Taniej w przedszkolach? Niech mogą organizować świetlice

Premier Donald Tusk twierdzi, że wiele samorządów wykorzystało zmianę przepisów dotyczących przedszkoli do podreperowania budżetów. Politycy PO dodają, że idea nowelizacji ustawy o systemie oświaty, wprowadzająca pięciogodzinną bezpłatną edukację przedszkolną, nie do końca została zrealizowana.

Problem jest jednak głębszy. Rząd bowiem nie wydaje ani złotówki na edukację przedszkolną, mimo że określa zasady zatrudniania nauczycieli. Tymczasem to oni generują największe koszty. Poznań na utrzymanie 120 przedszkoli co roku przeznacza 110 mln zł, z tego 90 mln zł pochłaniają pensje.

W tym roku rząd dał wszystkim nauczycielom 7-proc. podwyżki. Pieniądze z budżetu państwa idą jednak tylko do pracujących w szkołach. Ponadto Karta nauczyciela utrudnia prowadzenie elastycznej polityki kadrowej.

Ten zawód jest szczególny i powinien mieć ustawowo określone uprawnienia. Dlatego Karta, być może nieco inna, powinna obowiązywać. Jeśli jednak polityka rządu znacząco wpływa na koszty utrzymania przedszkoli, to budżet państwa powinien je dotować.

Na to nie ma funduszy. Rząd ma jednak możliwość zmniejszenia kosztów utrzymania przedszkoli, a tym samym opłat dla rodziców. Obecnie w przedszkolach publicznych zarówno zajęcia bezpłatne, jak i płatne prowadzą nauczyciele zatrudnieni na podstawie Karty. Mogą pracować 25 godzin tygodniowo. Tymczasem po pięciu godzinach realizacji edukacji przedszkolnej placówka mogłaby się zamieniać w świetlicę prowadzącą zajęcia opiekuńcze. – Tak jest we wszystkich cywilizowanych krajach Europy – mówi Monika Rościszewska-Woźniak z Fundacji Rozwoju Dzieci im. A.J. Komeńskiego.

Opieka jest tańsza od edukacji. Nauczyciel w świetlicy szkolnej może np. pracować 28 godzin tygodniowo.

Przedszkola nie mogą mieć świetlicy. Ale pięcio- i sześciolatki chodzące obecnie do przyszkolnej zerówki po zakończeniu pięciogodzinnych zajęć trafiają właśnie do świetlicy. Obowiązek jej prowadzenia ma każda szkoła. Wynika on z rozporządzenia ministra edukacji w sprawie ramowego statutu publicznego przedszkola i szkoły.

Co prawda powszechnie wiadomo, że świetlica jest płatna, ale są to dobrowolne opłaty. Rodzice, którzy nie chcą lub nie mogą, nie muszą ich wnosić. Wielu jednak godzi się na nie, wiedząc, że dzięki temu ich dzieci mają lepszą opiekę. Co prawda nie tak dobrą jak w przedszkolu, ale pamiętajmy, że ta kosztuje znacznie więcej. Nic dziwnego zatem, że rośnie liczba pięcio- i sześciolatków, które chodzą do przyszkolnych zerówek. W Poznaniu ich liczba w porównaniu z ubiegłym rokiem wzrosła o 400.

Pięciolatki przebywają w świetlicy razem ze znacznie starszymi trzecioklasistami. Wielu rodziców wie, że dla ich dzieci lepsze byłoby przedszkole, ale ze względów finansowych muszą wybrać szkołę.

Gdyby przedszkola mogły również organizować świetlice, to opłaty za nie byłyby niższe, a tym samym zmniejszyłaby się liczba maluchów w szkolnych murach.

Docelowo zaś edukacja przedszkolna, tak jak szkolna, powinna być finansowana z budżetu państwa.