Pracodawca może opłacić z funduszu socjalnego wyjazd dla wszystkich pracowników, jeżeli w jego regulaminie wskazał, że działalność socjalna obejmuje także świadczenia realizowane na zasadzie powszechnej dostępności, czyli dla każdego pracownika. To wnioski wynikające z najnowszego orzecznictwa.
Skąd wątpliwości
Problem wykorzystywania środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (zfśs) nie jest nowy, ale ciągle budzi wątpliwości i spory. Zarządy firm motywują swoje załogi np. wyjazdami lub imprezami integracyjnymi i uważają, że pieniądze z funduszu świetnie się do tego nadają. Działy kadr w całym kraju mają wątpliwości, czy takie atrakcje można finansować z zfśs, który – jak się większości do tej pory wydawało – miał być przeznaczony na świadczenia dla najuboższych pracowników, a nie dla wszystkich.
Pracodawca musi prowadzić działalność socjalną, bo nakazuje mu to kodeks pracy. Stosownie do swoich możliwości ma zaspokajać bytowe, socjalne i kulturalne potrzeby pracowników. Szczegóły reguluje ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej ustawa o zfśs). Jeżeli prywatny pracodawca zatrudnia 20 pracowników, musi utworzyć fundusz, chyba że z tego zrezygnuje w układzie zbiorowym albo w regulaminie wynagradzania. Tworząc fundusz z corocznych odpisów, pracodawca finansuje działalność socjalną na rzecz pracowników i członków ich rodzin. Pracodawca dysponuje pieniędzmi funduszu według regulaminu, który musi opracować ze związkami zawodowymi albo przedstawicielem załogi.
Dwie kwestie decydują o tym, na co szef może przeznaczyć środki funduszu. Po pierwsze, trzeba rozstrzygnąć, co kryje się pod pojęciem działalności socjalnej. Po drugie, należy ustalić, czy pomoc z funduszu musi być przyznawana wyłącznie na podstawie tzw. kryterium socjalnego. Śledząc dyskusję nad tym zagadnieniem, można zauważyć ewolucję poglądów, która zmierza w stronę liberalnego podejścia do zasad funkcjonowania funduszu.
Nie tylko dla indywidualnie oznaczonych
Działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców w zakresie różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi, udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe. Klasyczne przykłady pomocy z funduszu to dofinansowanie wczasów, przyznawanie zapomóg, pożyczek, bonów i paczek świątecznych.
