Przykład
Pani Justyna Borowska prowadzi działalność nieewidencjonowaną od maja 2018 r. Do końca roku uzyskała 8 000 zł przychodu. Żeby uzyskać ten przychód kupiła laptop i program tłumaczeniowy za łączną kwotę 3 000 zł. Pani Justyna osiągnęła w 2018 roku 5 000 zł dochodu z działalności nieewidencjonowanej.
Księgowość firmy pani Borowskiej obsługiwana jest przez jej męża, wartość jego pracy nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodu.
Dokumentacja
W związku z tym, że przychód z działalności nieewidencjonowanej nie stanowi przychodu ze źródła działalność gospodarcza, nie wymaga prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Niezarejestrowany przedsiębiorca na potrzeby obliczania podatku może prowadzić ewidencję, która powinna być podzielona na okresy miesięczne i zawierać:
- datę usługi/dostawy;
- opis usługi/towaru;
- ilość i miarę towaru;
- wartość usługi/towaru;
- datę zapłaty;
- numer rachunku/faktury jeżeli były wystawione;
- dane klienta;
- opis kosztu;
- wartość kosztu;
- datę poniesienia kosztu;
- numer dokumentu, na podstawie którego poniesiono wydatek;
- uwagi.
Wyżej wymienione dane pozwalają nie tylko ustalić dochód, ale również stwierdzić czy przekroczony został:
- przychód należny w wysokości 1 125 zł za miesiąc – na potrzeby udokumentowania prawa do prowadzenia działalności nieewidencjonowanej;
- limit 20 000 zł rocznej sprzedaży – na potrzeby zwolnienia z obowiązku stosowania kasy rejestrującej;
- limit 200 000 zł rocznej sprzedaży – na potrzeby zwolnienia z VAT.
W związku z tym osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną może prowadzić jeden wykaz służący różnym celom.
Starannie i na bieżąco
Ewidencję należy prowadzić starannie i na bieżąco z bardzo praktycznych powodów.
1. Załóżmy, że organ chce sprawdzić czy podatnikowi przysługiwało prawo do prowadzenia działalności nieewidencjonowanej. W związku z tym musi ustalić czy nie przekroczono limitu 1 125 zł przychodu należnego. Brak ewidencji sprawia, że organ nie ma jak zgodzić się z podatnikiem.
2. Brak staranności i systematyczności może doprowadzić do sytuacji, w której nieświadomie przyjęte zostanie zlecenie skutkujące przekroczeniem limitu przychodu.
Prowadzenie ewidencji nie gwarantuje braku sporu z organem, ale jej brak gwarantuje problemy.
Na formularzu PIT-36
Działalność nieewidencjonowana rozliczana jest łącznie z innymi dochodami, dla których nie przewidziano szczególnych rozwiązań. Opodatkowanie dochodu niezarejestrowanej firmy następuje bez udziału płatników, dlatego należy wykazać go na formularzu PIT-36 w wierszu 9 części D.
Przykład
Przed 2018 rokiem pani Justyna Borowska uzyskiwała przychody jedynie z pracy najemnej. Dlatego składała zeznania na formularzu PIT-37, który przeznaczony jest dla osób rozliczanych z podatku z udziałem płatników. W 2018 r. pani Justyna rozpoczęła działalność nieewidencjonowaną, dlatego zeznanie podatkowe za ten rok składa na formularzu PIT-36. Zeznanie uwzględnia również pozostałe formy (etat i umowy) w jakich wykonywała zawód.
Łączny podatek wynikający z rozliczenia wszystkich przychodów opodatkowanych na zasadach ogólnych w 2018 r. należy zapłacić do 30 kwietnia 2019 r.
* * *
W artykułach z cyklu dotyczącego działalności nieewidencjonowanej zostały przeanalizowane skutki podatkowe prowadzenia działalności w tej formie. Trzeba mieć jednak świadomość istnienia obowiązków o innym charakterze (na przykład wobec konsumentów). ?
Autor jest głównym specjalistą w Urzędzie Miasta Szczecin
Podstawa prawna: art. 10 ust. 1 pkt 9, art. 11 ust. 1, art. 20 ust. 1ba i art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 1509 ze zm.)
art. 5 ust. 1 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (DzU z 2018 r., poz. 646 ze zm.)