Wieczorem w Brukseli zbiera się eurogrupa. Rynki oczekują, że ministrowie finansów potwierdzą i sprecyzują ogólne ustalenia szczytu europejskich przywódców sprzed ponad tygodnia. Optymizmu po 29 czerwca wystarczyło na kilka dni. Po tym, jak rządy różnych państw i unijne instytucje zaczęły przedstawiać sprzeczne interpretacje wspólnych wniosków, inwestorów znów ogarnął strach.
Rentowność hiszpańskich obligacji 10-letnich wynosiła wczoraj 7,10 proc., który to poziom jest powszechnie uważany za niemożliwy do utrzymania. Jeśli wycena będzie na tym poziomie zbyt długo, to hiszpańskiego rządu nie będzie stać na pożyczanie pieniędzy na rynku.
Wątpliwości inwestorów budzi uznana początkowo za sukces decyzja o bezpośrednim dokapitalizowaniu hiszpańskich banków. Mogą one potrzebować do 100 mld euro. Strefa euro wcześniej zgodziła się, że znajdzie te pieniądze, ale pożyczy je hiszpańskiemu rządowi, który następnie przekaże je bankom. To oznacza wzrost hiszpańskiego długu publicznego i przeniesienie problemów banków na rząd.
Zostało to źle przyjęte i dlatego na szczycie 28 i 29 czerwca strefa euro uzgodniła, że będzie możliwe bezpośrednie dokapitalizowanie banków hiszpańskich bez udziału rządu, przez fundusz ratunkowy strefy euro. Pozostają jednak dwa poważne zastrzeżenia. Po pierwsze, stanie się to dopiero wtedy, gdy powstanie wspólny, ulokowany w Europejskim Banku Centralnym, nadzór bankowy dla strefy euro. Po drugie, nie jest jasne, czy tego rodzaju pomoc nie jest związana z określonymi przywilejami polegającymi na tym, że w razie kłopotów najpierw zostaną spłacone państwa strefy euro, a potem dopiero inni wierzyciele. Odstraszy to skutecznie wierzycieli spoza strefy euro. Niektóre rządy strefy euro przekonują, że zasada pierwszeństwa będzie. Tymczasem Komisja Europejska twierdzi, że nie.
Pomysł bezpośredniego dokapitalizowania banków i stworzenia wspólnego nadzoru jest chwalony przez ekonomistów. – Bardzo późno, ale jeszcze nie za późno, rządy przyznały, że podstawowym problemem nie jest kryzys zadłużenia, lecz kryzys bankowy – mówi Andre Sapir, belgijski ekonomista, współautor koncepcji unii bankowej przygotowanej przez brukselski think tank Bruegel. Jak podkreśla, system ratowania banków powinien być finansowany przez nie same. Ale w razie prawdziwego kryzysu muszą stać za nim państwa, z pieniędzmi podatników. A tego inwestorzy ciągle nie są pewni, bo pomysły unii bankowej wywołują różne reakcje w państwach członkowskich.
