Decyzja KRS oznacza najpewniej przyśpieszenie zmian kadrowych w Sądzie Najwyższym, łącznie ze zmianami jego prezesów.
KRS przyśpiesza
Kandydatury KRS przesłała wbrew tymczasowemu zakazowi wdrażania uchwał KRS wydanemu tydzień temu przez Naczelny Sąd Administracyjny. Dotyczy on wprost czterech kandydatów negatywnie zaopiniowanych przez KRS, których NSA przywrócił do gry w konkursie na sędziów SN.
Co więcej, KRS przesłała je prezydentowi wbrew wcześniej prezentowanemu stanowisku, że będzie respektować stanowisko NSA i wstrzyma procedurę naboru wszystkich 28 sędziów do czasu rozpatrzenia odwołań negatywnie ocenionych kandydatów (bo tylko oni się odwołują). To zaś oznaczałoby przedłużenie konkursu o co najmniej kilka tygodni.
Nieoficjalnie wiemy, że część członków KRS prezentuje twardsze stanowisko, że postanowienia zabezpieczające NSA dotyczą tylko odwołujących się. Tak zresztą prezentował je mediom sędzia Sylwester Marciniak, rzecznik NSA.
Leszek Mazur, przewodniczący KRS, powiedział „Rz", że do zmiany stanowiska Radę skłoniła opinia biura prawnego KRS, że przekazanie prezydentowi uchwał z kandydaturami jest „czynnością techniczną" i dopiero prezydent będzie ją wykonywał. Tym bardziej że w uzasadnieniu postanowień NSA nie ma ani słowa, że KRS nie może przekazywać pozytywnie zaopiniowanych kandydatur prezydentowi – dodał Mazur.
Zmiany kadrowe
Siedmiu z przesłanych prezydentowi kandydatów ubiega się o stanowisko w Izbie Cywilnej SN, jeden w Karnej, a 20 w nowej Izbie Kontroli Nadzwyczajnej Sądu Najwyższego. Decyzja o ich powołaniu (ewentualnie części z nich), jest teraz w rękach Andrzeja Dudy. Gdyby prezydent ich powołał, zgodnie z nową ustawą o SN, odnowiony SN mógłby przystąpić do wyboru pierwszego prezesa SN, a następnie prezesów poszczególnych Izb SN, bo osiągnięto by wymagany do tego próg 80 sędziów w SN. W tej chwili SN liczy 59 sędziów o niekwestionowanym statusie, w tym dziesięciu w nowej Izbie Dyscyplinarnej.
W pierwszej kolejności musi być wybrany pierwszy prezes SN (nie ma bowiem widoków, by strona rządowa zaakceptowała na tym stanowisku prof. Małgorzatę Gersdorf). W tym celu Zgromadzenie Ogólne SN powinno wybrać pięciu kandydatów, z których pierwszego prezesa wybierze prezydent. Na zgromadzeniu musi być jednak co najmniej dwie trzecie sędziów każdej z izb, a niedawno „starzy sędziowie" jednomyślnie podjęli uchwałę, że prof. Gersdorf jest pierwszym prezesem SN do kwietnia 2020 r. Gdyby nie osiągnięto tego kworum, zwołuje się kolejne zgromadzenie i wtedy wystarczy obecność co najmniej trzech piątych liczby sędziów SN, czyli 54. Jeśli tylu też nie uda się zgromadzić, z pomocą przyjdą sędziowie z kolejnego naboru do SN i moc blokująca „starych sędziów" stopnieje.
Po wyborze pierwszego prezesa SN do wyborów swoich prezesów mogą przystąpić poszczególne Izby SN. Zarówno nowe, jak i te, które w związku z obniżeniem wieku emerytalnego tracą prezesów: Karna i Pracy. Gdy niedawno próbowano w nich wybrać nowych prezesów (inna rzecz, czy legalnie) większość sędziów tych izb uznała, że „mają one prezesów" (Stanisława Zabłockiego i Józefa Iwulskiego), choć faktycznie przejściowo izbami kierują najstarsi przewodniczący wydziałów.
Trybunał UE
Są jeszcze sprawy w Trybunale w Luksemburgu, ale nie wiadomo, jak do nich się odnosi strona rządowa. Ich przyszły wynik jest niepewny.
Nowy konkurs do Sądu Najwyższego
28 czerwca 2018 r. prezydent wydał obwieszczenie o 11 wolnych etatach w Sądzie Najwyższym
- ?30 września upłynął miesięczny termin przewidziany ?na zgłaszanie kandydatur do SN,
- ?w minioną sobotę opublikowaliśmy listę 25 nazwisk chętnych do objęcia urzędu sędziego,
- ?we wtorek Krajowa Rada Sądownictwa powoła kilkuosobowe zespoły, które ocenią każdą kandydaturę,
- ?zespoły zaproszą kandydatów na spotkanie,
- ?w głosowaniu zapadną decyzje, czy zespół udziela rekomendacji konkretnemu kandydatowi, czy też nie,
- ?ostateczna decyzja zapadnie na posiedzeniu plenarnym KRS (najprawdopodobniej na początku listopada),
- listy wskazanych przez KRS kandydatów trafią do prezydenta,
- ?jeśli niewybrani kandydaci złożą odwołania, sprawą może zająć się Naczelny Sąd Administracyjny,
- ?NSA zabierał już głos w sprawie pierwszego konkursu, wydał zabezpieczenie i wstrzymał wykonywanie uchwał KRS w sprawie wyboru kandydatów do izb: Karnej, Cywilnej oraz Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.
—oprac. a.ł.
Czytaj także: NSA wstrzymuje wybory do SN – wiemy dlaczego
Nabór nowych sędziów Sąd Najwyższy się opóźni
NSA wstrzymuje kolejne uchwały KRS ws. wyborów do SN
NSA przywraca dwóch kandydatów do gry o SN
Czytaj także:
Pełna lista kandydatów na sędziów SN - Sędziowie i sądy
Sędzia Żurek kandydatem do Sądu Najwyższego
