Niespotykane zachowanie ptaków w Polsce. Skąd się bierze?

Choć zwykle dzikie gęsi zobaczyć można było w Polsce na niebie w okresie przedwiośnia, to ostatnio – w miesiącach zimowych – też można zaobserwować to zjawisko. Okazuje się, że dla zachowania tych zwierząt nie bez znaczenia są zmiany klimatu.

Publikacja: 19.01.2024 16:43

Zmiana zachowań ptaków w Polsce to skutek m.in. zmian klimatycznych.

Zmiana zachowań ptaków w Polsce to skutek m.in. zmian klimatycznych.

Foto: Pixabay

Konsekwencje zmian klimatycznych coraz mocniej dotykają świat natury. Nie pozostają one bez wpływu na ekosystemy, ale i na pojedyncze organizmy. Eksperci zauważają, że doskonałym tego przykładem są ptaki. Zwierzęta te przez rosnące temperatury i nowe warunki coraz częściej zmieniają swoje zachowania oraz kierunek migracji.

Badacze zwracają w tym kontekście uwagę na tzw. przesunięcie fenologiczne – zmianę kalendarza różnych zdarzeń biologicznych, w tym właśnie migracji ptaków. Zjawisko to może powodować szereg konsekwencji, które mają negatywny wpływ na zwierzęta. 

Czytaj więcej

Ptaków jest coraz mniej. Przez zmiany klimatu nie mogą odchować młodych

Ptaki w Polsce narażone na zmiany klimatu

Choć widok dzikich gęsi na niebie w styczniu dotychczas był dość zaskakujący, to w ostatnim czasie niektórzy w Polsce mieli okazję zaobserwować to zjawisko. Badacze bezpośrednio łączą to niespotykane zachowanie ptaków z ociepleniem klimatu. Jak mówił w rozmowie z Polsat News Łukasz Wardecki z Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków, „obecnie w naszym kraju może przebywać nawet 300 tysięcy gęsi”. Zwierzęta te przylecieć miały do Polski z Dalekiej Północy. Zmiana klimatu i jej skutki doprowadziły bowiem do tego, że zimowiska ptaków przesunęły się na wschód Europy.

Zależnie od gatunku, wzrost temperatur może wpływać na ptaki w różny sposób. Część z nich stara się dostosować do sytuacji znajdując lepsze siedliska. Inne z nich mogą jednak mieć przez to problem ze znalezieniem pokarmu oraz miejsca do przezimowania. Ptaki, które naturalnie zamieszkują tereny, gdzie panuje niższa temperatura, mogą zostać wyparte z dotychczasowych siedlisk.

Nie są to jednak jedyne negatywne skutki zmian klimatu, z którymi muszą mierzyć się ptaki migrujące. Nierzadko utrudniony dostęp do pożywienia wiąże się też z pogorszeniem kondycji zwierząt oraz gorszą reprodukcją. Te osobniki, które dotychczas nie musiały podejmować długich migracji, mogą zostać zmuszone do przemieszczania się dalej, by poszukiwać jedzenia oraz siedlisk, a to z kolei bezpośrednio powodować może wypadki i konieczność dostosowania się do nowych warunków. W takiej sytuacji gatunki zaczynają także ze sobą konkurować. Niemniej niebezpieczne są także wiążące się ze zmianą klimatu ekstremalne zjawiska pogodowe.

Część ptaków żyjących w miejscach, gdzie wzrosła temperatura, mogą zaś rezygnować z migracji. Jak wskazał w rozmowie z Polsat News ornitolog dr Bartosz Krakowski, ornitolog, dobrym przykładem jest gęś gęgawa. Podczas gdy cztery dekady temu około 90 proc. osobników tego gatunku zimowało w Tunezji, Algierii bądź Hiszpanii, dziś zwierzęta te zostają w Polsce.

Czytaj więcej

Motyle zmieniają swój wygląd. „Nieoczekiwana konsekwencja zmian klimatycznych”

Jak zmiany klimatu wpływają na ptaki?

Zmiany w migracjach: Wzrost temperatury i związane z nim zmiany mogą wpływać na wzorce migracji ptaków. Zwierzęta, które migrują na półkuli północnej, mogą zauważyć zmiany w dostępności do pożywienia oraz w warunkach lęgowych, co może wpływać na ich migracje.

Zmiany w dostępności pożywienia: Zmiany klimatu sprawiają, że niektóre gatunki ptaków mogą mieć trudności w dostępie do swoich tradycyjnych źródeł pożywienia, co wpływa na ich ogólną kondycję fizyczną i zdolność do przetrwania.

Zmiany w sezonie lęgowym: Zmiany temperatury i warunków atmosferycznych mogą wpływać na sezon lęgowy ptaków. Niektóre gatunki ptaków są silnie związane z określonymi warunkami atmosferycznymi, a ich zdolność do rozrodu może być zagrożona w wyniku zmian klimatu.

Zmiany w rozkładzie geograficznym: Ze względu na zmiany klimatu niektóre gatunki ptaków mogą przemieszczać się, szukając odpowiednich warunków do życia i rozmnażania. To może prowadzić z kolei do zmian w populacjach ptaków na różnych obszarach geograficznych.

Zmiany w strukturze ekosystemów: Zmiany klimatu mają znacznie dla struktury i funkcjonowania ekosystemów, co może wpływać na dostępność do schronienia, pożywienia i innych zasobów dla ptaków.

Wpływ na interakcje międzygatunkowe: Zmiany klimatu mogą wpływać na interakcje międzygatunkowe, takie jak konkurencja o zasoby. To może prowadzić do zmian w hierarchii i wpływać na skład gatunkowy na danym obszarze.

Wszystkie te czynniki sprawiają, że ptaki są niezwykle podatne na zmiany klimatu. Naukowcy są zaniepokojeni, gdyż może to mieć daleko idące konsekwencje dla ich populacji, rozprzestrzeniania się oraz zdolności do przystosowania się do nowych warunków środowiskowych. Eksperci podkreślają, że niezwykle istotna jest ochrona ptaków i ich siedlisk.

Konsekwencje zmian klimatycznych coraz mocniej dotykają świat natury. Nie pozostają one bez wpływu na ekosystemy, ale i na pojedyncze organizmy. Eksperci zauważają, że doskonałym tego przykładem są ptaki. Zwierzęta te przez rosnące temperatury i nowe warunki coraz częściej zmieniają swoje zachowania oraz kierunek migracji.

Badacze zwracają w tym kontekście uwagę na tzw. przesunięcie fenologiczne – zmianę kalendarza różnych zdarzeń biologicznych, w tym właśnie migracji ptaków. Zjawisko to może powodować szereg konsekwencji, które mają negatywny wpływ na zwierzęta. 

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Zwierzęta
Bocianie gniazdo usunięto ze słupa energetycznego. PGE wyjaśnia sprawę
Zwierzęta
Kiedyś były wszędzie, dziś grozi im wyginięcie. Polska wydała wojnę tym ptakom
Zwierzęta
W Kampinoskim Parku Narodowym odkryto nowe gatunki nietoperzy
Zwierzęta
Wilczaki opanowały Europę. Czy „wilki hybrydowe” staną się zagrożeniem?
Zwierzęta
Na Warmii zabito łosia. W polowaniu brał udział kandydat na prezydenta Olsztyna