Czy można wystąpić o swoje ubezwłasnowolnienie

Sąd Najwyższy będzie rozstrzygał szczególne pytanie prawne, czy o ubezwłasnowolnienie może wystąpić sam zainteresowany.

Publikacja: 11.05.2016 17:52

Czy można wystąpić o swoje ubezwłasnowolnienie

Foto: www.sxc.hu

Pytanie wydaje się dziwne, ale wpisuje się w trend poszerzania uprawnień procesowych osób z dolegliwościami psychicznymi.

U Stanisława N. z Częstochowy chyba nie są znaczące, bo biegli uznali, że jest świadom skutków swego postępowania. W każdym razie wystąpił o orzeczenie wobec niego ubezwłasnowolnienia, a przyznana mu adwokatka z urzędu mec. Monika Dunder wspiera go w żądaniu częściowego ubezwłasnowolnienia.

Zgodnie z art. 16 kodeksu cywilnego osoba pełnoletnia może być ubezwłasnowolniona częściowo z powodu niedorozwoju umysłowego lub zaburzeń psychicznych, jeżeli potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw, a stan nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego (jest orzekane, gdy nie jest w stanie kierować swym postępowaniem). I właśnie na taką pomoc liczy Stanisław N., bezrobotny, bezdomny, który miał też konflikty z prawem i był skazany.

Tylko ograniczony krąg osób może wystąpić z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie: małżonek, krewni w linii prostej, rodzeństwo i prokurator. Prokurator odmówił, nie dopatrując się przesłanek ubezwłasnowolnienia Stanisława N.

W tej sytuacji sąd okręgowy oddalił wniosek jako złożony przez osobę nieuprawnioną, a Sąd Apelacyjny w Katowicach postanowił zwrócić się do SN o rozstrzygnięcie, sugerując odejście od wykładni literalnej na rzecz celowościowej i przyznanie zainteresowanemu złożenie takiego wniosku.

Trybunał Konstytucyjny w 2007 r. (K 28/05) orzekł niekonstytucyjność wyłączenia zainteresowanego z kręgu uprawnionych do zgłoszenia wniosku o uchylenie lub zmianę tego orzeczenia. Z kolei niedawno SN uchwalił, że osoba chora psychicznie (ale nie ubezwłasnowolniona) może udzielić pełnomocnictwa np. adwokatowi.

Adwokat Andrzej Michałowski wskazuje, że wykluczenie wystąpienia o własne ubezwłasnowolnienie przechodziło już wszystkie etapy wykładni systemowej i językowej, więc czas to zakończyć. Wystarczy uznać, że wolność decydowania o sobie jest normą konstytucyjną, że obejmuje nie tylko stosunki z władzą publiczną, lecz i obowiązek poszanowania wolności przez wszystkie podmioty stosunków prawnych.

W uzasadnieniu wniosku przewinęło się zdanie, czy ubezwłasnowolnienie nie może służyć uniknięciu odpowiedzialności za długi, ale takie orzeczenie nie pozbawia majątku, tylko ogranicza zarząd nad nim. – W niczym nie powinno ograniczyć sprawności egzekucji – wskazuje Jarosław Świeczkowski, komornik.

Pytanie wydaje się dziwne, ale wpisuje się w trend poszerzania uprawnień procesowych osób z dolegliwościami psychicznymi.

U Stanisława N. z Częstochowy chyba nie są znaczące, bo biegli uznali, że jest świadom skutków swego postępowania. W każdym razie wystąpił o orzeczenie wobec niego ubezwłasnowolnienia, a przyznana mu adwokatka z urzędu mec. Monika Dunder wspiera go w żądaniu częściowego ubezwłasnowolnienia.

Pozostało 82% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów