Rosnące ceny biją w palaczy

Legalne papierosy tracą w Polsce na popularności, bo są coraz droższe. Zastępują je głównie produkty z przemytu. Ratunkiem dla branży jest eksport.

Aktualizacja: 19.07.2015 17:53 Publikacja: 19.07.2015 17:10

Rosnące ceny biją w palaczy

Foto: Bloomberg

Coraz większą popularnością cieszą się w Polsce e-papierosy, po które sięga około 1,5 mln mieszkańców naszego kraju. Nadal jednak głównym powodem spadku legalnej sprzedaży jest, zdaniem branży tytoniowej, jest zbyt szybkie podnoszenie akcyzy w poprzednich latach, czego efektem są wysokie ceny papierosów. Średnio ich paczka kosztuje już niemal 13 zł. Jeszcze pięć lat temu jej cena nie przekraczała 8 zł – podaje IERIGŻ.

Trudniej o wydatek na papierosy

Podnoszona przez Ministerstwo Finansów akcyza na papierosy przekładała się na szybki wzrost wpływów do budżetu do 2012 roku. W 2013 roku resort otrzymał od firm tytoniowych 18,2 mld zł akcyzy, choć zakładał, że dostanie o 600 mln zł więcej. Z kolei w 2014 r. chciał 19,1 mld zł, a skończyło się na niespełna 18 mld zł.

W tym roku, mimo braku podwyżek, sprzedaż legalna nadal maleje. A w ślad za tym niższe są wpływy do budżetu. Na rynku pojawiają się głosy, że mogą nie przekroczyć nawet 17 mld zł. To oznaczałoby wpływy o 1 mld zł niższe od zakładanych w budżecie.

- W pierwszym półroczu sprzedaż papierów malała w wolniejszym tempie niż w tym samym czasie przed rokiem, ale nadal rynek kurczył się w szybkim tempie – mówi Grażyna Sokołowska, dyrektor ds. korporacyjnych Imperial Tobacco Polska. – Rok do roku spadek wyniósł 6 proc.

Światowa Organizacja Zdrowia WHO podała ostatnio, że w latach 2008-2014 Polska była drugim, po Ukrainie, krajem na świecie, gdzie najbardziej zmalała przystępność cenowa papierosów (liczona jako procent PKB per capita potrzebny do zakupu 100 paczek najpopularniejszych papierosów). Za nami znalazła się Brazylia.

- Ceny papierosów w Polsce w odniesieniu do siły nabywczej są nadal jednymi z najwyższych w Europie, co skutkuje systematycznie rosnącą skalą szarej strefy i wynikającym z tego spadkiem dochodów budżetu państwa z tytułu akcyzy – podkreśla Grzegorz Byszewski, ekspert Pracodawców RP.

W 2014 r. papierosy zdrożały w Unii Europejskiej średnio o 4,4 proc. W Polsce o 7 proc. Większe wzrosty zanotowały wówczas Węgry, Malta, Chorwacja, Rumunia i Wielka Brytania – podaje IERiGŻ za Eurostatem.

Szara strefa rośnie

W czwartym kwartale 2014 roku udziały papierosów z przemytu w łącznej sprzedaży wynosiły 17,2 proc., wobec 14,5 proc. rok wcześniej – wynika z danych firmy badawczej Almares. Na koniec 2015 roku mogą być jeszcze większe.

– W kwietniu tego roku udział szarej strefy w rynku papierosów wynosił 19 proc. – podaje Grażyna Sokołowska.

Przeciwnicy palenia, w podwyżkach cen widzą jedynie plusy. Dodatkowo, jak tłumaczą, Polacy są coraz bardziej świadomi negatywnych skutków zaciągania się papierosami. Efekty przynosi także ustawa o zakazie palenia w miejscach publicznych z 2010 r.

- To olbrzymi sukces koalicji organizacji pozarządowych i lekarzy zaangażowanych w działania antytytoniowe w Polsce, zwłaszcza, że walka o dobrą ustawę prowadzona była w warunkach zmasowanego lobbingu ze strony koncernów tytoniowych – zaznacza Magdalena Jędrzejek ze Stowarzyszenia Manko, organizatora ogólnopolskich kampanii społecznych, m.in. Lokal bez Papierosa i Polska bez dymu. - Szczególnie cieszy nas fakt, że spadek konsumpcji tytoniu ma bezpośredni związek ze spadkiem zachorowań i zgonów z powodu chorób odtytoniowych – dodaje.

Eksport na ratunek

IERIGŻ zwraca uwagę, że pomimo spadku krajowego popytu w 2014 roku poprawiła się kondycja branży tytoniowej. Wartość jej produkcji sprzedanej, liczonej w cenach bazowych, zwiększyła się rok do roku o 8,1 proc., do niemal 4,1 mld zł. Rentowność netto poszła w górę o 0,3 pkt. proc., do 4 proc.

Trudną sytuację w kraju, rekompensuje rosnący eksport. W 2014 roku sprzedaż zagraniczna wyrobów tytoniowych zwiększył się o 27 proc., do ponad 1,9 mld euro – podaje Zespół Monitoringu Zagranicznych Rynków Rolnych (FAMMU/FAPA). Z tego na papierosy przypadło około 1,74 mld euro, wobec 1,37 mld euro rok wcześniej. Dało to im po raz kolejny pierwsze miejsce wśród rolno-spożywczych hitów eksportowych Polski.

W IERIGŻ prognozuję, że w tym roku eksport wyrobów tytoniowych ponownie pójdzie w górę. W sumie powinni zbliżyć się do 2 mld euro.

- Poprawa marż firm tytoniowych umożliwi im sfinansowanie do potrzeb dyrektywy tytoniowej – uważa Grzegorz Byszewski.

Nowe prawo zacznie obwiązywać w 2016 r.

E-papierosy zyskują zwolenników

Polska zajmuje pierwsze miejsce w Europie pod względem liczby użytkowników e-papierosów (tzw. waperów) - szacuje branża. Jest ich już blisko 1,5 mln naszym kraju. Drugie miejsce z 1,2 mln użytkowników zajmuje Wielka Brytania, a trzecie Niemcy. Tam po e-papierosy sięga 600 tys. osób. Blisko 60 proc. polskich waperów nie rzuciło całkowicie palenia, ale dzięki e-papierosom znacznie ograniczyły konsumpcje papierosów tradycyjnych. Z kolei 32 proc. spośród wszystkich palaczy w Polsce deklaruje zainteresowanie e-papierosami - podaje Stowarzyszenie eSmoking Association. W 2015 r. wartość polskiego rynku detalicznego elektronicznych papierosów może wynieść 1,5 mld zł, wobec 1,2 mld zł rok wcześniej. Większość sprzedaży przypada na sklepy i specjalistyczne punkty sprzedaży. Na rynku działać może blisko 1 tys. importerów i dystrybutorów, wliczając w to osoby fizyczne sprowadzające je z zagranicy i sprzedające w internecie. Liderem krajowego rynku jest grupa Chic, właściciel sieci eSmokingWorld. Kilka miesięcy temu uruchomiła fabrykę płynów nikotynowych do e-papierosów k. Ostrzeszowa. Inwestycja kosztowała 20 mln zł.

Coraz większą popularnością cieszą się w Polsce e-papierosy, po które sięga około 1,5 mln mieszkańców naszego kraju. Nadal jednak głównym powodem spadku legalnej sprzedaży jest, zdaniem branży tytoniowej, jest zbyt szybkie podnoszenie akcyzy w poprzednich latach, czego efektem są wysokie ceny papierosów. Średnio ich paczka kosztuje już niemal 13 zł. Jeszcze pięć lat temu jej cena nie przekraczała 8 zł – podaje IERIGŻ.

Trudniej o wydatek na papierosy

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Biznes
Krzysztof Gawkowski: Nikt nie powinien mieć TikToka na urządzeniu służbowym
Biznes
Alphabet wypłaci pierwszą w historii firmy dywidendę
Biznes
Wielkie firmy zawierają sojusz kaucyjny. Wnioski do KE i UOKiK
Biznes
KGHM zaktualizuje strategię i planowane inwestycje
Biznes
Rośnie znaczenie dobrostanu pracownika