Sąd Okręgowy w Poznaniu zapytał o to, jak powinno być wyliczane odszkodowanie za uszkodzenia samochodu. Rzecznik Finansowy Michał Ziemiak, działając w charakterze przyjaciela sądu, postanowił przedstawić tzw. istotny dla sprawy pogląd. – Mam nadzieję, że orzeczenie Sądu przyczyni się do ujednolicenia orzecznictwa w tym zakresie – mówi Rzecznik.
Istotny pogląd to opinia o charakterze pomocniczym. Choć dla sądu nie jest wiążący, to w uzasadnieniu orzeczenia sąd powinien ustosunkować się do argumentów w nim przedstawionych.
Pytania Sądu Okręgowego w Poznaniu do Sądu Najwyższego (w postępowaniu o sygn. akt: II Ca 1887/23)
„1. Czy w sytuacji, gdy poszkodowany dokonał naprawy uszkodzonego samochodu, ale zapłacona przez niego cena z tytułu kosztów naprawy nie została powiększona o podatek VAT i usługodawca realizujący naprawę podatku tego nie odprowadził, należne poszkodowanemu odszkodowanie od ubezpieczyciela sprawcy szkody z tytułu ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego, mimo to, powinno objąć stawkę podatku VAT?
2. Czy w sytuacji, gdy poszkodowany dokonał naprawy uszkodzonego samochodu, przywracając go do stanu sprzed szkody, należne mu odszkodowanie od ubezpieczyciela sprawcy szkody z tytułu ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego powinno opiewać na rzeczywiste koszty naprawy, czy też powinno być ustalone metodą kosztorysową, czyli według hipotetycznych kosztów naprawy?
3. Czy dopuszczalne jest przyznanie poszkodowanemu odszkodowania z tytułu kosztów naprawy uszkodzonego samochodu z uwzględnieniem rabatów na części zamienne i materiał lakierniczy, które ubezpieczyciel z ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego, ponoszący odpowiedzialność za szkodę, proponuje i udostępnia poszkodowanemu?”.
Czy odszkodowanie z OC sprawcy powinno uwzględniać VAT?
Pierwsza kwestia, którą ma rozstrzygnąć Sąd Najwyższy, dotyczy uwzględnienia przy wypłacie odszkodowania z OC komunikacyjnego stawki podatku VAT. W ocenie Rzecznika Finansowego, dotychczasowe orzecznictwo Sądu Najwyższego nie pozostawia wątpliwości, że VAT ma charakter cenotwórczy, ponieważ z zasady jest on składnikiem ceny za towar lub usługę. Jedyną okolicznością uzasadniającą wypłatę odszkodowania w kwocie netto lub niepełnej kwocie brutto (tj. netto + 50 proc. VAT) jest możliwość odliczenia całości lub części podatku VAT przez poszkodowanego.
– W pozostałych przypadkach powinien być więc uwzględniony w odszkodowaniu i to bez względu na to, czy poszkodowany dokonał naprawy uszkodzonej rzeczy, czy nie ma takiego zamiaru i chce po prostu odebrać odszkodowanie wyliczone na podstawie kosztorysu. Zakwestionowanie możliwości uwzględnienia podatku od towarów i usług w odszkodowaniu po dokonaniu naprawy pojazdu systemem gospodarczym, a w każdym razie bez poniesienia kosztu podatku od towarów i usług, prowadziłoby w istocie rzeczy do zanegowania możliwości stosowania metody kosztorysowej – podkreśla Michał Ziemiak.
