napoju: kwota należna za sprzedaż danego towaru, pomniejszona o kwotę należnego podatku od towarów i usług. W przypadku napoju podstawa opodatkowania dodatkowo powinna jednak uwzględniać udzielony rabat w związku z nabyciem napoju w zestawie z przekąską.

Organ podatkowy nie zgodził się ze stanowiskiem spółki. Powołał się przy tym na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE oraz klauzulę obejścia prawa podatkowego. Wskazał, że działania spółki są sprzeczne z zasadą opodatkowania wszystkiego, co stanowi wartość wzajemnego świadczenia, które zostało lub ma zostać otrzymane od klienta.

Sąd uchylił przedmiotową interpretację. Podkreślił, że uzasadniając swoją tezę odmienną od stanowiska spółki, organ podatkowy odwołał się do klauzuli obejścia prawa podatkowego. Natomiast taka w polskim porządku prawnym na razie nie funkcjonuje. W tym stanie faktycznym znajdzie więc zastosowanie regulacja przewidziana w art. 29a ustawy o VAT. Ponadto w Polsce obowiązuje zasada swobody działalności gospodarczej, w myśl której podmiot gospodarczy może kształtować ceny sprzedawanych towarów lub usług w dowolny sposób.

—Dawid Tomaszewski

współpracownik zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Wojciech Ruśkiewicz, doradca podatkowy, starszy konsultant w szczecińskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.

Pierwszą z kwestii, których dotyczy omawiany wyrok, jest opodatkowanie VAT sprzedaży różnych towarów w zestawie. W tym zakresie zarówno organ interpretacyjny, jak i sąd zgodnie uznały, że dostawa w zestawie przekąski i napoju powinna podlegać opodatkowaniu według stawek VAT właściwych dla poszczególnych towarów, zatem według stawki obniżonej w przypadku przekąski i stawki podstawowej w odniesieniu do napoju. Trudno bowiem doszukiwać się w tym przypadku związku funkcjonalnego pomiędzy towarami lub wiodącego charakteru jednego z nich, wymagających uznania przedmiotowej sprzedaży za jednolitą dostawę na gruncie VAT. Brak jest również cech części składowych lub przynależności w rozumieniu prawa cywilnego pomiędzy takimi towarami (zob. wyrok NSA z 22 sierpnia 2008 r., I FSK 994/07). Odmienne opodatkowanie VAT dostawy produktów z zestawu może wynikać również z zasady odrębności świadczeń w tym podatku, która została utrwalona przykładowo w wyroku TSUE z 6 lipca 2006 r. w sprawie C-251/05.

Drugim, nieco bardziej złożonym zagadnieniem w tej sprawie jest określenie podstawy opodatkowania dla towarów z zestawu w kontekście zasady swobody kształtowania ceny przez podatnika VAT. W myśl ogólnej regulacji z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawę opodatkowania stanowi zapłata, którą podatnik otrzyma lub otrzymał od nabywcy z tytułu sprzedaży. Podstawa opodatkowania nie obejmuje jednak – zgodnie z ust. 7 tego artykułu – kwot udzielonych opustów i obniżek cen uwzględnionych w momencie sprzedaży. Zasadniczo zatem, podstawą opodatkowania powinna być cena promocyjna, czyli kwota faktycznie należna (otrzymana) jako zapłata za sprzedaż towarów w zestawie z uwzględnieniem zastosowanej obniżki ceny (np. z uwagi na zakup towaru w zestawie), nawet jeżeli niższa cena ma zastosowanie jedynie do wybranych towarów z zestawu. Za takim stanowiskiem opowiedział się sąd w omawianej sprawie, choć należy podkreślić, że wyrok nie jest na chwilę obecną prawomocny.

Takie stanowisko sądu może znajdować oparcie w szczególności w zasadzie swobody ustalania ceny świadczeń przez podatników VAT. Ustawa o VAT w art. 32 przewiduje bowiem jedynie szczególne przypadki, w których organy podatkowe są uprawnione do określenia ceny transakcji na poziomie wartości rynkowej. Może to mieć miejsce w przypadku wystąpienia pomiędzy sprzedawcą a nabywcą powiązań o charakterze rodzinnym, kapitałowym, majątkowych lub ze stosunku pracy, jeśli jednocześnie powiązanie takie ma wpływ na ustalenie ceny sprzedaży.

Co może być dodatkowo istotne dla podatników, sąd wskazał także na brak możliwości powoływania się przez organ interpretacyjny na gruncie obowiązujących regulacji na klauzulę obejścia prawa podatkowego (jakkolwiek wpływ klauzuli obejścia prawa może być również istotnym aspektem omawianej sytuacji w chwili, gdy stosowne przepisy w tym zakresie zaczną już obowiązywać).

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 20 kwietnia 2016 r. (I SA/Łd 166/16).

W celu zwiększenia sprzedaży oferowanych przekąsek spółka wprowadziła strategię marketingową. Polegała ona na sprzedaży przekąsek w zestawach promocyjnych z napojami (w tym napojami alkoholowymi), przy czym rabatowaniu w zestawie podlegała jedynie cena napojów.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Słynny artykuł o zniesławieniu ma zniknąć z kodeksu karnego
Prawo karne
Pierwszy raz pseudokibice w Polsce popełnili przestępstwo polityczne. W tle Rosjanie
Podatki
Kiedy ruszy KSeF? Ministerstwo Finansów podało odległy termin
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Podatki
Ministerstwo Finansów odkryło karty, będzie nowy podatek. Kto go zapłaci?
Materiał Promocyjny
Wsparcie dla beneficjentów dotacji unijnych, w tym środków z KPO