Miłość w czasach nienawiści

Trzyczęściowa opowieść o Pawle Jasienicy, autorze słynnej trylogii „Polska Piastów”, „Polska Jagiellonów” i „Rzeczpospolita Obojga Narodów”, to rozmowy z jego przyjaciółmi i bliskimi

Publikacja: 24.06.2010 18:43

Miłość w czasach nienawiści

Foto: Reprodukcja , Jak Jakub Ostałowski

W podróż śladami Jasienicy udaje się z kamerą Remigiusz Grzela (na zdjęciu z prawej), próbując zgłębić fenomen pisarza, którego życiem komunistyczne władze bardzo się interesowały. Lech Beynar znany jako Paweł Jasienica był niezwykle ceniony przez czytelników swoich historycznych książek. Ale jego sztandarowe pozycje rzadko wznawiano po 1989 roku.

Jedną z osób mających w filmie najwięcej do opowiedzenia jest Ewa Beynar-Czeczot, córka i spadkobierczyni praw autorskich do książek Jasienicy. Wspomina dziadków ze strony ojca: energiczną babcię i dziadka agronoma, absolwenta paryskiego konserwatorium, po którym ojciec nie odziedziczył, niestety, muzycznych zdolności.

Pierwszą żonę Paweł Jasienica poznał w czasie studiów, kształcili się na tym samym uniwersytecie, choć na różnych wydziałach, razem działali też w uczelnianym klubie wioślarskim. Ale dopóki matka żyła, córka nie miała najlepszego kontaktu z ojcem. Dziś Ewa Beynar-Czeczot przyznaje, że nie bardzo umiał się nią zajmować, gdy była dzieckiem. Sytuacja zmieniła się diametralnie, kiedy owdowiał i nie potrafił się odnaleźć w nowej sytuacji. – Pierwszy raz widziałam płaczącego mężczyznę – wspomina córka pisarza w filmie.

Rozpoczął się ich najlepszy okres. Pojechał do niej do Soliny w Bieszczady, spędzali ze sobą wiele czasu. Pani Ewa opowiada także o swojej macosze, z którą utrzymywała poprawne, a nieraz i serdeczne stosunki. Dziś jednak, gdy znana jest niechlubna rola drugiej żony pisarza – Zofii Darowskiej O’Bretenny, z mieszanymi uczuciami odwiedza mogiłę, w której została ona pochowana z Pawłem Jasienicą.

Kilkanaście lat młodsza od męża Zofia Darowska O’Bretenny do dziś wzbudza wiele emocji i oceniana jest różnie przez swoich znajomych i przyjaciół. – Najbardziej niezwykła kobieta, jaką spotkałam w życiu – uważa prof. Maria Szyszkowska. – Ponadprzeciętnie inteligentna, mająca ogromne talenty towarzyskie. Sztukę kokieterii opanowała w najwyższym stopniu.

– Była dobra na pierwsze pół godziny – wspomina Marta Miklaszewska, żona Jana Olszewskiego. – Handlowala butami przywiezionymi z Paryża. To było coś dziwnego.

– Żywiołowa namiętność – ocenia związek Władysław Bartoszewski, który przyjaźnił się z pisarzem. Jednak co do faktów spierać się nie można, a świadczą one na niekorzyść Zofii, pseudonim Ewa. Z oficerami SB spotkała się 463 razy. 160 razy otrzymała wynagrodzenie od 500 do 4 tys. złotych. Współpracowała z SB do 1989 roku.

Wyreżyserowany przez Rafała Mierzejewskiego film nie koncentruje się na rekonstrukcji życia pisarza. Oddaje głos znajomym i ich pamięci. Redaktorki książek Pawła Jasienicy wspominają, że dostarczał im maszynopisy bardzo starannie napisane, bez poprawek. Uczennice pamiętają, jak nauczał historii na tajnych kompletach. Trzyodcinkowy serial dokumentalny przynosi bogatą galerię „jasienicowych” miejsc i postaci.

Polska Jasienicy tvn | 22.50 | PONIEDZIAŁEK, WTOREK | 23.20 | ŚRODA

Telewizja
Międzynarodowe jury oceni polskie seriale w pierwszym takim konkursie!
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Telewizja
Arya Stark może powrócić? Tajemniczy wpis George'a R.R. Martina
Telewizja
„Pełna powaga”. Wieloznaczny Teatr Telewizji o ukrywaniu tożsamości
Telewizja
Emmy 2024: „Szogun” bierze wszystko. Pobił rekord
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Telewizja
"Gra z cieniem" w TVP: Serial o feminizmie w dobie stalinizmu