Rodzaj pracy decyduje o terminie wizyt
Oprócz wstępnych badań lekarskich, dopuszczających do pracy na konkretnej posadzie, szef musi dbać o skierowanie etatowca na te okresowe. Należy to zrobić przed upływem terminu ważności aktualnych. Zmiany w kodeksie pracy dotyczące badań wstępnych nie odnoszą się do tych okresowych. Nadal muszą nim być poddani wszyscy ci, u których ważność poprzedniej decyzji medyka dobiega końca.
Częstotliwość okresowego sprawdzenia stanu zdrowia zależy od rodzaju wykonywanej pracy, a termin kolejnej wizyty określa lekarz w wydawanym zaświadczeniu. Jeżeli np. pracownik zmienia stanowisko na szczególnie niebezpieczne, narażone na czynniki szkodliwe, wpływające na choroby zawodowe lub wypadki przy pracy, trzeba go skierować na okresowe badania, nawet wtedy, kiedy obecne zaświadczenie od lekarza jest jeszcze ważne.
Po długiej chorobie
W ciągu ważności okresowych badań lekarskich szef może skierować pracownika na te kontrolne. Nie może go jednak zmusić do ich wykonania, pracownik wyraża na nie zgodę. Artykuł 229 § 2 k.p. narzuca taki obowiązek wizyty u lekarza wyłącznie wtedy, gdy pracownik przebywał na ciągłej, trwającej ponad 30 dni absencji chorobowej. Szef nie może wówczas dopuścić podwładnego do pracy bez ważnych badań kontrolnych, a ten nie może odmówić ich wykonania. Jeżeli jednak etatowiec przeciwstawi się i nie zgodzi na badania, pracodawca nie zezwala na wykonywanie obowiązków do momentu dostarczenia ważnego zaświadczenia. Nie należy mu się wtedy wynagrodzenie za pracę. Ponadto odmowę poddania się badaniom kontrolnym, mającym stwierdzić zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku szef może uznać za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków. Grozi za to nawet rozwiązanie angażu bez wypowiedzenia z winy pracownika.
—Magdalena Ciałkowska jest ekspertką w dziedzinie zarządzania zasobami ludzkimi i administracji kadrowo-płacowej w dziale usług księgowych BDO
Z sankcjami
Brak ważnych badań lekarskich pracowników to wykroczenie, za które pracodawcy grozi grzywna od 1 tys. do 30 tys. zł. Niewykluczone, że szef odpowie też materialnie wobec etatowca. Jeżeli jego stan zdrowia się pogorszy, a nie będzie miał ważnych badań lekarskich, bardzo prawdopodobne jest jego żądanie odszkodowania od pracodawcy.
Co dwa czy cztery lata
Jeżeli stanowisko naraża pracownika na czynniki szkodliwe, powinien być okresowo badany co dwa lata, gdy zaś pracuje w warunkach gorącego mikroklimatu, to do 45. roku życia do lekarza trafia co trzy lata, po 45. roku życia – co dwa.