Powiat jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Wykonuje zadania m.in. z zakresu pomocy społecznej, poprzez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR). Ponadto, ośrodkiem wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi jest Powiatowy Środowiskowy Dom Samopomocy (ŚDS). Opłaty za pobyt w ŚDS wpłacane są na rachunek bankowy PCPR, a następnie przekazywane do starostwa. Powiat podkreślił, że mają one charakter dochodów zleconych, co wynika z art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej. PCPR nie ma możliwości odstąpienia od realizacji tych zadań.
Powiat zapytał, czy wykonywanie tak opisanego zadania zleconego podlega wyłączeniu z opodatkowania VAT na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Sam uważał, że tak, bo wszystkie czynności w zakresie świadczeń pomocy społecznej wykonywane przez PCPR mają charakter publicznoprawny.
Czytaj także: Polska zrobiła krok ku Przemysłowi 4.0
Przeciwnego zdania był fiskus. Stwierdził, że w spornej sprawie występuje skonkretyzowane świadczenie (zapewnienie pobytu w ŚDS), które jest wykonywane z nakazu organu władzy, dla którego istnieje bezpośredni beneficjent. Powiat zobowiązuje się wykonać określone decyzją administracyjną czynności na rzecz konkretnej osoby i pobiera za nie opłaty. A skoro jest możliwe zidentyfikowanie konkretnego świadczenia na rzecz określonego nabywcy, należy uznać je za świadczenie usług w rozumieniu przepisów o VAT.
W ocenie urzędników nie ma znaczenia, że w przypadku umieszczenia osoby w domu pomocy społecznej, opłaty ponoszą również inne osoby, np. rodzina beneficjenta, a nie sama osoba skierowana do ŚDS. Również to, że powiat jest obarczony zadaniem w postaci realizacji usług wynikających z decyzji administracyjnych, nie jest jednoznaczne z wyłączeniem z VAT. Opłaty są bowiem wynagrodzeniem na poczet świadczenia usług. Fiskus podkreślił też, że podobne lub takie same czynności mogą być wykonywane przez inne konkurencyjne firmy. Powiat, świadcząc usługi zapewnienia pobytu w ŚDS, za które pobiera opłaty, działa jako podatnik VAT. Usługi te korzystają ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT.