Krajobraz pod szczególną ochroną

Wpis nadbałtyckich wsi ?do rejestru zabytków spowodował drastyczne ograniczenia zabudowy, nakazy rozbiórki i skargi do sądów administracyjnych. Nieskuteczne.

Publikacja: 25.03.2014 09:10

Wpis do rejestru zabytków terenów w nadmorskich wsiach Karwieńskie Błota spowodował całkowity zakaz

Wpis do rejestru zabytków terenów w nadmorskich wsiach Karwieńskie Błota spowodował całkowity zakaz ich zabudowy.

Foto: materiały prasowe

Tadeusz K. zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, a następnie do Naczelnego Sądu Administracyjnego uchwałę Rady Gminy Krokowa z 2010 r. w sprawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.

Trzy działki Tadeusza K. w Karwieńskich Błotach I i II zostały oznaczone w studium jako „obszary rolnicze i zieleni krajobrazowej" z całkowitym zakazem zabudowy.

– Gmina może ograniczyć prawo własności w imię ważnego interesu publicznego, ale tu nie ma okoliczności, która uzasadniałaby całkowite ograniczenie możliwości zabudowy, nawet siedliskowej – mówił podczas rozprawy w NSA pełnomocnik Tadeusza K., radca prawny Bogumił Walec.

Rada Krokowa wyjaśniała, że działki Tadeusza K. leżą w strefie obszarów rolniczych i zieleni krajobrazowej i podlegają szczególnej ochronie mającej zahamować dotychczasową chaotyczną zabudowę.

WSA w Gdańsku i NSA były zgodne, że studium, kierowane do organów gminy i wiążące je przy sporządzaniu planów miejscowych, nie jest aktem prawa miejscowego, lecz aktem wewnętrznym. Nie wywołuje zatem bezpośrednich skutków w prawie własności, tak jak plan miejscowy, i nie narusza interesu prawnego Tadeusza K.

– Są to grunty rolne i taki ich charakter jest w studium utrzymany. Ograniczenia są związane z charakterem tego obszaru, położonego w Nadmorskim Parku Krajobrazowym – powiedziała sędzia Małgorzata Stahl, uzasadniając wyrok NSA oddalający skargę kasacyjną Tadeusza K.

Nie jest to pojedynczy przypadek. W 1992 r. rolnicze spółdzielnie produkcyjne wydzieliły 800 działek, po 500–700 mkw. każda, i sprzedały je nabywcom z całej Polski. Działki były rolne, ale po zmianie planu miały się stać rekreacyjno-budowlane. W tym samym roku wojewódzki pomorski konserwator zabytków w Gdańsku rozpoczął postępowanie zakończone w 2005 r. decyzją o wpisaniu tzw. układu ruralistycznego Karwieńskich Błot I i II wraz z otoczeniem, czyli sieci melioracyjnej po Holendrach osiadłych tu w XVI w. , do rejestru zabytków woj. pomorskiego.

Od tej pory wojewoda pomorski unieważniał każdy miejscowy plan przewidujący zmianę przeznaczenia tych terenów. Restrykcyjne ograniczenia możliwości zabudowy i rozbudowy, podziałów gruntów, stawiania domów letniskowych oraz kilkaset nakazów rozbiórki budynków uznanych za samowolę budowlaną wywołały liczne, z reguły oddalane, skargi właścicieli działek do wojewódzkich sądów administracyjnych w Gdańsku i w Warszawie oraz do NSA.

Konfliktem zajmował się rzecznik praw obywatelskich, a poseł Jerzy Borowczak żądał w Sejmie przysłania do Karwieńskich Błot komisji z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, która by oceniła faktyczną wartość zabytkową terenu. Istnieją bowiem wątpliwości co do trafności decyzji w sprawie wpisu do rejestru zabytków. A miejscowość o charakterze obecnie turystycznym nie może się zmienić w rolniczą i stracić możliwość dalszego rozwoju.

Mimo to minister kultury i dziedzictwa narodowego odmówił w 2012 r. wykreślenia ponad 1,2 tys. ha, o co starały się władze gminy Krokowa, z rejestru zabytków. W październiku 2012 r. WSA w Warszawie oddalił skargi właścicieli działek na tę decyzję. W konsekwencji WSA w Gdańsku i NSA oddalają również skargi na nakazy rozbiórki.

W internecie opublikowano natomiast wzór pisma wzywającego pomorskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków jako reprezentanta Skarbu Państwa do wypłaty odszkodowania z tytułu utraty wartości nieruchomości w Karwieńskich Błotach I i II wskutek ich wpisu do rejestru zabytków.

Tadeusz K. zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, a następnie do Naczelnego Sądu Administracyjnego uchwałę Rady Gminy Krokowa z 2010 r. w sprawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.

Trzy działki Tadeusza K. w Karwieńskich Błotach I i II zostały oznaczone w studium jako „obszary rolnicze i zieleni krajobrazowej" z całkowitym zakazem zabudowy.

Pozostało 89% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów