Reklama
Rozwiń

Jak przeprowadzić dział spadku w rodzinie zmarłego

Publikacja: 29.11.2008 03:54

[b]Prowadzimy postępowanie spadkowe w rodzinie: moja matka wraz ze swoim bratem odziedziczyła mieszkanie babci zmarłej w lutym 2007 r. Złożyliśmy do sądu wniosek o nabycie spadku i przeprowadzenie działu spadku. W części dotyczącej działu strony zawarły ugodę co do tego, że siostra spłaci w gotówce udział w spadku brata, a brat przekaże jej w zamian swoją część mieszkania na własność, w związku z czym sąd umorzył postępowanie. Postępowanie w sądzie zakończyło się kilka dni temu i – jak się okazało – musimy złożyć zawiadomienie do urzędu skarbowego o nabyciu spadku i o dokonanych rozliczeniach. Czy będziemy musieli zapłacić jakieś podatki od tych transakcji? W jakim terminie i na jakich formularzach należy rozliczyć ewentualny podatek?[/b] – pyta czytelnik z Poznania.

[b][i]Odpowiada Malina Kumor, konsultantka w TPA Horwath:[/i][/b]

Ze względu na obszerność tematu nasz komentarz ograniczamy do podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czytelnik opisał dwie sytuacje – nabycie spadku oraz jego dział. Z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku powstanie po stronie siostry i brata obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. Jeżeli jednak zgłoszą oni to nabycie do urzędu skarbowego, na co mają miesiąc od dnia uprawomocnienia się wyroku, będą mogli skorzystać z obowiązującego od 1 stycznia 2007 r. zwolnienia dla najbliższych członków rodziny. Zgłoszenia dokonuje się na druku SD-Z2 (lub, do końca 2008 r., SD-Z1).

Należy podkreślić, że nabycie rzeczy lub praw w drodze działu spadku nie jest tożsame z nabyciem w drodze spadku. Dział spadku może nastąpić w wyniku orzeczenia sądu bądź umowy pomiędzy spadkobiercami. Katalog czynności objętych podatkiem od spadków i darowizn jest zamknięty i nie wymienia nabycia rzeczy lub praw w drodze działu spadku. Należy więc uznać, iż jeśli siostra spłaci w gotówce udział brata, rozliczenie to nie będzie skutkować obowiązkiem zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Jeśli chodzi o podatek dochodowy, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zakłada, iż jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie udziału w nieruchomości.

W sytuacji opisanej przez czytelnika brat, realizując umowę o dział spadku, przenosi własność swojego udziału w mieszkaniu na siostrę, a w zamian otrzymuje równowartość pieniężną. Powstaje ryzyko, że władze podatkowe mogą się tu doszukiwać przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości. Brat matki czytelnika będzie więc musiał zapłacić 19 proc. zryczałtowanego podatku dochodowego.

Można jednak twierdzić, że jeśli otrzymana przez brata kwota spłaty nie przekroczyłaby jego udziału w spadku, nie powstaje obowiązek w podatku dochodowym od osób fizycznych. Cały czas bowiem byłaby to wartość otrzymanego spadku, który podlegał przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie natomiast z art. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jej regulacji nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. Dopiero gdy otrzymana spłata przekroczy udział w spadku i dojdzie do przysporzenia, spłata będzie podlegać reżimowi ustawy o PIT. Władze podatkowe nie wypracowały jednak ugruntowanej praktyki w tym zakresie. Warto więc wystąpić o wiążącą interpretację prawa podatkowego.

[b]Prowadzimy postępowanie spadkowe w rodzinie: moja matka wraz ze swoim bratem odziedziczyła mieszkanie babci zmarłej w lutym 2007 r. Złożyliśmy do sądu wniosek o nabycie spadku i przeprowadzenie działu spadku. W części dotyczącej działu strony zawarły ugodę co do tego, że siostra spłaci w gotówce udział w spadku brata, a brat przekaże jej w zamian swoją część mieszkania na własność, w związku z czym sąd umorzył postępowanie. Postępowanie w sądzie zakończyło się kilka dni temu i – jak się okazało – musimy złożyć zawiadomienie do urzędu skarbowego o nabyciu spadku i o dokonanych rozliczeniach. Czy będziemy musieli zapłacić jakieś podatki od tych transakcji? W jakim terminie i na jakich formularzach należy rozliczyć ewentualny podatek?[/b] – pyta czytelnik z Poznania.

Spadki i darowizny
Jak długo można żądać zachowku? Prawo jasno wskazuje termin przedawnienia
Praca, Emerytury i renty
Bogdan Święczkowski interweniuje u prezesa ZUS. „Problem dotyczy tysięcy osób"
Zawody prawnicze
„Sądy przekazały sprawy radcom”. Dziekan ORA o skutkach protestu adwokatów
Konsumenci
Tysiąc frankowiczów wygrywa z mBankiem. Prawomocny wyrok w głośnej sprawie
W sądzie i w urzędzie
Od 1 lipca nowości w aplikacji mObywatel. Oto, jakie usługi wprowadzono