- Byłam zatrudniona przez pełne sześć miesięcy kalendarzowych w jednostce budżetowej. Jedyną usprawiedliwioną nieobecnością w tym okresie były dwa dni zwolnienia z tytułu opieki nad dzieckiem przysługujące na podstawie art. 188 kodeksu pracy. Czy te dwa dni są wliczane do minimalnego okresu niezbędnego do nabycia prawa do trzynastki?
Nie.
Pracownik nabywa prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Jeśli zatrudniony nie przepracował całego roku, otrzyma trzynastkę w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem że okres ten wynosi co najmniej sześć miesięcy. Jednakże od wymogu przepracowania minimum sześciu miesięcy są wyjątki. Wymienia je ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym.
Z powyższego wynika, że regulacje w zakresie nabycia prawa do trzynastki są złożone. Dodatkowo ich interpretacja jest utrudniona, bo wspomniana ustawa nie definiuje pojęcia „okres przepracowany". Ustalenie jego znaczenia pozostawiono doktrynie prawa pracy i praktyce stosowania prawa, a w szczególności orzecznictwu sądowemu. Z ugruntowanego już orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że pojęcie „przepracowanie" oznacza faktyczne (efektywne) wykonywanie pracy, a nie tylko pozostawanie w stosunku pracy (por. uchwałę z 25 lipca 2003 r. , III PZP 7/03, OSNP 2004/2/26 i w uchwałę z 7 lipca 2011 r., III PZP 3/11, OSNP 2012/1-2/3).
SN podkreślił, że wyliczenie przypadków, kiedy przepracowanie sześciu miesięcy warunkujących nabycie prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego nie jest wymagane, trzeba uznać, biorąc pod uwagę redakcję art. 2 ust. 3 ustawy za wyczerpujące. Analiza tego przepisu prowadzi do wniosku, że nieprzepracowanie sześciu miesięcy w roku kalendarzowym może być rezultatem trwającego krócej niż ten okres zatrudnienia u danego pracodawcy – ze względu na termin nawiązania lub ustania stosunku pracy bądź korzystania z wymienionych enumeratywnie urlopów albo odbywania zasadniczej służby wojskowej. W pierwszym przypadku okresem nieprzepracowanym jest okres niepozostawania w stosunku pracy, a w drugim są to przypadające na czas trwania stosunku pracy okresy usprawiedliwionej nieobecności w pracy czy raczej okresy zwolnienia z obowiązku świadczenia (wykonywania) pracy, niezależnie od tego, czy pracownik zachowuje za nie prawo do wynagrodzenia (np. za urlop dla poratowania zdrowia) czy też nie (np. za urlop wychowawczy). Wszystkie inne usprawiedliwione nieobecności w pracy i zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, poza wymienionymi w art. 2 ust. 3 ustawy, są okresami nieprzepracowanymi. Dotyczy to także tzw. dwóch dni opieki nad dzieckiem.
podstawa prawna: art. 2 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 1144)
