Reklama
Rozwiń
Reklama

Darowizna na rzecz wnuków nie przekreśla prawa do ulgi mieszkaniowej. Wyrok NSA

Fakt pomieszkiwania w kupionym domu to wystarczająca przesłanka skorzystania z tzw. ulgi mieszkaniowej, i to niezależnie od przekazania go w darowiźnie wnukom. Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargę kasacyjną podatniczki, której fiskus odmówił prawa do ulgi i zwolnienia z podatku dochodowego.

Publikacja: 24.11.2025 14:08

Darowizna na rzecz wnuków nie przekreśla prawa do ulgi mieszkaniowej. Wyrok NSA

Foto: Adobe Stock

Problemy kobiety zaczęły się, gdy fiskus zażądał od niej PIT od dochodu uzyskanego w 2018 r. z odpłatnego zbycia zabudowanej nieruchomości, które miało miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku nabycia. Zgodnie bowiem z przepisami, jeśli podatnik sprzeda prywatny dom czy mieszkanie przed upływem tego terminu, to co do zasady musi liczyć się z koniecznością zapłaty podatku.

Czy własne potrzeby mieszkaniowe można realizować w cudzym domu?

Kobieta nie kwestionowała, że nieruchomość została sprzedana przed upływem wskazanych pięciu lat, ale w jej ocenie wraz z mężem spełnili warunki do skorzystania ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt. 131 ustawy o PIT, czyli tzw. ulgi mieszkaniowej. Pieniądze uzyskane ze sprzedaży jednego lokum przeznaczyli bowiem na zakup innego.

To nie przekonało fiskusa. Zauważył, że jednocześnie z zakupem nowego domu, podatniczka darowała go wraz z mężem wnukom w zamian za opiekę na starość. Darowiznę w imieniu małoletnich dzieci przyjął ich ojciec. W ocenie urzędników samo poniesienie wydatku na nabycie nieruchomości nie świadczy jeszcze o tym, że została spełniona przesłanka skorzystania z ulgi. Jednym z podstawowych warunków jest wykazanie przez podatnika, że wydatek został poniesiony na zrealizowanie własnych celów mieszkaniowych, czyli na potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”. Fiskus uznał, że samego zamiaru zamieszkiwania w nieruchomości, która nie stanowi już własności babci – czasowo lub dopiero po upływie jakiegoś czasu od zakupu – nie można uznać za zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. 

Czytaj więcej

Te wydatki na mieszkanie możesz odliczyć w PIT. Komu przysługuje specjalna ulga?

Kobieta postanowiła bronić swoich racji przed sądem, ale w pierwszej instancji przegrała. Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Bydgoszczy zgodził się z fiskusem, że wydatki na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych innych osób – w tym wypadku wnuków skarżącej, nie dają prawa do ulgi z art. 21 ust. 1 pkt. 131 ustawy o PIT. Sąd zauważył, że dom zakupiony przez skarżącą został zamieszkany przez obdarowanych. Nie przekonało go, że babcia po dokonaniu darowizny zajmowała się wychowaniem nieletnich wnuków i przez ok. pięć lat przebywała na zmianę z mężem w ich domu, prowadząc dwa gospodarstwa. W opinii WSA dom, na który zostały wydane pieniądze z opodatkowanej sprzedaży nieruchomości, nie służył realizacji własnego celu mieszkaniowego, lecz stanowił pomoc w opiece i wychowaniu wnuków. 

Reklama
Reklama

Czy ulgę mieszkaniową przekreśla darowizna domu tuż po jego zakupie?

Inaczej na ten problem spojrzał NSA. Nie miał wątpliwości, że skarżąca uzyskała przychód ze sprzedaży jednej nieruchomości, a następnie nabyła inną mieszkalną. W tym samym akcie notarialnym dom darowała wnukom, w udziałach po ½, w zamian za opiekę na starość. Co prawda, jak zauważył NSA, skarżąca nie zawarła umowy dożywocia z wnukami. Nie ustanowiła też na nieruchomości służebności osobistej. Niemniej nie oznacza to, że fiskus i WSA mają rację, jeśli chodzi o rozumienie „wydatkowania przychodu na własne cele mieszkaniowe”.

Czytaj więcej

Fiskus dowiódł, że nie rozumie potrzeb mieszkaniowych ludzi

NSA wytknął im, że wymaganie, aby sporne wydatki dotyczyły nieruchomości, w której podatnik musiałby faktycznie zamieszkać, nie znajduje oparcia w ustawie. A to chociażby dlatego, że za cele mieszkaniowe uznaje się np. wydatki na spłatę kredytu mieszkaniowego czy zakup działki budowlanej. Ponadto argumentacja fiskusa i WSA zawiera wewnętrzne sprzeczności. Jak bowiem zauważył NSA, z jednej strony dopuścili oni możliwość skorzystania ze zwolnienia, gdyby zakupione mieszkanie zostało odpłatnie zbyte w drodze umowy dożywocia, a jednocześnie odmówili podatnikowi, który po nabyciu darował nieruchomość wnukom, deklarując jednocześnie zamieszkiwanie w tym lokalu.

Podejście do problemu w spornym przypadku NSA uznał za arbitralne. Gdyby było konsekwentne, to fakt pomieszkiwania w nabytym domu mieszkalnym powinien stanowić wystarczającą przesłankę zwolnienia, niezależnie od rozporządzenia prawem własności do niego. Skarżąca twierdziła bowiem, że zakupiła sporną nieruchomość z domem z intencją zamieszkania w nim wraz z rodziną – zstępnymi. Zdaniem NSA, skoro przychód ze sprzedaży w ustawowym okresie został przeznaczony na zakup nieruchomości – domu mieszkalnego, to należy uznać, że warunek zwolnienia w sprawie został spełniony. Wyrok jest prawomocny.

Sygnatura akt: II FSK 682/24.

Problemy kobiety zaczęły się, gdy fiskus zażądał od niej PIT od dochodu uzyskanego w 2018 r. z odpłatnego zbycia zabudowanej nieruchomości, które miało miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku nabycia. Zgodnie bowiem z przepisami, jeśli podatnik sprzeda prywatny dom czy mieszkanie przed upływem tego terminu, to co do zasady musi liczyć się z koniecznością zapłaty podatku.

Czy własne potrzeby mieszkaniowe można realizować w cudzym domu?

Pozostało jeszcze 90% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Prawo karne
Zabezpieczenie majątku Zbigniewa Ziobry to nie represja
Materiał Promocyjny
Twoja gwiazda bliżej niż myślisz — Mercedes Van ProCenter
Prawo w Polsce
Rozliczenia rządów PiS przez Waldemara Żurka. Przeważają negatywne oceny
Konsumenci
Frankowicze. Sąd nie zawsze związany stanowiskiem sądu odwoławczego
Spadki i darowizny
Jak napisać skuteczny testament? O ważności wydziedziczenia i zachowku
Materiał Promocyjny
Cyberprzestępcy zwiększają skalę ataków na urządzenia końcowe – komputery i smartfony
Spadki i darowizny
Prostsze formalności spadkowe. Sejm znowelizował ustawę o księgach wieczystych
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama