Świadek otrzyma 225 zł za wizytę w sądzie? Oto, co planuje Ministerstwo Sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad przepisami, które mają urealnić rekompensaty za utracony zarobek dla świadków wzywanych przez sąd lub prokuraturę.

Publikacja: 20.05.2025 19:01

Górny limit należności dla świadka ma zostać podniesiony

Górny limit należności dla świadka ma zostać podniesiony

Foto: PAP/Adam Warżawa

mat

Tak wynika z odpowiedzi na pismo rzecznika praw obywatelskich, który po raz kolejny poruszył problem zbyt niskiej rekompensaty za utracony zarobek dla świadków wzywanych przez sąd lub prokuraturę.

Jakie obecnie wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód otrzymuje świadek

Jak pisał RPO, wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód za każdy dzień udziału w czynnościach przyznaje się świadkowi w wysokości jego przeciętnego dziennego zarobku lub dochodu. Gdy świadek pozostaje w stosunku pracy, przeciętny dzienny utracony zarobek oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu należnego pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego za urlop.

Przepisy wprowadzają górną granicę należności dla świadka, która wynosi równowartość 4,6% kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe.
W 2025 r. kwota bazowa wynosi 1878,89 zł, co oznacza, że maksymalna kwota zwrotu kosztów stawiennictwa świadka wynosi 86,43 zł brutto. Tymczasem RPO zwrócił uwagę, że minimalne wynagrodzenie za pracę w 2025 r. wynosi 4666 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa – 30,50 zł brutto. „Przyjmując, że średnio w miesiącu jest 21 dni roboczych, średnie dzienne wynagrodzenie dla pracownika zatrudnionego na umowę o pracę wynosi 222,19 zł brutto (co daje średnio 27,77 zł brutto wynagrodzenia za godzinę pracy dla pracownika z umową o pracę). Oznacza to, że kwota, jaką może odzyskać świadek w 2025 r., wynosi mniej niż połowę dziennego zarobku w 2025 r. (38,90%)” - pisał rzecznik.

Jednocześnie podkreślił, że możliwość uzyskania zwrotu kosztów stawiennictwa obwarowana jest wymogami formalnymi: świadek musi złożyć wniosek w 3 dni od daty stawiennictwa, musi wykazać zarówno fakt, jak i wysokość rzeczywiście utraconych zarobków lub wynagrodzenia, roszczenia przedawniają się z upływem 3 lat.

Czytaj więcej

RPO: 82,31 zł brutto rekompensaty dla świadka za utracony zarobek to za mało

Co proponuje Ministerstwo Sprawiedliwości

W odpowiedzi wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha przyznał, iż resort dostrzega potrzebę zmiany art. 618b § 3 k.p.k. i art. 86 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i podwyższenia, a tym samym urealnienia, maksymalnej kwoty zwrotu utraconego wynagrodzenia lub dochodu, o których mowa w tych przepisach.

Jak poinformował, aktualnie toczą się prace legislacyjne dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (UD153), który zawiera propozycje zmiany wskazanych przepisów. Zakłada on podwyższenie górnego limitu należności dla świadka z 4,6 proc. wskazanej kwoty bazowej (86,43 złotych) do 12 proc. tej kwoty (225,47 złotych).

„Mając na uwadze, że od dnia 1 stycznia 2025 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4666 złotych (§ 1 rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 września 2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 r., Dz. U. poz. 1362), należy przyjąć, że średnie dzienne minimalne wynagrodzenie to 212,09 złotych (4666 złotych: 22 dni robocze). Obecnie obowiązujący maksymalny pułap zwrotu utraconego zarobku nie sięga zatem nawet połowy równowartości wynagrodzenia minimalnego. Proponowana nowelizacja ma na celu podwyższenie górnej granicy należności dla świadka do poziomu odpowiadającego minimalnemu wynagrodzeniu za dzień roboczy. Jednocześnie, pozostawiona zostaje zasada, że w przypadku utracenia zarobków niższej wartości, zwrotowi będą podlegały zarobki faktycznie utracone” - wyjaśnił Myrcha.

Jak dodał, analogiczna zmiana dotyczy art. 86 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Tak wynika z odpowiedzi na pismo rzecznika praw obywatelskich, który po raz kolejny poruszył problem zbyt niskiej rekompensaty za utracony zarobek dla świadków wzywanych przez sąd lub prokuraturę.

Jakie obecnie wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód otrzymuje świadek

Pozostało jeszcze 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Odziedziczyłeś majątek? By dysponować spadkiem, musisz mieć ten dokument
Sądy i trybunały
Student po IV roku prawa wie wszystko, co potrzebne, by być asystentem sędziego
Zawody prawnicze
Ewa Wrzosek ukarana. Sąd Dyscyplinarny przy Prokuratorze Generalnym zdecydował
Sądy i trybunały
Sędzia Koska-Janusz jednak poprowadzi proces ws. Funduszu Sprawiedliwości
Sądy i trybunały
Dariusz Mazur tłumaczy powody nagłej wolty Ministerstwa Sprawiedliwości