Dochody jednostek samorządu terytorialnego z PIT spadają

Dochody jednostek samorządu terytorialnego spadają. W 2012 r. zamiast planowanych 24 mld zł z udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych do gminnych budżetów wpłynęło niecałe 23,4 mld zł. Do tego od przyszłego roku zacznie obowiązywać nowy, indywidualny wskaźnik dopuszczalnego zadłużenia, którego przekroczenie uniemożliwi uchwalenie budżetu.

Taki problem może dotknąć nawet 300 jednostek samorządu terytorialnego (gmin i powiatów). Czy samorządom grozi krach?

Zawyżone prognozy

– Ministerstwo Finansów, prognozując dochody jednostek samorządu terytorialnego z udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych, zawsze przedstawia plany na wyrost – mówi Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich. – Taka praktyka występuje od samego początku funkcjonowania samorządu reaktywowanego na początku lat 90. ubiegłego wieku – dodaje.

I uspokaja: ubytek 660 mln zł z PIT nie doprowadzi do masowego bankructwa gmin, chociaż oczywiście może się zdarzyć, że niektóre gminy znajdą się w trudnej sytuacji.

– Wszystko zależy od tego, czy gmina ma mądrego wójta i skarbnika, którzy nie planują budżetu wyłącznie na podstawie przesłanych z MF wskaźników, tylko sami potrafią oszacować poziom realnych dochodów – mówi samorządowiec.

Podobnie uważa Ewa Gawrych, skarbnik Gniezna, która zwraca uwagę, że jedynie w ostatnich kilku latach udawało się wykonać założone dla PIT prognozy. – W latach 1990–2000 taka sztuka nie udała się ani razu – podkreśla.

O tym, jak bardzo MF potrafi przeszacować możliwe do osiągnięcia przez samorządy dochody z PIT, świadczy przykład Torunia, który uzyskał dochody o prawie 4 mln zł niższe, niż szacował resort (ale też o 2,3 mln zł mniej, niż zaplanowano w budżecie miasta). Jednakże, jak podkreśla Magdalena Flisykowska-Kacprowicz, skarbnik miasta, ubiegłoroczny wynik jest i tak najlepszym z ostatnich pięciu lat.

Problem roku 2014

Kłopoty z uchwaleniem budżetu na 2014 r. gminy mogą mieć także przez nowe zasady liczenia limitów długu.

– Oczekujemy zmian w ustawie o finansach publicznych przepisów określających wysokość dopuszczalnego zadłużania się – mówi Mariusz Poznański, współprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Samorządowcom chodzi o taką zmianę art. 243 ustawy, by umożliwić zagrożonym jednostkom uchwalenie budżetów na ważny, bo wyborczy, rok 2014. – Z rozmów, które prowadzimy z premierem wynika, że możliwe jest jedynie wydłużenie z trzech do pięciu albo i siedmiu lat okresu, z którego wynik finansowy gminy bierze się pod uwagę do wyliczenia wskaźnika dopuszczalnego zadłużenia – informuje Andrzej Porawski.

– Rozmowy w sprawie korekt art. 243 będą kontynuowane na przełomie lutego i marca – zapowiada Magdalena Młochowska, wiceminister administracji i cyfryzacji.